اقتصاد هر کشور برگرفته از دو اصل سیاست داخلی و خارجی است. دو اصلی که مکمل یکدیگر بوده و یکی بدون دیگری امکان پذیر نمیباشد. این نگاه دو وجهی با محوریت نگاه بیشتر به داخل به ویژه در شرایط تحریم دارای اهمیت بیشتری میشود. این روزها مساله بودجه سال ۱۴۰۰ در حالی مطرح است که برخی تحولات پیرامون آن جای تامل دارد. نخست در بعد داخلی پاسخ رهبر انقلاب به درخواست دولت برای بودجه ۱۴۰۰ است. ایشان چند اصل را مورد تاکید قرار داده اند از جمله آنکه مبنای فروش نفت را باید یک میلیون بشکه در روز حساب کرد و نه ۲ میلیون ۳۰۰ هزار بشکهای که دولت در بودجه عنوان کرده اند. این امر نگاهی واقع بینانه به شرایط تحریم است چرا که در مقطع کنونی که صحبت از بازگشت آمریکا به برجام مطرح است اختصاص ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز در بودجه میتواند ابزار فشاری از سوی طرف مقابل برای تحمیل خواستههایش در مذاکرات احتمالی باشد. در همین حال رهبری بر ا ستفاده صحیح از صندوق ذخیره ارزی تاکید دارند و بازگشت مطالبات گذشته به صندوق را مطرح کرده که تلاش دولت برای بازگرداندن مطالبات خود تامین کننده بخش قابل توجهی از بودجه خواهد بود. در اصل میتوان گفت که توصیههای رهبری در کنار آنکه از انحراف بودجه ۱۴۰۰ جلوگیری میکند زمینه ساز تقویت موضع دولت در سیاست داخلی و خارجی خواهد شد. دوم آنکه در هفتههای اخیر کشورهای اروپایی و آمریکا تلاش کرده اند تا با ادعای بازگشت آمریکای دوران بایدن به برجام بر میزان فشارها علیه ایران افزوده و جمهوری اسلامی را در وضعیتی قرار دهند که بدون لغو تحریمها و پرداخت خسارت توسط غرب، پذیرنده بازگشت آمریکا به برجام گردد. در واکنش به این اقدامات مجلس شورای اسلامی طرح راهبردی لغو تحریم را تصویب کرده که براساس آن غرب برای لغو تحریمها چند هفته بیشتر فرصت نخواهد داشت. این اقدام قانونی مجلس میتواند دست برتر ایران در مذاکرات احتمالی را در پی داشته باشد. با توجه به این دو اصل یعنی توصیههای رهبر در باب بودجه ۱۴۰۰ و نیز اقدام مجلس میتوان گفت که دولت در حوزه داخلی و خارجی پشتوانههایی قوی در اختیار دارد لذا برای اقدام عملی برای حل مشکلات اقتصادی کشور نیازی به چشم داشت به مذاکره با غرب نیست و لذا اقداماتی مبنی بر لزوم تصویب اف.ای.تی.اف و پذیرش مجانی بازگشت آمریکا به برجام جز آدرس غلط تاثیر تحریمها نخواهد بود که پیامد آن استمرار و تشدید تحریمها است.
نویسنده: قاسم غفوری