رئیس جمهور عراق در جمع خبرنگاران ایرانی گفت: سفر رئیس جمهور روحانی به بغداد بسیار مهم است و در فضای بسیار مهمی هم انجام می‌شود. اولا و قبل از هرچیز این سفر برای تعمیق روابط میان دو کشور و دو ملت صورت می‌گیرد. من حدود سه ماه پیش در تهران بودم و در آنجا رئیس جمهور روحانی و مقام معظم رهبری و دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی از من استقبال کردند و ما گفت وگو‌های طولانی و دقیق درباره اوضاع عراق و روابط ایران و عراق و وضعیت منطقه داشتیم.
برهم صالح با بیان اینکه سفر رئیس جمهور روحانی برای تکمیل گفت‌وگو‌های ایران و عراق و پیشبرد مذاکرات میان دوکشور خواهد بود. گفت: امیدواریم این مذاکرات بتواند اقدام مهمی برای تعمیق روابط میان دو کشور از جمله در مسائل اقتصادی و تاکید بر اشتراک‌های موجود میان دو کشور و مسائل امنیتی و سیاسی و همچنین از لحاظ رویکرد ما به منطقه باشد.
رئیس جمهور عراق با بیان اینکه ما و ایران مرز مشترک طولانی در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر با یکدیگر داریم، اظهار کرد: همچنین دو کشور مشترکات فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دینی با هم دارند. ما منافع مشترک بسیاری با هم داریم. منافع سیاسی می‌آیند و می‌روند، اما اصول تاریخی و اجتماعی و فرهنگی و منافع مشترک ما ایجاب می‌کند که به فکر روابطی طولانی‌تر و عمیق‌تر با یکدیگر باشیم. ما درباره مرز‌ها که مرز‌های طولانی هم است و دیگر مشترکات فرهنگی و سیاسی گفت‌وگو خواهیم کرد. همچنین درباره روابط اقتصادی و مشترکات موجود میان دو کشور و دو ملت مذاکره خواهیم داشت.
برهم صالح در خصوص تحریم‌های آمریکا علیه تهران و چگونگی پرداخت بدهی‌های عراق به ایران اظهار کرد: عراق بخشی از منظومه تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران نخواهد بود. شکی نیست که ما از این تحریم‌ها متاثر خواهیم شد اما قطعا جزئی از آن نخواهیم بود. عراق بر اینکه منافع ملت ایران کشور دوست و همسایه ما تامین شود اصرار دارد. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم و هر آنچه را در توان داریم به کار می‌بریم تا از سطح تنش‌ها در این رابطه کاسته و آزار‌هایی که به ملت دوست ایران می‌رسد کاهش یابد. عراق مایل است که به ملت ایران کمک کند تا آزار و اذیتی که از تحریم‌ها می‌بینند کاهش پیدا کند. عراق و منطقه از این تحریم‌ها متاثر می‌شوند، اما ما براساس داده‌های موجود تلاش می‌کنیم که از آزار و اذیت ملت ایران در این زمینه کاسته شود.
صالح با اشاره به اینکه ایران در کنار ملت عراق برای مبارزه با دیکتاتوری صدام حسین و استبداد ایستاد، افزود: بسیاری از عراقی‌ها در آن زمان به ایران آمدند و ایران با آغوش باز از آن‌ها استقبال کرد. ایران در دوره گذشته در مبارزه با داعش در کنار ما ایستاد و ما هیچ چیز جز اینکه به ایران بگوئیم از شما متشکریم نمی‌توانیم بگوئیم. آن‌ها واقعا در روز‌های سختی در کنار ما ایستادند. درباره اینکه ما بتوانیم به ایران کمک کنیم بخشی از آن به این مساله باز می‌گردد که بتوانیم واکنشی مهم و اجمالی به این تحریم‌ها نشان بدهیم. ما دو کشوری هستیم که مشترکات فرهنگی، اجتماعی و تاریخی بسیار عمیقی با یکدیگر داریم. پس چگونه می‌توانیم با ملت ایران همصدا نباشیم و با آن‌ها ابراز همدردی نکنیم؟ این حقیقتی است که به نفع همه است که از شدت تنش‌ها در منطقه بکاهیم. این تنش‌ها نه به منطقه و نه به عراق کمک می‌کند.
می‌خواهیم عراق عرصه‌ای برای توافقات منطقه‌ای باشد
رئیس جمهور عراق در پاسخ به این سوال که برنامه عراق برای حفظ استقلال و ایجاد توازن در منطقه چیست، اظهار کرد: عراق بخشی از این منطقه است و روابط ما با ایران واقعا مهم است. ما روابط بسیار مهمی با ترکیه داریم. روابط ما با عمیق ملت عرب نیز بسیار مهم است. این جغرافیای سیاسی ما است و این می‌تواند نه فقط به سود عراق بلکه به سود کل منطقه باشد. ما می‌گوئیم در گذشته عراق عرصه‌ای برای رویارویی سیاسی منطقه‌ای بوده است، اما الان ما می‌خواهیم که عراق عرصه‌ای برای توافق‌های منطقه‌ای باشد. برای همین عراق نباید جایی برای هرگونه عمل خصمانه علیه هیچ کدام از کشورهای همسایه اش باشد. قانون اساسی ما چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد و منافع ما هم چنین اجازه‌ای به ما نخواهد داد. روابط ما با کشورهای همسایه می‌تواند به کاهش تنش‌ها در منطقه کمک کند. همچنین روابط ما با آمریکا و اروپا هم برای ما مهم است. اینکه در اینجا برای شما می‌گویم در همه جا گفته ام؛ ما نمی‌خواهیم عراق عرصه‌ای برای رویارویی و عملی خصمانه علیه هیچ کدام از کشورهای منطقه و همسایه ما باشد. ما وارد هیچ محوری علیه هیچ کشور دیگری نمی‌شویم. مثلا می‌خواهیم ارتباط‌های ریلی ما با ایران برقرار شود و این شبکه به ترکیه و کشورهای خلیج فارس امتداد یابد. این برای عراق و ایران و کل منطقه مفید است.
وی با بیان اینکه ما به دنبال ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی مشترک با اردن، ایران، کویت و ترکیه هستیم، تاکید کرد: ما می‌خواهیم عراق به جای اینکه گذرگاهی برای رویارویی و درگیری کشورهای منطقه باشد گذرگاه اقتصادی و تجاری مشترک باشد. کسانی هستند که می‌گویند موقعیت جغرافیایی عراق برای رسیدن به چنین هدفی سخت است، بله سخت است، اما فرصت‌های بسیاری هم وجود دارد. روابط استثنایی عراق با ایران و طبیعت رابطه عراق با کشورهای منطقه، عربی و ترکیه همه این‌ها می‌توانند عاملی برای تسهیل امور در منطقه باشد.
برهم صالح افزود: عراق نیاز به بازسازی و ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان بیکار این کشور دارد. ایران هم نیاز به فرصت‌های اقتصادی و تجاری برای جوانان ایرانی دارد. این مشترکات ماست که باید بر آن تمرکز کنیم. عراق نقشی مهم در این موضوع دارد بنابراین باید بگویم که منطقه به راه حل‌های منطقه‌ای نیاز دارد. عراق باید محور این راه حل‌ها باشد. منطقه به یک منظومه اقتصادی، سیاسی و امنیتی جدید نیازمند است. چنین منظومه‌ای بدون ایران به وجود نخواهد آمد. جایگاه ترکیه و کشورهای منطقه نیز در این معادله بسیار مهم است. جایگاه مرکزی عراق ایجاب می‌کند در قلب این محور باشد. یقینا منظومه بسیار باثباتی در منطقه به وجود نخواهد آمد اگر ایران جزئی از آن نباشد.
صالح در پاسخ به این سوال که چه ابزار‌هایی برای اجرایی کردن این منظومه در اختیار دارید؛ گفت: اساسا باید بگویم این نقش جدیدی که عراق در حال ایفای آن است بسیار مهم است. ارزیابی ما این است که منطقه به یک منظومه کامل اقتصادی نیاز دارد. ما درباره خطوط ریلی، مناطق مشترک صنعتی و مناطق آزاد تجاری و رفع موانع تجاری میان کشورها صحبت می‌کنیم مشترکات منطقه به طور کلی در مبارزه با تروریسم، نه فقط تروریسم و به طور کلی افراطیون و این فکر انحرافی مسائل مشترکی است که می‌توانیم براساس آن‌ها به توافق برسیم. این درگیری‌های بیهوده در یمن و سوریه رو به پایان است. به همین دلیل ما بر منافع مشترک ملت‌هایمان برای رفع معضل بیکاری و منافع مشترک اقتصادی و دیگر منافع ملت‌هایمان توجه کنیم. این مسائل منافع مشترکی برای همه ملت‌های منطقه است. جزئیات سیاسی قابل بحث و مناقشه است و تمام می‌شود، اما آنچه که باقی می‌ماند همین منافع کلان اقتصادی و ملی است. من فکر می‌کنم همه کشورهای منطقه به هردلیلی و به هر شکلی همگی بر این نکته اتفاق نظر دارند که عراق نقشی محوری در این مرحله ایفا می‌کند.
حقیقت این است که روابط استثنایی ما با ایران اهمیت بسزایی به نقش عراق در منطقه می‌دهد. این نقش حکیمانه و متوازنی که عراق در منطقه ایفا می‌کند می‌تواند برای منطقه بسیار موثر باشد.
ایران کشوری بود که در روز‌های سخت در کنار ما ایستاد
وی در خصوص اقدامات برخی کشورها در ایجاد تهدیدات منطقه‌ای گفت: باید این نکته را دریابیم که دستورالعمل‌های متفاوتی در منطقه وجود دارد. وظیفه ما در عراق این است که استقلال خود را حفظ کنیم و حافظ امنیت ملی خود باشیم و اجازه ندهیم که تروریست‌ها به اراضی ما بازگردند. همکاری بسیار خوبی میان عراق و سوریه برای تامین امنیت مرز‌ها وجود دارد. ما با کشورهای تاثیرگذار منطقه از جمله ایران همکاری نزدیک داریم تا مشکلات موجود در سوریه پایان یابد. هرگونه تهدید امنیتی ایران برای ما غیرقابل قبول است. امنیت عراق و ایران مشترک است و قابل سازش نیست. منطقه باید هوشیار باشد که بازی با برگ تروریسم بسیار خطرناک است و انگشتان کسانی را که با این آتش، بازی می‌کنند می‌سوزاند. درباره تحریم‌ها باید بگویم که دستگاه‌های مربوطه با دقت در این رابطه با هم همکاری دارند.
هرآنچه که در توانمان باشد انجام می‌دهیم تا آزار کمتری متوجه مردم ایران شود و این حداقل چیزی است که ما می‌توانیم انجام بدهیم و به نفع منافع خود عمل کنیم. کمترین چیزی است که برای همسایه عزیزمان ایران می‌توانیم انجام بدهیم. ایران کشوری بود که در روز‌های سخت در کنار ما ایستاد و ما باید در کنار آن در تمامی این روز‌های سخت بایستیم.
صالح در پاسخ به این سوال که شما به کشورهای منطقه از جمله سعودی سفر کردید؛ آیا پیام خاصی از سعودی به ایران داشتید؟ به این سؤال پاسخ نمی‌دهم. اما در همه جا در ایران، اردن، عربستان، امارات و حتی در شرم‌الشیخ حرف ما یک کلام بود: همین حرفی که در اینجا من به شما به روشنی گفتم ما در همه جا می‌گوییم که بدون تردید روابط ما با ایران بسیار مهم است، همان‌طور که روابط ما با جهان عرب برای ایران و ترکیه مهم است با یک سیاست متوازن این روابط را مدیریت می‌کنیم و به کاهش تنش و راه‌حل سیاسی در سوریه کمک می‌کنیم.
مشکل سوریه باید براساس خواست ملت سوریه حل شود، سوریه باید در مبارزه با تروریسم مشارکت داشته باشد و باید روابط اقتصادی حقیقی میان کشورهای منطقه به‌وجود آید. بار دیگر می‌گویم تصور کنید خط ریلی مشترک از ایران به عراق و کشورهای خلیج فارس، ترکیه و اردن وجود داشته باشد، ببینید این خط ریلی چه منافع اقتصادی می‌تواند ایجاد کند. ما باید برای رسیدن به این هدف تمام موانع را برداریم. الآن دیگر زمان تحریم نیست، زمان تحرک، پیشرفت و حرکت رو به جلو است. شما اروپا را ببینید شهروندان از کشوری به کشور دیگر بدون هیچ مانعی حرکت می‌کنند. در آنجا دیگر خبری از درگیری نظامی نیست، ولی ما همچنان در دنیای دیگری زندگی می‌کنیم. من در تمام دیدارهایم از اروپا تا کشورهای منطقه‌ای همواره بر این نکته تأکید کرده‌ام نمی‌توان ثبات به منطقه آورد بدون آنکه یک منظومه اقتصادی سیاسی و امنیتی به وجود آید که ایران جزئی از آن نباشد و کشورهای ساحلی خلیج فارس هم باید با آن در تعامل باشند.
صالح افزود: جایگاه رئیس جمهور در قانون اساسی عراق کاملا تعریف شده است، رئیس جمهور با هماهنگی نخست وزیر می‌تواند سفر‌های بین المللی انجام دهد.
رئیس جمهور عراق در خصوص احتمال سفر به سوریه گفت: هر کاری که از عراق خواسته شود تا برای حل مشکل سوریه کمک کند و به مشکلات و سختی‌های ملت سوریه پایان دهد مورد استقبال عراق قرار خواهد گرفت. فعلا برنامه‌ای برای سفر به سوریه نیست، اما هماهنگی‌ها در سطح عالی میان حکومت سوریه و عراق در جریان است و هیات‌های عالی رتبه دو کشور دائما در حال رفت و آمد هستند.
ارتباط رژیم صهیونیستی با عراق به هیچ وجه صحت ندارد
صالح در خصوص محل اختفای البغدادی گفت: سازمان امنیت عراق فرماندهان داعش را به صورت مستمر زیر نظر دارد. جنگ نظامی با داعش به زودی به پایان می‌رسد، اما خطر داعش همچنان باقی خواهد ماند. این مسئله ایجاب می‌کند که تلاش‌های امنیتی و اطلاعاتی ادامه یابد.
وی در پاسخ به این سوال که موضع عراق نسبت به اقدامات برخی کشورهای عربی برای عادی سازی روابط با اسرائیل چیست؛ افزود: در نشست ورشو نمونه‌هایی از این نشست و برخواست‌ها را شاهد بودیم. اینکه بعضی از افراد این‌گونه مطرح می‌کنند که هیاتی از عراق به اسرائیل سفر کرده یا اسرائیل ممنوعیت تجارت با عراق را برای نخستین بار لغو نموده است؛ به هیچ وجه قابل تایید نیست. اینکه اسرائیل همکاری‌های تجاری با عراق را آزاد اعلام کرد قابل توجه نیست.
امیدواریم به زودی روادید سفر عراق به طور کامل لغو شود
صالح در پاسخ مبنی بر اینکه ایران خواستار لغو کامل روادید است، اما طرف عراقی خواستار تسهیل روادید است. گفت: در حال حاضر اقدامات ما بیش از تسهیل روادید شهروندان ایرانی است و امیدوار هستیم به زودی به این هدف برسیم که روادید به طور کامل لغو شد. برخی مسائل قانونی است که باید انجام شود و موانع موجود رفع شود. براساس مذاکراتی که در حال انجام است تسهیلات ویژه‌ای برای ایرانی‌ها در نظر گرفته خواهد شد.
وی در خصوص قرارداد مرزی ۱۹۷۵ الجزایر میان دو کشور ایران و عراق گفت: به نظر مهم‌ترین اتفاق راه اندازی کشتیرانی در شط العرب است. این منافع مشترک میان ایران و عراق است و بسیار اهمیت دارد. الان مذاکرات فنی میان دو طرف در جریان است.
