به نظر مي‌رسد كه اين روزها اصلاح‌طلبان پروژه عبور از روحاني را به اشكال مختلف طي مي كنند و خود در زمره منتقدين روحاني قرار گرفته‌اند و ديگر شمشيرها را از رو بسته‌اند تا فعاليت‌هاي خود را پويا‌تر كنند و از غار مصلحت خارج شوند.
آنها مي‌دانند كه خواسته‌های مورد نظر‌شان در دولت اعتدال جايي نداشته و حمله‌های گاه و بیگاه و کنایه های آنهابه دولت یازدهم به دلیل برخی تصمیمات و اقدامات اطرفیان دولت، شدت بیشتری یافته است.
شخصيت‌ها و چهره‌هاي مختلف اصلاح‌طلب انتقادات خود را در قالب هاي مختلف نسبت به عملكرد رئيس‌جمهور نشان مي‌دهند و اينطور وانمود مي‌كنند كه حمايت ها از دولت پايان يافته است و اينك زمان اوج‌گيري سياسي آنهاست.
از اين‌رو به نظر مي‌رسد كه علیرغم گفته سعید حجاریان مبنی بر اینکه استراتژی‌اصلاح‌طلبان در برابر دولت یازدهم "اتحاد علنی و انتقاد مخفیانه" است، اين پروژه چرخشي تازه همسو با شرايط پيدا كرده است .
محمدرضا تاجیک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در تایید پروژه «مستاجر ۴ ساله» اصلاح‌طلبان اينگونه اظهار داشته است که ازشدت و گستره حمایت اصلاح‌طلبان به دولت کاسته شده است.
مشاور رئیس جمهور و رئیس «مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری» در دوران خاتمی تاکید کرده که حمایت از دولت تدبیر و امید امری، زمان پرورده است و چنانچه دولت تدبیر و امید نتواند برای چالش‌های پیش‌روی جامعه تدبیری بیندیشد کلیدش بسیاری درها را به روی خودش خواهد بست و حامیانش را پشت درهای بسته رها خواهد کرد.
وي در اين‌باره مي‌افزايد: مطمئنم حمایت اصلاح‌طلبان امری زمان - پرورده و شرایط - پرورده است و چنانچه دولت تدبیر و امید نتواند برای چالش‌های پیشاروی جامعه تدبیری درخور و بهنگام بیندیشد، کلیدش بسیاری از درها را به روی خودش خواهد بست و حامیانش را پشت درهای بسته رها خواهد کرد.
از سوي ديگر صادق زیباکلام با اشاره به اينكه هیچ مکانیزم علمی و سازوکار اصولی نه از جانب دولت و نه از جانب مجلس برای تشخیص یارانه‌بگیرها وجود نداشت، خاطر‌نشان كرد: دولت فقط از مردم به صورت عام خواهش و تمنا کرد که آنها که تمکن مالی مناسبی دارند ثبت‌نام نکنند. اما استدعا، خواهش و تمنای دولت ظاهرا حاصلی به بار نیاورد و همانطور که پیش‌تر گفتیم بیش از ۹۰ درصد مردم مجددا ثبت‌نام کرده‌اند. اگر مردم این دولت را قبول می‌داشتند و برایش تره خرد می‌کردند، محض گل روی دولت تدبیر و امید هم که شده بود دست‌كم بخشی از آن ۱۹ میلیونی که به او رای دادند ثبت‌نام نمی‌کردند.
احمد پورنجاتي عضو حزب منحله مشارکت در صفحه فیس‌بوک خود، از اقدامات رئیس‌جمهور، معاونان و مشاوران وی انتقاد کرد و در‌خصوص جايگاه اجتماعي دولت روحاني گفت: درست است که روحانی با تابلوی اعتدال و نوعی دولت فراجناحی به میدان رقابت‌ها آمد اما بی‌هیچ تردیدی او به عنوان شخص خودش از هیچ پایگاه اجتماعی و بدنه سیاسی اختصاصی برخوردار نبود.
اين صحبتها اشاره به سخنانسعيد حجاريان تئوري اصلاح‌طلبان دارد كه گفت: اصلاح‌طلبان حامی و ستون فقرات برنامه‌های روحانی هستند اگر اصلاح‌طلبان بشکنند روحانی هم شکسته است چرا که وی با حمایت هاشمی و خاتمی و همچنین کناره‌گیری عارف و بسیج اصلاح‌طلبان رای آورد. پس در صورت عدم حضور اصلاح‌طلبان جریان راست، روحانی را به ورطه شکست می‌برند. در حقيقت اصلاح‌طلبان تلاش مي‌كنند تا پایه‌های سرمایه اجتماعی رئیس‌جمهور را لرزان نشان دهند و در نتیجه وی را یک رئیس‌جمهور عاریه‌ای معرفی کنند.
تبديل دولت اعتدال به دولت اختلاط
اصلاح‌طلبان در برنامه جديد خود مي‌خواهند نشان بدهند كه دولت خاتمي فعال‌تر عمل كرد و در مقايسه روحاني و خاتمي اين گروه بر اين باورند كه اين روزها «اعتدال» در حال تبدیل‌شدن به دولت «اختلاط» است؛ بنابراين باید سریع‌تر خود را جمع و جور كرده و گرایش‌های متفاوت و گاه متضاد درونی خود را تعدیل کند و تا دیر نشده کلید تدبیر را بدست گيرند و آن را به كليد تغيير تبديل كنند.
تاجيك در اين باره گفته استدولت روحانی در مقایسه با دولت خاتمی عقلانی‌تر عمل می‌کند بنیانی ندارد وتجربه یک‌سال گذشته نیز نشانی از این شناسه و تمایز ندارد.
حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران نيز با انتقاد از برخي سياست‌هاي داخلي رئيس‌جمهورگفت: «ما سياست‌هاي كلي روحاني را تاييد مي‌كنيم اما در عرصه سياست داخلي همه سياست‌هاي دولت را تاييد نمي‌كنيم. ما منتقد وزارت كشور بوده و هستيم.
انتقاد از حاميان دولت
از سوي ديگر انتقاد از حاميان دولت روحاني شيوه‌اي ديگر از روش جديد اصلاح‌طلبان است. از جمله اينكه صادق زيبا‌كلام از فعالان سياسي اصلاح‌طلب در اين‌باره مي‌گويد: متاسفانه بسیاری از افراد نزدیک به روحانی افرادی متکبر و جاه‌طلبی هستند که حضورشان بیش از آنکه بار دولت را سبک کند آن را سنگین‌تر کرده است و با اعمال و رفتار و کردارشان سبب شده‌اند که شاهد ریزش هواداران دولت حداقل در بدنه رسانه‌ها باشیم.
زیباکلام با بیان اینکه متاسفانه نگاه مدیران دولت روحانی اعتماد به رسانه ها به خصوص رسانه های همسو نیست گفت: خوب است یک نفر از نزدیکان دولت به مدیران و وزرای دولت بگوید کسانی که از شما محبوب‌تر بودند روزی که پشت کردند به رسانه‌ها زمین خوردند شما که جای خود را دارید.
وي مي افزايد: آقایان و همراهان آقای روحانی دوست دارند قمپز در کنند که در دفتر تحقیقات استراتژیک، پایه مکتب نیاوران را بنا نهادند و مکتب نیاوران خاستگاه اعتدال است و سال‌ها تحقیق و کار جمعی توانسته است پیروزی آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد سال گذشته را رقم بزند. اما آقای روحانی از یک حزب سازمان یافته و ریشه‌دار و کارکرده و آشنا به امور که همراهان او قبلا با هم کار تشکیلاتی داشته‌اند به سمت ریاست جمهوری نرسید.
اين گروه تلاش مي كنند تا به نظر خود نقص هايي كه در دولت نهم و دهم وجود دارد به دولت روحاني منتسب كنند و اطرافيان روحاني را افرادي بدون برنامه معرفي كرده اينگونه وانمود كنند كه آنها خود دولت را به ميان آوردند و اگر بخواهند مي‌تواند خود جايگاه وي را تغيير دهند.
در اين باره زيبا‌كلام با کنایه‌ای دیگر به ادعاهای اطرافیان رئیس‌جمهور گفت: حرف‌هایی که برخی همراهان و دوستان آقای روحانی مطرح می‌کنند از جنس حرف‌های احمدی‌نژادی است. واقع مطلب این است تا ۷۲ ساعت قبل از برگزاری انتخابات، شاید خود آقای روحانی هم باور نداشتند که می‌توانند پیروز انتخابات باشند.
برنامه‌هاي اقتصادي بي‌نتيجه
تكيه دولت بر حل مسائل اقتصادي نقطه اي است كه اصلاح‌طلبان تلاش مي‌كند تا از اين زاويه نيز دولت روحاني را زير لبه تيز تيغ انتقاد خود قرار دهند. آنها مي‌گويند كه اين برنامه‌ها براي مردم نتيجه‌اي نداشته و به قول احمد پور نجاتي اما برای خود "بی‌بی" حتی شلوارک هم نمی‌شود، چه رسد به
"شلیته"!
وي با خطاب قرار دادن عجیب رئیس‌جمهور با عبارت "جناب دکتر حسن آقای وکیل الروحانی عزیز!" می‌نویسد: "بجنبید و دم و دستگاه وزارت‌خانه‌هاتان را بجنبانید برای رویارویی با رکود نفس‌گیر و جهش به سوی "رونق" تولید و کسب و کار. به نظر "احمد" که من باشم، متاسفانه هنوز برنامه و نقشه راه دندان‌گیری از تنور "ستاد برنامه‌ریزی اقتصادی دولت تدبیر و امید" برای ایجاد رونق در عرصه اقتصاد درونزا به چشم نمی‌آید. البته خبر دارم که مشغول تدوین هستید اما: قربانت، گاز بده!"
البته اين امر تنها منحصر به سياست‌هاي اقتصادي نبوده و به انتقاد ديپلماسي دولت مي‌رسد به طوري كه اما امروز،ابراهيم اصغرزاده از ديگر فعالان اصلاح‌طلب با بي‌برنامه خواندن دستگاه ديپلماسي دولت يازدهم گفته است: «متاسفانه به دليل بي‌برنامگي، دستگاه ديپلماسي كشور يكسره گروگان پرونده هسته‌اي شده است و كمتر به ديگر روندهاي بين‌المللي پرداخته است».
وي در ادامه با قياس كابينه دولت روحاني به يك تيم فوتبال، تصريح كرده است: اگر تيم دولت بخواهد مثل تيم‌هاي فوتبالي بازي كند كه به رغم بهره‌گيري از ستاره‌هاي زياد در تركيب خود يا وجود نيمكت ذخيره‌هاي پروپيمان قادر به گلزني نيست چه سود و همه اميدها و آرزوهاي مردم براي تغيير وضع از دست خواهد رفت.
اين فعال سياسي اصلاح طلب همچنين هشدار داده است ستاره چنين دولتي دولت يازدهم حتي زودتر از دولت پوپوليستي و كم‌ستاره احمدي‌نژاد كه بارها گل به خودي مي‌زد، افول خواهد كرد. به نظرم دولت دكتر روحاني اگر قادر به گلزني نيست لااقل خوب بازي كند.
در نهايت به نظر مي‌رسد اصلاح‌طلبان اينگونه تبليغ مي‌كنند كه روحاني به دليل عملكردش در مسائل اقتصادي و سياسي شكست خواهد خورد و از اين رو لزومي ندارد كه اين شكست به حساب شكست اصلاح‌طلبان گذاشته شود. آنها اينگونه تحليل مي كنند كهوقتي اصلاح‌طلبان سهمي در قدرت ندارد چه دليلي دارد در شكست‌هاي احتمالي روحاني سهيم شوند و بهتر است كه براي كسب قدرت در دوره بعدي تلاش كنند.
از اين‌رو اين روزها مساله عبور از روحانی توسط اصلاح‌طلبان، موضوعی است که هر روز با صدای بلندتری نسبت به گذشته از اردوگاه اين طیف سیاسی شنیده می‌شود و آنطور که از شواهد و قرائن بر می‌آید، تمام تلاش جریان اصلاحات سرمایه‌گذاری موقت روی روحانی برای عبور از بحران و خروج از انزوای سیاسی است تا در اولین فرصت با علم کردن گزینه مورد نظر خود، به مرزبندی با رئیس‌جمهور فعلی برسد.
