رئیس‌جمهور امروز به دهلینو سفر می‌کند. حجت‌الاسلام روحانی که به دعوت رسمی نخست‌وزیر هند، عازم این کشور شده قرار است در سه روز آتی دیدارهایی را با مقامات هندی در برنامه‌کاری خود داشته باشد.
روحانی در این سفر که برای تحکیم روابط دوجانبه و در پاسخ به سفر سال گذشته "ناراندا مودی" به تهران انجام می‌شود، ابتدا وارد حیدرآباد در ایالت تلنگانای هند می‌شود. دیدار با علمای مسلمان حیدرآباد و جنوب هند، بازدید از مراکز فرهنگی و مذهبی، و همچنین دیدار با ایرانیان و دانشجویان مقیم، نیز از مهمترین برنامه‌های رئیس‌جمهور در حیدرآباد خواهد بود. پس از مذاکرات مشترک هیاتهای عالی‌رتبه دو کشور، اسناد و تفاهم‌نامه‌های متعدد همکاری در حضور مقامات ارشد ایران و هند مبادله خواهد شد.
روابط تاریخی
ایران و هند در ارتباط سابقه تاریخی دارند، بررسی تاریخی روابط دو کشور حکایت از زمینه‌های فراوان فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی می‌دهد. اما باید توجه داشت که در مقطع کنونی با توجه به شرایط جاری میان دو کشور و منطقه قطعا این ظرفیتها توان تبدیل شدن به بالفعل را داراست که در ابعاد مختلف میتواند مورد توجه باشد. در این میان یکی از مراوداتی که میتواند برای آن برنامه‌ریزی کلانی داشت توجه به ظرفیت توسعه مناسبات گردشگری میان دو کشور است که تاثیر بسیار در درآمد دو کشور خواهد داشت. در عرصه اقتصادی کارنامه دو کشور هر چند نشانگر تلاش طرفین به گسترش همه‌جانبه مناسبات بوده اما همچنان در همچنان ظرفیت‌های بالایی برای تحقق این اهداف وجود دارد که چندان به کار گرفته نشده است.
بازاری برای کالاهای ایرانی
از طرفی دیگر جمعیت یک میلیارد و دویست میلیون نفری هند نیز بازار مناسبی برای کالاهای ایرانی میتواند باشد که دراین سفر باید مورد توجه قرار گیرد.
اکنون اما عمده‌ترین صادرات ایران به هند شامل نفت و گاز بوده در حالی که اجرایی شدن خط لوله صلح که از ایران به پاکستان و در نهایت برای رسیدن به هند طراحی شده میتواند مولفه‌ای مهم در بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های موجود برای ارتقای مناسبات اقتصادی خواهد بود. هر چند که برخی از کشورهای عربی تلاش دارند تا چنان القا سازند که می‌توانند تامین‌کننده نیازهای انرژی هند باشند و به نوعی مانع از اجرایی شدن طرح خط لوله صلح شوند اما حقیقت امر این است که عدم استقلال این کشورها در برابر فشارهای غرب و البته ناامنی‌های گسترده در کشورهای عربی قطعا هزینه‌های بسیاری برای هند به همراه دارد در حالی که استقلال و البته امنیت فراگیر جمهوری اسلامی مولفه‌ای مهم در تامین انرژی امن و با ثبات برای کشورهای منطقه از جمله پاکستان و هند خواهد بود.
نکته مهم دیگر اجرایی ساختن طرح‌هایی مانند طرح جاده ابریشم است. طرحی که از چین آغاز و به هند، پاکستان، ایران و حتی ترکیه و از آنجا به اروپا برود. اجرایی این طرح تاثیر بسیاری بر اقتصاد منطقه و جهان خواهد داشت و شاید به همین دلیل باَشد که کشورهای غربی به شدت برای مقابله با آن اقدام می‌کنند که ایجاد اختلاف میان کشورهای منطقه و حتی حفظ تروریسم در افغانستان در این چارچوب صورت می‌گیرد.
راستی‌آزمایی هند
اما برای برقراری این مناسبات و توسعه همکاری‌ها با توجه به همان پیشینه تاریخی روابط دو کشور ابتدا باید جمهوری اسلامی از نیت خیر هندوستان راستی‌آزمایی داشته باشد و سپس پله‌پله به توسعه روابط در سطوح مختلف بپردازد. یکی دیگر از مسایلی که در حوزه تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی دو کشور می‌باید مورد توجه باشد اصل برقراری ثبات و امنیت در منطقه است. اقدامات غرب در ایجاد تروریسم در شبه قاره موجب تاثیرات منفی بر روابط اقتصادی کشورهای منطقه شده است که توسعه همگرایی امنیتی میان کشورهای منطقه میتواند طرحی مهم برای مقابله با این فرآیند باشد که ایران و هند قطعا می‌توانند نقش‌‌آفرینی بسیاری در این حوزه داشته باشند.
در این میان یک نکته مهم باید مورد توجه باشد و آن اینکه برای توسعه روابط وجود اصل صداقت و اعتماد نکته‌ای مهم و کلیدی است که همواره از سوی جمهوری اسلامی مورد تاکید و اجرا شده است. هر چند هند براساس روابط تاریخی همگرایی مطلوبی با ایران داشته اما در مقاطعی تحت تاثیر روابط با آمریکا و اروپا والبته برخی سیاسی‌‌کاری‌‌های به دلیل تنش با پاکستان، رفتارهایی مغایر با تعاملات دوستانه در روابط با تهران داشته که بلوکه کردن پول نفت‌های فروخته شده به این کشور و مشارکت در اجرای برخی تحریم‌های ضد ایرانی نمودی از این رفتار است. سفر دکتر روحانی به هند بیانگر نگاه دوستانه و برادرانه ایران به توسعه روابط میان دو کشور است که هند با رویکرد صادقانه و عدم تکرار رفتارهای سوال برانگیز گذشته میتواند نقشی موثر در این همگرایی داشته باشد که قطعا دستاوردهای اقتصادیٍ، سیاسی و امنیتی بسیاری برای طرفین به همراه خواهد داشت بویژه اینکه دستاوردهای بزرگ ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه، نام ایران را به عنوان جزیره ثبات جهان ثبت کرده است.
برنامه روحانی در هند
رئیس‌جمهور برای سفری ۳ روزه و به دعوت رسمی نخست‌وزیر هند، صبح پنجشنبه ۲۶ بهمن‌ماه به این کشور سفر می‌کند.
معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور ضمن اعلام این خبر افزود: حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در این سفر که برای تحکیم روابط دوجانبه و در پاسخ به سفر سال گذشته "ناراندا مودی" به تهران انجام می‌شود، ابتدا وارد حیدرآباد در ایالت تلنگانای هند می‌شود.
پرویز اسماعیلی گفت: دیدار با علمای مسلمان حیدرآباد و جنوب هند، بازدید از مراکز فرهنگی و مذهبی، و همچنین دیدار با ایرانیان و دانشجویان مقیم، از مهمترین برنامه‌های رئیس‌جمهور در حیدرآباد می‌باشد. مراسم استقبال رسمی و مشترک از دکتر روحانی توسط رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر هند صبح شنبه در دهلینو برگزار می‌شود و پس از مذاکرات مشترک هیاتهای عالی‌رتبه دو کشور، اسناد و تفاهم‌نامه‌های متعدد همکاری در حضور مقامات ارشد ایران و هند مبادله خواهد شد.
وی گفت: رئیس‌جمهور ضمن برخی برنامه‌های فرهنگی و دیدارهای جانبی، در جمع نخبگان و اندیشمندان هندی سخنرانی خواهد داشت.
طی این سفر همچنین تجار و بازرگانان بخش خصوصی دو کشور نشست مشترکی را برای بررسی ظرفیتها و فرصت‌های همکاری و توسعه روابط تجاری برگزار خواهند کرد.
به گفته اسماعیلی روحانی شامگاه شنبه ۲۸ بهمن‌ماه دهلینو را به سمت میهن اسلامی ترک خواهد کرد. حال باید دید که روحانی چقدر میتواند پیگیر مطالبات به حق جمهوری اسلامی بوده و در عین حال از ظرفیت‌های هند پلی برای رشد اقتصادی و تغییر سیاست‌های دیپلماسی اقتصاد ایجاد کند.
نویسنده: مائده شیرپور
