هر زمان بر تحقق کاری تاکید می‌شود یک کلیدواژه در آن نقش محوری می‌گیرد و آن واژه نظارت است. این تفکر وجود دارد که برای درست انجام شدن کارها و رسیدن به اهداف در کوتاه‌ترین زمان ممکن باید از مولفه نظارت بهره گرفت تا هم نواقص کار شناخته شده و رفع شود و هم از ایجاد زمینه‌های فساد در کارها جلوگیری شود.
در فرهنگ انقلابی نیز مسئله نظارت و کنترل به ویژه در زمینه امور بیت‌المال به کرات مورد تاکید بوده است. البته این نظارت و کنترل در مفهوم انقلابی با آنچه در سایر مکاتب و تفکرات مطرح می‌شود یک تفاوت بزرگ دارد و آن اینکه برای نظارت لازم به ایجاد گروه و یا تیم‌های نظارتی نمی‌باشد بلکه باید از مولفه‌ای دیگر که بسیار کم هزینه نیز می‌باشد استفاده کرد. نمونه بارز این نوع دیدگاه در عملکردهای افراد در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران می‌توان مشاهده کرد.
آن زمانی که مسئولی برای استخدام یک نفر به دلیل نبود بودجه از حقوق خود می‌زند تا دیگری استخدام و اضافه حقوق خود را به عنوان پرداختی وی در نظر می‌گیرد. و یا آن جوانی که در جبهه‌ها وقتی می‌خواهد وارد میدان مین شود پوتین خود را با این عنوان که این بیت‌المال است از پای درآورده و به همقطارانش می‌دهد.
این نوع رفتارها که به کرات در دوران انقلاب اسلامی می‌توان مشاهده کرد برگرفته از یک تفکر است و آن خود نظاراتی است. در نظارت انقلابی نیازی به ایجاد تیم‌ها و گروهی برای نظارت وجود ندارد و افراد خودشان بر عملکردشان نظارت می‌کنند. در این تفکر همگان با تکیه بر لزوم توجه به حقوق دیگران از رویکرد انحصارطلبانه و رانت‌گرایی و غوطه‌ور شدن در مال و منال دنیا دوری می‌کنند.
در این تفکر ثروت‌اندوزی و رسیدن به پست و مقام معنایی نداشته و افراد با تکیه بر این اصل که دیگران بهتر می‌توانند در پست‌های مدیریتی حضور داشته باشند از پذیرش مسئولیت خودداری کرده مگر آنجایی که باید تا پای جان ایستاد و از خود هزینه کرد تا آخرین نفس در میدان حضور دارند که نمونه آن را در طول ۸ سال دفاع‌مقدس می‌توان مشاهده کرد.
نویسنده: مهدیس پارسا
