معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: ما به نیت آمریکا شک داریم. ما معتقدیم آمریکا خیر منطقه و افغانستان را نمی‌خواهد. ما با طالبان گفت‌وگو داریم و محور گفت‌وگوها فراهم کردن فضایی است که آنها وارد گفت‌وگو با دولت شوند.
سید عباس عراقچی در مصاحبه با شبکه خبری «طلوع‌نیوز» به بیان مواضع تهران در خصوص تحولات در روابط با جمهوری اسلامی افغانستان پرداخت.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران گفت: روابط ایران و افغانستان بسیار گسترده، طولانی و دوستانه است. حادثه یزد بسیار بد و تأسف‌برانگیز بود اما ممکن است این اتفاق برای ایرانی‌ها هم رخ دهد.
وی افزود: اینکه در بین ۴ میلیون نفر، گاهی هم حادثه پیش آید دور از ذهن نیست اما تأسف‌برانگیز است به‌طور مثال همین چند هفته پیش یک کلینیک پزشکی در تهران آتش گرفت و تعدادی از پزشکان و پستاران ما در آتش سوختند. عراقچی پیرامون حادثه یزد خاطرنشان کرد: وقتی پلیس ایران به خودرو حامل اتباع افغان شلیک کرد نمی‌دانست در آن چه کسانی هستند. پلیس اول شلیک هوایی کرد و بعد به لاستیک شلیک کرد. خودرو آتش گرفت و وقتی سرنشینان از راننده خواستند تا بایستد، راننده از اینکار سر باز زد. باید گفت که هیچ برخورد سیستماتیکی در این زمینه رخ نداده است.
وی درباره حادثه هریرود نیز گفت: هیچ عمدی از طرف نیروهای مرزی ایران در کار نبود و آنها تمام تلاش خود را کردند این افراد به سلامت بازگردند. مشکل اینجاست که پاسگاه‌های مرزی سمت افغانستان وجود ندارد هیچ کنترل مرزی از سوی افغانستان صورت نمی‌گیرد و همه چیز از سمت ماست. عراقچی تأکید کرد: مشکل اینجاست که اتباع افغان، تردد غیرقانونی دارند؛ ما که میزبان آنها هستیم و سفارت روادید صادر می‌کند چرا سعی می‌کنند که غیرقانونی وارد ایران شوند؟ مشکل، قاچاقچی‌های انسان هستند؛ کسانی که پول‌های کلان از اتباع افغان می‌گیرند و آنها را به داخل ایران منتقل می‌کنند.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران اظهار داشت: وقتی نیروهای مرزبانی ایران از ورود غیرقانونی این افراد جلوگیری می‌کنند، آنها محل را ترک می‌کنند و قاچاقچیان انسان آنها را مجبور می‌کنند داخل آب شوند، چراکه آنها نمی‌خواستند پول این افراد را بازگردانند و متأسفانه این افراد با رفتن در آب‌های عمیق دچار حادثه می‌شوند. ممکن است قاچاقچیان این افراد را مورد ضرب و شتم قرار داده باشند، در هر صورت باید بررسی‌های بیشتری صورت گیرد و مقصر این حوادث شناخته شود. ما هیچ ابایی نداریم؛ اگر مشخص شود نیروهای مرزبانی ما چنین اشتباهی کردند حتماً مجازات خواهند شد.
عراقچی ادامه داد: آنچه بر ما مسلّم شده این است که هیچ سیاستی برای اینکار وجود ندارد اگه قرار بود این افراد به آب ریخته شوند، هرروز باید شاهد این اتفاق می‌بودیم چون تعداد خیلی زیادی هر روزه از مرزهای ما عبور می‌کنند؛ قطعاً در این حادثه عمدی در کار نیست و حتی دولت افغانستان هم در این رابطه مسئولیت دارد.
وی درباره دستبند زدن افراد زخمی در بیمارستان یزد نیز گفت: در این باره نیروهای انتظامی ما در حال بررسی هستند چراکه مشخص نبوده در بین افرادی که در آن ماشین بودند چه کسانی قاچاقچی بودند و چه کسانی قربانی قاچاقچیان بودند و این اقدام احتیاطی پلیس بوده است. اگر اشتباهی رخ داده باشد با مأمور پلیس خاطی حتماً برخورد خواهد شد.
عراقچی تأکید کرد: هیچ سیاستی در پیش نیست که برخورد بدی با اتباع افغان صورت گیرد. در حال حاضر نزدیک به ۵۰۰ هزار دانش‌آموز افغانستانی در مدارس ایران کاملاً رایگان تحصیل می‌کنند و اینها نشان می‌دهد که قصدی در کار نبوده است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از این گفت‌وگو تصریح کرد: به عقیده من داستان‌هایی که نباید فراموش شوند داستان‌هایی هستند که حکایت از «خصومت» می‌کنند نه «حادثه»؛ مثلاً شهادت ۸ نفر از همکاران من در وزارت امور خارجه دیپلمات‌های ایران در مزارشریف هیچ‌گاه فراموش نمی‌شود چراکه یک قصد ترور و کشتن را به همراه داشته است اما حوادثی که ممکن است در اثر حادثه باشد ارزش این را ندارند که به حافظه تاریخی دو ملت وارد شوند چراکه هیچ قصد و سیاستی در کار نبوده و ما باید تلاش کنیم که تکرار نشوند.
وی همچنین افزود: حضور اتباع افغان به صورت غیرقانونی ریشه بسیاری از مشکلات است. واقعیت این است که حضور چند میلیون نفر افغانستانی در ایران مشکلات متعددی را به وجود آورده است؛ مثلاً موارد متعددی داریم از نزاع و دعوا و درگیری اتباع یا با خود و یا با ایرانی‌ها که متأسفانه منجر به کشته‌شدن اتباع ایران شده ولی ما این موارد را به عنوان خاطره بد نگه نمی‌داریم اما باید کاری کرد که احتمال این حوادث به حداقل برسد.
