متادون همان داروی مخدر صنعتی قوی است که غالبا به عنوان یک داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به مواد مخدر به کار می‌رود اين روزها خبرسازي مي كند.
در واقع برخي مي گويند قرص متادون از بازار دارويي كشور به دلايل سري حذف شده است؛موضوعي كه شايعه ها پيرامون آن بالا بوده و شائبه‌هاي بسياري را به وجود آورده است. در واقع قطع ناگهانی و ارائه نکردن قرص متادون به مراکز ترک اعتیاد خصوصی شائبه حذف تدریجی درمان اعتیاد با متادون را از چرخه درمان اعتیاد قوت بخشیده و بر اين بحث دامن مي زند كه با این روند به سمت تعطیل شدن برنامه متادون در کشور می‌رویم.
اين شايعه را چندی پیش عباسعلی ناصحی، مدیرکل سلامت روانی و اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت بر سر زبان ها انداخت و از توقف عرضه قرص‌های متادون به مراکز درمان اعتیاد به دلیل ورود این داروها از این مراکز به بازار آزاد و جایگزینی شربت‌های متادون به جای قرص خبر داده بود.
در پی این اظهارات و ایجاد شائبه حذف تدریجی داروی متادون از چرخه درمان اعتیاد، محمد باقر صابری زفرقندی، مدیرکل درمان، بازپروری و حرفه آموزی ستاد مبارزه با مواد مخدر به این خبر واکنش نشان داد و ضمن هشدار به انعکاس اخبار تأیید نشده در رسانه‌ها که در روند طبیعی درمان افراد خلل ایجاد می‌کند، اعلام کرد: « هیچ گونه برنامه‌ای مبنی بر حذف متادون از چرخه درمان کشور وجود نداشته و ندارد».
وی تأکید کرده بود :درمان با داروهای آکوستیک از جمله درمان نگهدارنده‌ها با متادون یکی از روش‌های درمانی برای گروه‌های تعریف شده معتادان است و اثر بخشی آن در ایران و سایر کشورها بر اساس شواهد علمی به اثبات رسیده است.
به هر حال حذف شدن يا نشدن متادون از چرخه دارويي كشور موضوع مهمي است كه سعید صفاتیان، مدیر کل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر، در خصوصش مي گويد : اگر قرص متادون به شربت تبدیل شود نتایج بدی به دست می‌آوریم.
وی گفت: درصورت تغییر قرص متادون به شربت متادون بعد از چند ماه مشاهده می‌کنیم درصد قابل توجهی از بیمارانی که به مطب‌ها مراجعه می‌کنند از درمان سرباز می‌زنند، چرا که شربت به آنها نمی‌سازد و آنها با شربت متادون کنار نمی‌آیند و این باعث خروج آنها از سیستم درمان می‌شود.
مدیر کل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر خاطرنشان کرد: خروج آنها از سیستم درمان باعث نمی‌شود که آنها به چرخه مصرف تریاک برگردند و بلکه به مصرف هروئین روی می‌آورند چراکه خیلی از آنها به ماده‌ای احتیاج دارند که زودتر از قبل آنها را به حالت نشئگی برساند در نتیجه بعد از یک مدت مشاهده می‌کنیم که مصرف هروئین بالا رفته و به طبع HIV گسترش پیدا می‌کند چون اکثر اینها از روش تزریق استفاده می‌کنند.
وی خروج بیماران از سیستم درمان را موجب دردسر کشور دانست و اظهار داشت: در حال حاضر مطب‌ها و مراکز خصوصی متهم اصلی نشت دارو به بازار هستند اما اگر مدتی دیگر که قرص صرفاً به مراکز درمانی دولتی ارائه شد ودر بازار آزاد نیز دارو یافت شد آن وقت پاسخ به اذهان عمومی و نهادهای بین‌المللی در خصوص اینکه این قرص‌ها از کجا به بازار نشت کرده چه خواهد بود؟ آن وقت است که دانشگاه‌ها و مراکز دولتی متهم اصلی نشت دارو به بازار می‌شوند. صفاتیان تأکید کرد: در سطح خرد نیز وقتی بیمار به رنگ، شکل و اندازه قرص عادت کرده نباید آن را تغییر دهد چرا که باعث بروز واکنش منفی بیمار می‌شود.
وی تصریح کرد: اینها و مواردی دیگر را کسانی متوجه می‌شوند که کار عملی انجام داده‌اند. کسانی که این نظر‌ها و برنامه‌ها را می‌دهند آدم‌های باتجربه‌ای نیستند و هزار تا مریض معتاد ندیده‌اند یا ۴ سال تجربه داشتن مطب را نداشته‌اند. قطعاً اینها نمی‌توانند راجع به این موضوعات نظر بدهند، چرا که اینها موضوعاتی نیست که در کتاب‌ها نوشته شده باشد.
مدیر کل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به هزینه‌های زیاد و سرمایه‌گذاری‌های نظام و بهره‌برداری از موفقیت این برنامه در سطح بین‌الملل به نفع جمهوری اسلامی ایران گفت: این موضوع می‌تواند بیماران را در درازمدت از سیستم درمان بیرون بکشد و این به معنی تعطیل شدن سیستم درمان متادون در کشور است. در حقیقت با این روند به سمت تعطیل شدن برنامه متادون در کشور می‌رویم.
همچنين به گفته رئیس یکی از مراکز ترک اعتیاد خصوصی اجراي اين موضوع به نفع سیستمی است که بخواهد اعتیاد افزایش پیدا کند تا سیستمی که به درمان بیندیشد.
وی افزود: ارائه شربت متادون برای بیماران جدید شاید با مشکل کمتری مواجه باشد، اما برای بیماری که ۶ سال است تحت درمان است و طبق پروتکل «مصرف در خانه» باید بخشی از دارو را در منزل مصرف کند، استفاده از شربت به جای قرص برای این بیماران موجب افزایش مصرف می‌شود چون بیمار دارو را با سرنگ اندازه گیری و مصرف نمی‌کند. بنابر این بیماری که روزی ۵ میلی گرم قرص مصرف می‌کرده به یکباره مصرف او به ۵۰ میلی‌گرم می‌رسد.
مربی، تصریح مي كند : همچنین برای بیماران تزریقی دیدن سرنگ مضر است، دیدن سرنگ یعنی بزرگترین وسوسه برای برگشت به قبل.مشکل بعدی نیز انتقال و جابجایی شربت برای بیمار است. تصور کنید بیماری که به سفر می‌رود اگر قرص همراهش باشد بهتر است یا شربت با یک سرنگ که اصلاً صورت خوشی برای او ندارد. وی ادامه داد: حداقل این کار به یکباره انجام نمی‌شد و قرص را قطع نمی‌کردند. به نظر می‌بایست شربت را به تدریج جایگزین قرص شود. امروزه در سیستم مواد مخدر هر روز ماده جدیدی تولید می‌شود ما در سیستم درمان نباید دست خود را با یک دارو ببندیم.
حسین دژاکام، رئیس جمعیت احیای انسانی کنگره ۶۰ که در زمینه راهنمائی درمان اعتیاد فعالیت می‌کند نیز در رابطه با تغییر قرص متادون به شربت مي گويد : فرد مصرف‌کننده وضعیتی ندارد که بخواهیم دائماً در وضعیت درمانی او تغییر ایجاد کنیم. این در شرایطی است که حتی برخی بیماران حتی به رنگ، اندازه یا مارک قرص و دارو واکنش منفی نشان می‌دهد.
