دوشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۰:۴۵
کد مطلب : 98647
بررسی سیاست روز از گزارش سازمان هدفمندی یارانه‌ها؛

سایه ابهامات بر سر یارانه

سایه ابهامات بر سر یارانه

قریب به ۶ سال از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها می‌گذرد و متولیان و دست‌اندرکاران این حوزه جز گله و شکایت درخصوص بالا بودن این هزینه به منظور پرداخت آن به مردم تاکنون هیچ مستندات قابل توجهی درخصوص دخل وخرج این منابع ارایه نشده است.
متولیان همواره از پرداخت یارانه‌ها که تنها یک بعد از اجرای این قانون همواره گله و شکایت داشته و آن را مصیبت عظما و عذاب علیم خوانده‌اند اما هیچ‌گاه نگفته‌اند این مبالغ از کجا می‌آید و به کجا می‌رود. این متولیان هیچ‌گاه نگفته‌اند اگر سهم تولید را ندادند در راستای چه پروژه و اقدامی بوده و اینکه چه زمانی بنا دارند سایر برنامه‌های مدنظر در این زمینه را اجرایی کنند.
عدم شفافیت در دخل و خرج یارانه‌ها و حتی اسامی یارانه‌بگیران در طول این ۶ سال به قدری ابهام‌برانگیز بوده که نه تنها کارشناسان و منتقدان که بهارستانی‌ها را هم مجبور به انتقاد کرده است.
طبق اخبار و مستندات موجود چندی پیش رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه با اعلام این مطلب که تمام درآمد هدفمندی یارانه‌ها به خزانه دولت نرفته و باید این درآمد در بودجه دیده شود این نکته را مطرح کرد که با بررسی‌های صورت گرفته درآمد دولت از محل هدفمندی یارانه‌ها در سال‌جاری حدود ۸۷ هزار میلیارد تومان است که دیوان محاسبات بدون خالص صادراتی که ۱۴ هزار میلیارد تومان بوده و به غیر از درآمدهای حوزه آب که به حدود ۲.۲ هزار میلیارد تومان می‌رسد، درآمد ناشی از هدفمندی یارانه‌ها را تا ۷۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است و وی عنوان کرد قطعا درآمد ۸۰ هزار میلیاردی در بودجه سالانه دیده نمی‌شود و حتی این ابهام مطرح است که آیا مبلغ به حساب خزانه‌داری می‌رود یا خیر؟
همچنین معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اتاق تهران در گزارشی از کسری ۱۷ هزار میلیارد تومانی در بودجه هدفمندی یارانه‌ها خبر داده و اعلام کرده بود: بررسی آیین‌نامه اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهند منابع هدفمندی یارانه‌ها ۳۲ هزار میلیارد تومان و میزان تقریبی مصارف ۴۹ هزار میلیارد تومان است که بر این اساس، بودجه هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۵ با ۱۷ هزار میلیارد تومانی کسری روبه‌رو خواهد بود.
حال سازمان هدفمندی یارانه‌ها در گزارشی به تفکیک این جزییات پرداخته و اعلام کرده است در سال جاری مجموع ارقامی است که به عنوان سهم این سازمان از سوی شرکت‌های پالایش و پخش، گاز، توانیر طبق ماده ۲ اساسنامه این سازمان به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز می‌شود، در سال ۱۳۹۵ طبق جمع‌بندی دیوان محاسبات حداکثر مبلغ ۳۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است.
اگرچه سازمان هدفمندی یارانه با این اقدام سعی بر آن داشته تا نهایت شفاف‌سازی در زمینه یارانه‌ها ارایه کند اما ده‌ها سوال دیگر باقی مانده که امید می‌رود متولیان پاسخی درخور برای آن داشته باشند سوالاتی از جمله اینکه سهم پرداخت نشده تولیددر تمام این سال‌ها کجاست؟
اینکه هر ساله به رقم آب، برق، گاز افزوده شده اما همچنان با وجود این میزان درآمد پرداخت یارانه‌ها مشکل اصلی دولت است از چه نشات می‌گیرد؟ متولیان طبق تکالیف قانونی باید این میزان یارانه را تنها به افراد آسیب‌پذیر و نیازمند پرداخت می‌کردند اما چرا چنین نکرده‌اند و تاکنون لیست واضح و دقیقی از افراد یارانه‌بگیر وکسانی که حذف شده‌اند نیز اعلام نکرده‌اند؟ متولیان باید نسبت به این مساله که در شروع اجرای این قانون بنزین ۱۰۰ تومان و ۳۰۰ تومان بود و رقم ۴۵ هزار تومان پرداخت می‌شد و حال که بنزین به رقم هزار تومان رسیده و باز هم متولیان همان ۴۵ هزار تومان را پرداخت می‌کنند شفاف‌سازی کنند. 

منابع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها
در اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها مصوب ۲۳/۱۰/۱۳۸۸ و اصلاح بعدی آن؛ از یک‌سو دولت مکلف به:
- اصلاح قیمت حامل‌های انرژی (بنزین، نفت، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات با احتساب هزینه‌های مرتب (بند «الف» ماده یک)
- تعیین قیمت فروش داخلی گاز پس از کسر هزینه‌های انتقال، مالیات و عوارض (بند «ب» ماده یک)
- تعیین قیمت فروش داخلی برق براساس مجموع هزینه‌های تبدیل انرژی، انتقال و توزیع و هزینه سوخت ... (بند «ج» ماده یک)
- تعیین قیمت آب با در نظر گرفتن هزینه‌های تأمین، انتقال و توزیع (تبصره ۱ ماده ۳) شده است و از سوی دیگر:
- دولت مجاز به پرداخت حداکثر تا پنجاه درصد (۵۰درصد) خالص وجوه حاصل از اجرای قانون برای یارانه نقدی و غیرنقدی به خانوارها و... (ماده ۷) شد
- دولت مکلف به پرداخت سی درصد (۳۰درصد) خالص وجوه حاصل از اجرای قانون برای یارانه تولید و... (ماده ۸) گردید
- همچنین دولت مجاز به استفاده بیست درصد (۲۰درصد) خالص وجوه حاصل از اجرای این قانون برای اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای شده است. (ماده ۱۱)
- همچنین دولت مجاز گردید، برای اجرای این قانون، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها را تأسیس نماید و وجوه حاصل از اجرای این قانون را که به خزانه واریز می‌شود، عیناً پس از وصول و کسر سهم دولت (ماده ۱۱) به‌عنوان کمک به اجرای اهداف قانون (ماده ۷ پرداخت یارانه نقدی خانوارها...) و (ماده ۸ پرداخت یارانه تولید...) در اختیار سازمان هدفمندسازی قرار دهد.
- برای فعالیت سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اساسنامه‌ای در هیأت وزیران به تصویب رسید که در ماده ۲ آن منابع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به شرح زیر مشخص شد:
ماده۲: منابع سازمان حاصل از مواد (۷) و (۸) و (۱۱) قانون هدفمندکردن یارانه‌ها و دیگر قوانین و مقررات خواهد بود.
لازم به توضیح است که در مواد ۷، ۸ و۱۱ نیز با صراحت به خالص وجوه حاصل از اجرای قانون هدفمندی تأکید شده است. همچنین برای فراهم شدن این منابع یعنی خالص وجوه، چهار شرکت به شرح زیر فعالیت می‌نمایند:
یک: شرکت ملی پالایش و پخش
این شرکت از محل فروش انواع بنزین، نفت‌گاز و ... در سال ۱۳۹۵، ۳۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب می‌کند که همه این درآمدها به حساب شماره ۱۲۷۱ نزد خزانه واریز می‌شود. سپس هزینه‌های قانونی خود را همانطور که در بند «الف» گزارش دیوان محاسبات آمده است به مبلغ ۱۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال کسر می‌کند و بقیه آن را که مبلغ ۲۳ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان است طبق قانون به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه واریز می‌کند.
دو: شرکت ملی گاز
این شرکت نیز در سال ۱۳۹۵ از محل فروش گاز طبیعی جمعاً ۱۵ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب می‌کند.
و به حساب شماره ۱۷۰ نزد خزانه واریز می‌کند. سپس هزینه‌های قانونی انجام شده را به روشی که در بند «ب» گزارش دیوان محاسبات مشخص شده است به مبلغ ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان کسر و بقیه را که ۱۰ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز می‌کند.
سه: شرکت توانیر
این شرکت برق را هر کیلووات ساعت ۶/۶۷ تومان به مشترکین می‌فروشد و کلیه وجوه را به حساب شماره ۲۲۸ نزد خزانه واریز می‌کند ولی چون قیمت تمام شده برق هر کیلووات ساعت ۳/۸۳ تومان است. قانوناً موظف به پرداخت هیچ مبلغی به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نیست ولی براساس توافق و آیین‌نامه‌ اجرایی تبصره ۱۴قانون بودجه ۱۳۹۵، مبلغ ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به حساب سازمان هدفمندسازی واریز می‌کند.
چهار: شرکت‌های آبفا
این شرکت‌ها نیز، زیر قیمت تمام شده، آب را به مشترکین عرضه می‌کنند و منابع حاصل از فروش آب به ازای هر مترمکعب ۴۷۰ تومان را وصول و به حساب شماره ۱۳۸۲ نزد خزانه واریز می‌کند ولی چون قیمت تمام شده هر مترمکعب آب، ۱۱۰۰ تومان است لذا وجهی به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها پرداخت نمی‌کنند.
۱- براساس اعلام سازمان برنامه و بودجه، کلیه وجوه حاصل از فروش حامل‌های انرژی (انواع بنزین، نفت سفید ...) که درآمد شرکت ملی پالایش و پخش است، ابتدا به حساب شماره ۱۲۷۱ نزد خزانه واریز می‌شود و بعد از کسورات قانونی سهم سازمان هدفمندی‌سازی یارانه‌ها به حساب آن سازمان در پایان هر ماه واریز می‌شود.
۲- تمامی وجوه حاصل از فروش گاز طبیعی که درآمد شرکت ملی گاز است، ابتدا به حساب شماره ۱۷۰ نزد خزانه واریز و پس از کسورات قانونی سهم سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به حساب آن سازمان در پایان هر ماه واریز می‌شود.
۳- تمامی وجوه حاصل از فروش برق که درآمد شرکت توانیر است، ابتدا به حساب شماره ۲۲۸ نزد خزانه واریز می‌شود و به‌رغم اینکه کل وجوه دریافتی کمتر از قیمت تمام شده است، در سال ۱۳۹۵ مبلغ ۲۲۰۰ میلیارد تومان به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها کمک می‌نماید.
۴- کلیه وجوه حاصل از فروش آب که درآمد شرکت‌های آبفا است، ابتدا به حساب شماره ۱۳۸۲ نزد خزانه واریز می‌شود و چون کمتر از قیمت تمام شده آب است، هیچ مبلغی به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز نمی‌کند.
۵- به این ترتیب درآمدها و منابع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، مجموع ارقامی است که به عنوان سهم این سازمان از سوی شرکت‌های پالایش و پخش، گاز، توانیر طبق ماده ۲ اساسنامه این سازمان به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز می‌شود که در سال ۱۳۹۵ طبق جمع‌بندی دیوان محاسبات حداکثر مبلغ ۳۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است.

https://siasatrooz.ir/vdcd590n.yt0jo6a22y.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی