الکاظمی نخست وزیر عراق با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به صورت مجازی گفت و گو و توافقاتی میان طرفین صورت گرفت. بر اساس گزارشهای منتشره توافقی ۹ بندی میان طرفین امضا شده که پیش زمینه آن در مذاکرات و دیدارهای گذشته مقامات دو کشور صورت گرفته بود. حال این سوال مطرح است که اهداف طرفین از این توافق چیست و تا چه میزان میتواند بر رفع بحرانهای عراق تاثیر گذار باشد.؟
نگاهی بر بندهای توافق طرفین مباحث متعددی را در بر میگیرد از جمله تأکید دو طرف بر اهمیت همکاری در زمینههای انرژی، تبادل تجربیات و هماهنگی مواضع در حوزه نفت در چارچوب کار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک).هنچنین جمهوری عراق همچنین بار دیگر از شرکت های سعودی برای سرمایهگذاری در فرصتهای امیدبخش در عراق و در زمینههای مختلف دعوت کرد.بن سلمان و الکاظمی توافق کردند که حمایت از تلاشهای عراق در همکاری با ائتلاف بین المللی مبارزه با تروریسم و افراط گرایی ادامه یابد. همچنین توافق بر سر افتتاح گذرگاه مرزی جدید «عرعر»(مرز عراق و عربستان) است که تا هفت روز دیگر افتتاح و عملیاتی می شود، کما اینکه وابسته بازرگانی عربستان در بغداد به زودی آغاز به کار میکند. در همین حال منابع خبری از توافق دو کشور در حوزه کشاورزی و اقدام عربستان در اجازه زمینهای عراق خبر دادهاند. با توجه به مباحث ذکر شد دو دیدگاه در باب توافقات مذکور مطرح است. برخی بر این عقیدهاند که ناکامی عربستان در منطقه موجب شده تا ریاض با رویکرد جدید به همگرایی با عراق روی آورد که در کنار منافع اقتصادی در بهبود و ترمیم چهره منفور سعودی در منطقه کمک خواهد کرد. برخی نیز بر این عقیدهاند که کارنامه عربستان در حمایت از گروههای تروریستی و بازماندگان بعثیها و هماهنگی آنها با آمریکا علیه مبارزه عراق با تروریسم بیانگر عدم صداقت ریاض در توافق اخیر است.آنها تاکید دارند سعودی با این توافق به دنبال نفوذ در عراق و بر عهده گرفتن نبض اقتصاد عراق از جمله در حوزه غذایی است که در سایه آن اهداف سیاسی و امنیتی را دنبال میکند.
دور سازی عراق از جبهه مقاومت و تبدیل آن به متحدی همسو در نشستهای اتحادیه عرب و در صورت توان در تقابل با ایران از اهداف این رویکرد میتواند باشد بویژه اینکه آمریکا در تحقق اهدافش در عراق ناکام بوده و سعودی نقش واسط را برای اهداف آمریکا ایفا مینماید. با تمام این تفاسیر محافل رسانهای و سیاسی عراق تاکید دارند عربستان تا زمانی که صادقانه دست از حمایت تروریستها بر ندارد و در روابط میان عراق با سوریه و ایران کارشنکی نماید نمیتواند ادعای همگرایی با عراق را داشته باشد و بغداد با دیده تردید آمیز به سیاستهای ریاض می نگرد.
نویسنده: علی تتماج