عادلالجبیر وزیر امور خارجه سعودی در سفری راهی مسکو شده است. این سفر در حالی صورت میگیرد که روابط دو کشور در سالهای اخیر بویژه به دلیل تحولات سوریه و همگرایی مسکو با جبهه مقاومت با فراز و نشیبهای بسیاری همراه بوده و حتی گزارشها نشان میدهد سعودی برای انتقامگیری از مسکو اقدام به افزایش بیرویه تولید نفت برای کاهش بهای نفت و نیز حملات تروریستی در مناطق مختلف روسیه کرده است.
با توجه به این شرایط این سوال مطرح است که دلیل سفر الجبیر به روسیه چیست و چه اهدافی را پیگیری میکند؟ بسیاری از ناظران سیاسی بر این عقیدهاند که محور اصلی سفر مذکور تحولات سوریه و مطالبات سعودی مبنی بر برخی تغییرات رفتاری مسکو در قبال غرب آسیا است. سعودی در حالی در جنگ یمن شکست خورده که در سوریه و عراق نیز نتوانسته اهداف خود را محقق سازد در حالی که همگرایی روسیه و جبهه مقاومت را عامل این وضعیت میداند. بر این اساس عربستان با رویکرد وعدهای به روسیه از جمله در حوزه انرژی، خریدهای تسلیحاتی و برخی همگراییهای منطقهای شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب با مسکو به دنبال تغییر دیدگاه مسکو در قبال سوریه و مقاومت است. نکته قابل توجه در تحرکات سعودی آنکه این رژیم به رغم آنکه شرایط نابسامان داخلی آمریکا را چندان مناسب اهدافش نمیبیند اما سعی دارد تا ترامپ را نیز به عنوان یک متحد و حامی حفظ نماید. تجاوز موشکی اخیر آمریکا به سوریه و نیز مواضع ضد ایرانی واشنگتن در کنار اقدامات آمریکا در حمایت از جنایات سعودی در یمن را برگرفته از همین رویکرد حمایتی میداند.
با این وجود سعودی میداند که رویکرد یک جانبه به آمریکا آن هم در شرایط کنونی نمیتواند تامین کننده تمام اهدافش باشد و لذا گزینه بازی پاندولی میان روسیه و امریکا در پیش گرفته است. سعودی با لبخندهای دیپلماتیک و برخی امتیازدهیهای کلان سعی در جلب رضایت روسیه دارد در حالی که با خریدهای تسلیحاتی و برخی باجهای اقتصادی آمریکا را نیز برای اهدافش در نظر دارد.
به رغم تمامی این اقدامات روند تحولات نشان میدهد که سعودی در هر دو مولفه با ناکامی مواجه میشود چرا که از یک سو روسیه معادله سوریه را امری مهم و حیاتی میداند و از سوی دیگر آمریکا پذیرنده رویکردهای سعودی میان این کشور و مسکو نمیباشد و در نهایت سعودی گزینهای جز انتخاب همراهی و یا دوری از آمریکا در پیش روی ندارد. نشانه عینی این ناکامی سخنان لاوروف وزیر خارجه روسیه در دیدار با الجبیر است که بر حمایت قاطع روسیه از سوریه و شخص اسد رئیس جمهوری این کشور در کنار همکاری گسترده با مقاومت تاکید کرد که نشان میدهد سعودی با وعدههای بسیار نیز نتوانسته به تغییر مواضع مسکو دست یابد و الجبیر در نهایت با ناکامی باید مسکو را ترک کند.