بارها در روزنامهها و رسانههاي همسو با اهداف و آرمانهاي انقلاب بر سر موضوع برجام تأکيد شد که اين تعهد نيازمند بررسي و تصويب مجلس شوراي اسلامي است.
بسياري از کارشناسان علوم سياسي و حقوق بينالملل هم بر اين موضوع تأکيد کردند و حتي در رسانه ملي بر سر اين موضوع به مناظره پرداختند.
در کنار اين واکنش البته بودند و هستند افرادي که مخالف ورود مجلس شوراي اسلامي به موضوع برجاماند.
دولت، رئيسجمهور، اعضاي تيم هستهاي و موافقان آن در رسانههاي اصلاحطلب و کارشناسان اين طيف سياسي از جمله مخالفين ورود مجلس هستند. استدلال آنها اين است که تصويب مجلس بر برجام، براي جمهوري اسلامي ايران الزامآور ميشود.
اما قانون اساسي ميگويد که هر توافقي و عهدنامهاي نيازمند مصوبه مجلس شوراي اسلامي و تاييد شوراي نگهبان است تا رئيسجمهور آن را براي اجرا امضا کند. در اين زمينه هم برداشتهاي گوناگوني از اصول قانون اساسي شده است، که البته بايد به تفسير شوراي نگهبان در اين زمينه توجه کرد که اعضاي آن هم تأکيد کردهاند، برجام به عنوان يک توافق بايد مراحل قانوني خود را طي کند که همان روند مجلس شوراي اسلامي است.
رهبر معظم انقلاب هم پيش از اين بر اين موضوع تأکيد کرده بودند که برجام بايد مسير قانوني خود را برود، اما در ديدار اعضاي مجلس خبرگان رهبري، ايشان صراحتاً گفتند که «مجلس شوراي اسلامي از بررسي برجام کنار گذاشته نشود.»
حضرت آيتالله خامنهاي در اين ديدار فرمودند؛ «درخصوص ابعاد حقوقي و قانوني اين موضوع و اقتضائات آن، بايد صاحبنظران و کارشناسان حقوقي نظر دهند اما از نگاه کلي، من معتقدم و به آقاي رئيسجمهور هم گفتهام که مصلحت نيست مجلس شوراي اسلامي از موضوع بررسي برجام کنار گذاشته شود.»
اما با توجه به اين سخنان رهبر معظم انقلاب، همچنان اعضاي تيم مذاکرهکننده هستهاي بر موضع خود اصرار دارند.
گرچه اشکالي هم بر اين موضع و نظر کارشناسي و سياسي اين عزيزان وارد نيست و آنها ديدگاه خود را براساس تحليل خود از مخالفت با ورود مجلس به موضوع برجام مطرح ميکنند، اما اکنون که نظر صريح رهبري معظم انقلاب اسلامي در اين باره مطرح شده، بهترين واکنش آنها، تبعيت از اين نظر است که البته براساس چارچوبهاي قانوني هم است.
دولت و اعضاي تيم هستهاي پس از پايان مذاکرات هستهاي و رسيدن به برجام همواره تأکيد کردهاند که اين توافق، يک دستاورد خوب و مناسب پس از ۱۲ سال مذاکره نفسگير، براي جمهوري اسلامي ايران است که توانسته منافع ملي و خط قرمزهاي نظام را در اين توافق به دست آورد. بر فرض چنين موضوعي، چرا دولت و تيم هستهاي با ورود مجلس به برجام مخالفند؟
آقاي سيدعباس عراقچي پس از آن که رهبر معظم انقلاب موضع خود را درباره نقش مجلس در موضوع هستهاي و برجام بيان کردند، با حضور در کميسيون ويژه بررسي برجام، بار ديگر مخالفت خود که در واقع مخالفت تيم هستهاي و دولت با ورود مجلس است، بيان کرد و گفت؛ «تصويب برجام در مجلس به صلاح نيست.» او براساس نظر کارشناسي خود گفته است؛ «مجلس اگر به برجام به عنوان يک معاهده نگاه نکند، ميتواند نقش قويتري را ايفا کند، زيرا وقتي که معاهده سند شود و به تصويب مجلس برسد، قانون ميشود و خودمان به دست خودمان، خودمان را ملزم کردهايم.»
نکتهاي که در اين موضع بايد به آن پاسخ داده شود اين است که اگر برجام همينگونه که هست به تصويب مجلس برسد، چون نميتوان آن را تغيير داد، براساس خواسته دولت عمل کرده و آن را براي اجرا به تصويب رسانده، همانند همان کاري که کنگره آمريکا قرار است در ۲۶ شهريور ماه انجام دهد، براساس آنچه که اعضاي دولت و تيم مذاکره کننده هستهاي اعلام کردهاند، برجام يک توافق خوب است و به گفته آقاي رئيسجمهور نتيجه آن هم ۳ بر ۲ به سود ايران تمام شده است، پس نبايد از تصويب آن در مجلس نگراني وجود داشته باشد.
ضمن اين که راهکار لغو اين مصوبه هم در قانون ديده شده و اگر پايبند نبودن طرف مقابل به تعهداتش ديده شد، در همين برجام گنجانده شده که چگونه بايد در قبال چنين رفتاري برخورد کرد.
اکنون در واقع نکته مهم و اساسي برجام كه در آن به طور صريح تأکيد هم شده است، تحريمهايي است که عليه ايران اعمال شده، در برجام نوشته شده است که تحريمها لغو نخواهد شد، بلکه تعليق ميشود اما در مقابل ايران بايد براساس تعهداتي که در برجام گنجانده شده برخي از فعاليتهاي هستهاي خود را برچيند و لغو کند. اين معادله تعليق براي آمريکاييها و لغو براي ما معادله عادلانهاي نيست، در هر صورت با توجه به فرمايشات روز پنجشنبه رهبر معظم انقلاب، برجام نيازمند سپري کردن مسير قانوني خود در مجلس است و پس از اين ديگر نبايد با آن مخالفت کرد.