عبدا... عبدا... رئیس شورای عالی مصالح ملی افغانستان برای دیداری رسمی وارد تهران شد و با مقامات ارشد ایرانی دیدار نمود. این سفر را می‌توان دارای ابعاد مهمی در حوزه‌های مختلف دانست که سندی بر تاکید دو کشور بر توسعه همه جانبه روابط است. هر چند، مباحثی مانند وجود جمع کثیری از اتباع افغانستان در ایران، مسئله حق آب ایران از رود هیرمند، مبارزه با مواد مخدری که از افغانستان وارد ایران می‌شود و ... در جمع موارد همیشگی در مناسبات دو کشور است اما در مقطع کنونی این روابط از چند منظر قابل توجه می‌نماید. نخست آنکه ایران و افغانستان هر دو از قربانیان تحریم‌های آمریکا هستند. هر چند آمریکا در ظاهر ایران را تحریم کرده است اما در اصل بخشی از این تحریم شامل کشورهای مراوده کننده با ایران به ویژه کشورهایی که آمریکا به دنبال سلطه بر آنهاست، می‌شود. یکی از ابزارهای آمریکا برای ادامه اشغال کشورهایی مانند عراق و افغانستان، سیاست تحریم و سلطه بر اقتصاد آنهاست که بخشی از آن در قالب جلوگیری از مراودات آنها با جمهوری اسلامی ایران است. براین اساس از ابعاد روابط دو کشور را در حوزه اقتصادی و شکستن تحریم‌های آمریکا می‌توان دانست.
دوم آنکه افغانستان طی ماه‌های اخیر برای رسیدن به صلح و آشتی ملی پایدار فعال شده که محور آن را نیز مذاکره دولت مرکزی با طالبان تشکیل می‌دهد. مذاکراتی که عبدا... عبدا... ریاست آن را برعهده دارد و با تصویب آزادی زندانیان طالبان در نشست لویی جرگه گامی مهم در این عرصه برداشت. نکته مهم در این روند نقش منفی آمریکاست که با مذاکرات میان آمریکا و طالبان عملا روندی موازی و البته بحران ساز را رقم زده است چنانکه تشدید بحران‌های امنیتی در افغانستان ناکامی این طرح را آشکار می‌سازد. دلسردی افغانستان از سیاستهای آمریکا موجب شده تا کابل به دنبال مولفه‌ای جایگزین به جای آمریکا باشد که سفر دوره‌ای عبدا... عبد ا... به پاکستان، هند و ایران خود گامی در این چارچوب است. با توجه به عملکردهای صادقانه جمهوری اسلامی و اعتماد جریان‌های افغانستان به ایران، همگرایی و تقویت همکاری‌ها میان دو کشور در جهت تحقق صلح افغانستان امری مهم است که برگرفته از نقش ایران در امنیت و ثبات منطقه است. سوم آنکه افغانستان در حالی پس از ۱۹ سال حضور نیروهای آمریکایی و ناتو همچنان با بحران‌های امنیتی مواجه است که عدم صداقت غرب در مبارزه با ترویسم و عدم تحقق وعده تسلیح ارتش افغانستان توسط آمریکا به این بحران‌ها دامن زده است. جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت از همسایگان در تامین امنیت تاکید کرده و در این راه شهدای بسیاری نیز داده است. در مقطع کنونی در کنار تشکیل واحدهای مشترک میان دو کشور علیه تروریسم، ایران می‌تواند به عنوان تامین کننده نیازهای تسلیحاتی ارتش افغانستان اقدام نماید. ۲۷ مهرماه پایان تحریم‌های تسلیحاتی ایران و تهران دیگر حق خرید و فروش تسلیحات را دارد. با توجه به خودکفایی صنایع دفاعی ایران و نیز نیاز افغانستان به سلاح، بخشی از روابط دو کشور می‌تواند در قالب مراودات نظامی و تسلیحاتی تدوین گردد به ویژه اینکه غرب ۱۹ سال است که از تحقق تعهدات خود برای تسلیح ارتش افغانستان خودداری کرده اند. افغانستان اکنون می‌تواند از ظرفیت‌های ایران برای تقویت توان نظامی خود بهره گیرد که در کنار تامین امنیت این کشور می‌تواند مولفه‌ای برای اخراج اشغالگران باشد.
براین اساس سفر عبدا... عبدا... را می‌توان مولفه‌ای مهم در تحقق اتحاد و همگرایی همسایگان دانست که اکنون با پایان تحریم‌های تسلیحاتی ایران می‌تواند بعد جدید تامین نیازهای تسلیحاتی ارتش افغانستان را به همراه داشته باشد.
نویسنده: قاسم غفوری
