براساس جدیدترین آمار اعلامی وزارت صنعت در بهمنماه سال گذشته از مجموع لیست ۵۶ کالای اساسی و مهم حدود ۴۵ قلم از کالاها رشد قیمت و فقط ۸ قلم کالا نسبت به بهمنماه سال ۹۴ کاهش قیمت دارند این درحالی است که وزیر جهاد و کشاورزی در مصاحبه خبری خود از بالا بودن ظرفیت کالاهای اساسی و افزایش تولید شکر، برنج و گندم خبر داد و اعلام کرد که برنامههایی برای افزایش تولید محصولات اساسی تدوین شده که بدون افزایش سطح زیرکشت و کاهش مصرف آب همراه خواهد بود.
این گفتهها در حالی مطرح شده که طبق اظهارنظر کارشناسان در سال گذشته تشدید رکود و افزایش قیمت مواد اولیه باعث شد تا تغییری در وضعیت واحدهای تولیدی به وجود نیاید و حتی افزایش قیمتها برای تأمین هزینههای تولید هم اتفاق بیفتد بهنحوی که برخی از کالاهای اساسی و حتی صنعتی مردم هر ماه با تغییرات قیمتی متفاوتی روبهرو شدند، در این میان دولت فقط به مسکّنهای مقطعی برای جلوگیری از افزایش قیمتها اقدام کرد اما این موضوع نتوانست سروسامانی به بازار بدهد.
این گروه از کارشناسان معتقدند با وجود چنین شرایطی؛ وزارت صنعت بهعنوان مجری ساماندهی بازار هم نتوانست کاری از پیش ببرد و مشکلات تولیدکنندگان هر روز بیشتر از گذشته شده است. مطابق این آمار در بهمن ماه ۹۵ برنج طارم ۳۴.۱، جوجه یکروزه گوشتی ۵۱.۱، خرما مضافتی ۳۶.۴، سیب زرد ۲۷.۴، سیبزمینی ۳۰، قند حبه ۲۴.۶، لاستیک پراید ۲۵.۱، لپه ۳۴.۱، لوبیاچیتی ۳۵.۳ و نخود ۴۳.۵ درصد رشد قیمت را تجربه کردهاند.
افزایش تولید محصولات اساسی
روز گذشته محمود حجتی با این ادعا وضعیت منابع آبی طی سالهای گذشته بحرانیتر شده گفت در مقابل این مساله اما پتانسیل تولید محصولات کشاورزی طی سالیان سال و ادوار گذشته ثابت بوده و تنها باید از آن به خوبی بهرهبرداری کرد.
وی با بیان اینکه برنامهای برای افزایش تولید محصولات کشاورزی اساسی تدوین شده و در حال اجراست که نمونه بارز آن خودکفایی در تولید گندم و رکوردشکنی در زمینه این محصول و شکر است مدعی شد پیرو این مساله بسیاری از مشکلات اقتصادی نیز مانند نقدینگی و اشتغال حل میشود.
وزیر جهاد کشاورزی در حالی از برنامهریزیهایی برای تولید شکر خبر داد که در سال گذشته؛ افزایش قیمت این محصول و واردات بیرویه آن به یکی ازمعضلات اصلی اقتصاد کشور تبدیل شده بود اما با این وجود حجتی دیروز اعلام کرد که به این نتیجه رسیدیم که میتوانیم از واردات بینیاز شویم که رکوردشکنی در تولید این محصول و افزایش آن از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن در سال ۱۳۹۲ به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن در سال گذشته گواه این مسئله و پتانسیل خودکفایی در شکر است.
حجتی گفت: در زمینه افزایش تولید محصولات اساسی مانند دانههای روغنی نیز درصددیم بتوانیم در بازه زمانی مشخص ضریب خود اتکایی این محصول را تا ۷۰ درصد افزایش دهیم که البته زمانی این ضریب تا ۱۶ درصد رسیده بود اما طی سالهای گذشته و در دولت دهم به کمتر از شش درصد رسیده بود.
وی اضافه کرد: برای برنج نیز به عنوان یک محصول استراتژیک برنامهای تدوین شده و سال گذشته نیز علیرغم اعمال محدودیت و ممنوعیتهای نانوشته برای کشت برنج در استانهای غیرشمالی، هشت درصد افزایش تولید داشتیم و هر جا تجهیز و نوسازی صورت گرفت پتانسیل و امکان کشت دوم برنج فراهم شده است.
وزیر جهاد کشاورزی معتقد است که ظرفیتهای مقبول بسیاری در بخش کشاورزی وجود دارد که باید بیش از پیش به آن توجه کرد که میتوان به پتانسیل تولید محصولات گلخانهای اشاره کرد، چراکه در کشور بیش از ۱۴۰۰ گیاه دارویی شناسایی شده که حدود ۴۰۰ گونهی منحصر به فرد ایران است و از سوی دیگر محصولات گلخانهای مشتریهای بیشتری در بازار بینالمللی دارد و به عنوان مثال میتوان به بازار تشنه روسیه برای محصولات گلخانهای ایران اشاره کرد.
حجتی ادامه داد: طی سالهای گذشته اقدامات مناسبی در زمینه توسعه گلخانهها انجام شده است که میتوان به هدفگذاریهای وزارت جهاد کشاورزی برای توسعه گلخانهها در کشور اشاره کرد که در سال گذشته حدود ۱۵۰۰ هکتار هدفگذاری شده بود که ۱۲۰۰ هکتار آن محقق شد و برای سالجاری نیز ۲۵۰ هزار هکتار هدفگذاری شده که امیدواریم با تامین اعتبارات آن بتوانیم به برنامههای تدوین شده جامه عمل بپوشانیم.
وی اعلام کرد: گرچه ظرفیت و پتانسیل مثالزدنی در تولید گوشت مرغ و تخم مرغ در کشور وجود دارد اما آنفلوانزای طیور که سال گذشته ایران را مانند دیگر کشورهای دنیا درگیر خود کرد سبب شد تا به تولید و صادرات این محصولات آسیب برساند و خسارات زیادی به پرورش دهندگان طیور وارد شود که البته بخشی از آن جبران شده باید به فکر حمایت از مرغداران و جبران خسارت آنها در سالجاری باشیم.
حجتی اظهار کرد: زمانی ایران واردکننده گوشت مرغ بود اما طی سالهای اخیر نتنها حتی یک کیلوگرم از این محصول وارد نشده بلکه به صادرکننده انواع محصولات دام و طیور و محصولات و فرآوردههای لبنی تبدیل شده به گونهای که در ۱۱ ماهی سال گذشته ۷۵۰ هزار تومان شیر و لبنیات به ۳۰ کشور مختلف صادر شد.
حجتی اعلام کرد: براساس قانون تمرکز وظایف بازرگانی بخش کشاورزی تولید و تامین بازار از محصولات مختلف کشاورزی و ظیفه وزارت جهاد کشاورزی است و اگر در مراکز عمده فروشی مشکلی از نظر تامین، عرضه و گرانی وجود داشت وزارت جهاد کشاورزی مسئول پاسخگویی نیست اما اگر در یک مغازهای محصولی مانند لبنیات یا دیگر نیازمندیهای مردم با قیمتهای غیر منطقی عرضه شد به این وزارتخانه ربطی ندارد و مسئول پاسخگویی آن دستگاههای دیگر هستند.
وی اضافه کرد: در حوزه تنظیم بازار محصولات کشاورزی در حیطه وظایف وزارت جهاد کشاورزی مشکلی وجود نداشت و به موقع تامین و عرضه آن در سطح عمده فروشی انجام شد که میتوان به تامین میوه،گوشت مرغ و گوشت قرمز اشاره کرد.
به گفته وزیر جهاد کشاورزی، برای واردات مرکبات که به دلیل سرمازدگی سال گذشته حجم زیادی از تولید با مشکل مواجه شده بود تصمیم بر آن شد تا به الان هم اصرار عدهای برای واردات پرتقالهای خریده شده از طریق دبی به هیچکس مجوز واردات ندهیم و به جای آن واردات محدود و حدود ۶۰ هزار تنی پرتقال را از طریق یک شرکت زیر مجموعه وزارت جهاد کشاورزی به عنوان کارگزار ستاد تنظیم بازار انجام دادیم تا مردم در شب عید با مشکلی در زمینه تامین مرکبات و میوه مورد نیازشان مواجه نشوند.
این مقام مسئول در ادامه افزود: گرچه درحوزه گوشت قرمز نابسامانیهای در بازار وجود داشته و دارد که به دلیل نبود زنجیره تولید است اما در زمینه گوشت مرغ مشکلی چندانی وجود نداشت و شاید در یک روز از تعطیلات نوروزی قیمت این محصول به دلیل تعطیلی کشتارگاهها قدری افزایش یافت اما پس از آن و از حدود پنجم فروردینماه قیمت گوشت مرغ متعادل شده افزایش چندانی پیدا نکرد چراکه تا در روزهای تعطیل که میدان بهمن بسته بود عرضه گوشت مرغ منجمد پشت درهای بسته انجام شد.
تنها ۲۰ درصد؛ ظرفیت کنونی تولید
در همین راستا رئیس اتحادیه تعاونیهای تولیدی با اشاره به اینکه چند سالی است که تولید به تعطیلی کشیده شده است اعلام کرد اگر دولت به دنبال نجات اقتصاد بود باید واردات را کاهش میداد. اما اکنون شاهد گسترش روز افزون واردات رسمی و غیررسمی هستیم.
علیرضا مرادی با بیان اینکه چندسالی است که تولید به تعطیلی کشیده شده است به تسنیم گفت:اگر دولت دست از سر تولیدکنندگان بردارد و قانون را اجرا کند در بسیاری موارد برای تولیدکنندگان کارگشا است و این روزها شاهد گسترش حجم واردات هستیم که متأسفانه باتوجه به شرایط رکود تعداد زیادی از شاغلان شغل خود را از دست دادهاند و در یک سال اخیر هیچ بنگاه تولیدی نیرو جذب نکرده است بلکه نیروهای موجود خود را هم به خاطر رکود از دست داده است. متأسفانه ظرفیت بخشهای تولیدی در طول یک سال گذشته از ۴۰ درصد به ۲۰ درصد کاهش یافته است.
مرادی با بیان اینکه آقای روحانی سال ۹۲ بیان کردند که شعار من " نجات اقتصاد ایران است" گفت: اگر دولت به دنبال نجات اقتصاد بود باید واردات را کاهش میداد. وزیر صنعت و رئیس اتاق ایران و چین را جابهجا میکرد. وی با گلایه از اینکه چندین کارخانه تولید چادر مشکی راهاندازی شد اما به تولید نرسید گفت: در کشوری که مصرف چادر مشکی بالاست تمام چادر مشکیها وارداتی است. چراکه عدهای منافعی در واردات دارند و اجازه کاهش واردات را نمی دهند.
رئیس اتحادیه تعاونیهای تولیدی افزود: در سالهای گذشته بنگاههای تولیدی هیچ رشدی به لحاظ ظرفیت تولیدی و حجم و ارزش معاملات نداشتند، از نحوه برگزاری مجامع تعاونیهای تولیدی کاملا مشخص است که وضعیتشان نسبت به گذشته چگونه است.
وی با اشاره به شعار سال از سوی مقام معظم رهبری "اقتصاد مقاومتی، تولیدو اشتغال" گفت: تنها راهکار تحقق این شعار توجه به بخش تعاون است. ریشه اقتصاد مقاومتی در تعاون و تکیه بر تولید داخل است که در راستای آن تولید رونق و اشتغال ایجاد میشود.
مرادی بیان کرد:از حداکثر ظرفیت تعاونیها برای بخش تولید استفاده نکردیم و نتوانستیم جایگاهی را که قانون به این بخش داده است را ایجاد کنیم و نیازمند فعال کردن این بخش هستیم.