دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی گفت: در «برجام» حتی از حقوق تصریح شده در توافق ژنو هم عقب‌نشینی شده است.
به گزارش فارس، سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی به تشریح نشست این کمیسیون پرداخت و اظهار داشت: جلسه هفتم کمیسیون ویژه برجام به ریاست زاکانی و شرکت تمامی اعضا تشکیل شد. میهمانان جلسه ديروز آقایان جلیلی (دبیرسابق شورای عالی امنیت ملی و رئیس تیم مذاکره‌کننده قبلی)، عباسی (رئیس سابق سازمان انرژی اتمی) و باقری (معاون سابق شورای عالی امنیت ملی) بودند. پیرو جلسه قبلی که تاریخچه مذاکرات از نگاه جلیلی و همکارانش بررسی شد در جلسه ديروز محتوای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ از نظر جلیلی و همکارانش مورد بررسی قرار گرفت.
شاخصه قضاوت ما تحریم بیشتر در مقابل محدودیت کمتر بود
وی افزود: جلیلی در ابتدای اظهارات خود گفت که در روند مذاکرات شاخصه قضاوت و ارزیابی ما در برجام بر این اساس است که هر چه محدودیت‌ها کمتر شود تحریم‌ها بیشتر لغو شود. قطعنامه‌های شورای امنیت بیشتر لغو شود، محدودیت‌های تحقیق و توسعه کمتر شود. از ذیل ماده ۴۱ خارج شویم، بازرسی‌های‌مان کمتر شود. نشان دهنده آن است که ما گامی به جلو برداشته‌ایم. آورده‌های ما چه بود تعداد سانتریفیوژها، راه‌اندازی فردو، پیشرفت ۷۶ درصدی آب سنگین اراک، تبدیل رآکتور تهران به تولید، ۴۵۰ کیلو مواد با غنای ۲۰ درصد، تکمیل و بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر، ۱۰۰ تن آب سنگین، تبدیل قرص‌های سوخت به میله‌های سوخت از جمله آورده‌ها و سرمایه‌های هسته‌ای ما بود و ما در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.
سخنگوی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: جلیلی در ادامه عنوان کرد که از سوی دیگر داشته‌های راهبردی داشتیم که عبارت بودند از بی‌اعتبار کردن به کارگیری گزینه‌های ناامید‌سازی دشمن از تحریم‌ها، شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی، ناامید‌سازی دشمن از فتنه ۸۸، ثبات جایگاه منطقه‌ای ایران از جمله آورده‌های ما در این دوران بود و در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم. آورده‌های سیاسی ما در زمان تحویل پرونده این بود که پذیرش حق هسته‌ای ایران مقابل NPT، وادار‌سازی طرف مقابل مبنی بر کنار گذاشتن چنین شرط‌هایی در مذاکرات، عدم استثنا شدن فعالیت هسته‌ای ایران، پذیرش مؤلفه‌های توافق خوب از طرف مقابل، حمایت اتفاق کشورهای عدم تعهد، از حق هسته‌ای ایران، وادار کردن طرف مقابل به ویژه آمریکایی‌ها مبنی بر غنی‌سازی ایران صورت گرفته بود.
جایگزینی کلمه «اجازه» به جای «حق» ایران از سوی آمریکا
نقوی‌حسینی گفت: جلیلی معتقد است برای بررسی دقیق باید برجام، قطعنامه ۲۲۳۱، متن کامل برنامه بلندمدت، پیوست نقشه راه همکاری با آژانس باید مورد بررسی قرار گرفته شود. وی همچنین گفت که مطابق بررسی که ما داشتیم جمهوری اسلامی از حدود ۱۰۰ درصد حق مسلم خود در برجام و اسناد زمینه صرف‌نظر کرده است. مبنای نادرستی در برجام پذیرفته شده که قابل قبول نیست. از جمله استثنا شدن ایران، جایگزین شدن «اجازه» به جای «حق» ایران که در NPTتصریح شده است و پذیرش معیارهای غیرمتعارف و سرانجام اینکه در برجام حتی از حقوق تصریح شده در توافق ژنو هم عقب‌نشینی می‌شود.
استثنا شدن ایران، موضع اولیه غرب
وی خاطرنشان کرد: جلیلی در ادامه وارد متن برجام شد و اولین موضوعی که به آن اشاره داشت استثنا شدن ایران بود.«استثنا شدن» ایران برخلاف خط قرمز جمهوری اسلامی هم در برجام و هم در قطعنامه آمده است و صراحت دارد یعنی پذیرفتیم که حقوق کمتری در حوزه هسته‌ای داشته باشیم. ضابطه‌های بازرسی غیرمتعارف را به صورت استثنا پذیرفته‌ایم. ضابطه استنثایی راستی‌آزمایی را پذیرفته‌ایم. برخورد استثنایی با فعالیت هسته‌ای را پذیرفته‌ایم. پروتکل الحاقی را هم به طور استثنایی پذیرفته‌ایم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در ادامه مطلب تاکید کرد: جلیلی یکی از موارد قابل توجه را محدودیت‌های زمانی دانست که محدودیت ۸ ساله به عنوان ۸ سال اول ذکر شده و مراحل بعدی هم برای آن در نظر گرفته شده که مشمول محدودیت‌های سنگینی شده که با فرم‌های غیرمتعارفی همراه است و در طول مدت مذکور، آژانس در مورد ماهیت، دامنه، میزان غنی‌سازی و فعالیت‌های مربوط به تحقیق و توسعه غنی‌سازی نظر بدهد و موارد مذکور باید در کمیسیون مشترک (۸ کشور) هم ارائه و بعد از ۸ سال محدودیت‌هایی جدی و مهمی پذیرفته شده که بسیاری از امکانات را از ما می‌گیرد. از جمله اینکه بعد از ۸ سال و ده ساله، ایران اجازه دارد؟ (نه می‌تواند) دویست سانتریفیوژ IR۶ و IR۸ داشته باشد و در بقیه انواع سانتریفیوژها ممنوعیت دارد. مطابق محاسبه، برای رسیدن به ۱۹۰ هزارسو حدود ۴۰ سال طول می‌کشد تا با این دو نوع سانتریفیوژ به آن برسیم. علاوه بر این پذیرفتیم که بعد از ۸ سال همه سوخت مصرفی مورد نیاز باید به خارج ارسال شود، ایران از آب سنگین برای همیشه محروم می‌شود. از غنی‌سازی ۲۰ درصد محروم می‌شود (تامین نیاز رآکتور تهران هم با محموله‌های ۵ کیلوی در اختیار ایران قرار داده می‌شود اگر هم اجازه ندهند ما حق ساخت آن را نداریم ۵ کیلوی بعدی هم زمانی داده می‌شود که ۵ کیلوی قبلی مصرف شده باشد)
بازرسی‌های غیرمتعارف، خط قرمز ایران است
نقوی‌حسینی در‌خصوص نظارت و بازرسی‌های غیرمتعارف، تصریح کرد: جلیلی در زمینه دسترسی، نظارت و بازرسی‌ها بیان کرد که یکی از خط قرمزهای ما عدم ورود بیگانه به حریم امنیتی و دفاعی کشور بود. لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم تمامی خطوط قرمز تعریف شده از سوی مقام معظم رهبری متضمن عزت، پیشرفت و امنیت جمهوری اسلامی است. نظارت و بازرسی پذیرفته شده در برجام دارای ۳ پایه است: توافقنامه پادمان (NPT)، پروتکل الحاقی و نظارت‌های فراپروتکل برای مثال در برجام پذیرفتیم که فعالیت‌های برخلاف اجرای برجام را انجام ندهیم. چنین نظارتی فرا پروتکل الحاقی است که برای مدت‌های ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ ساله پذیرفته‌ایم. همه این موارد مصادیق روشن در برجام دارد و تعداد آنها نیز زیاد است.
سخنگوی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی یادآور شد: جلیلی همچنین گفت ما در برجام دسترسی، نظارت و بازرسی‌های غیرمتعارف را پذیرفتیم که برخلاف خطوط قرمز تعیین شده است. از جمله اجرای کامل درخواست‌های فراپروتکل آژانس که مطالبه غیرمتعارفی است. چراكه امکان دسترسی به بسیاری از اطلاعات کشور را فراهم می‌کند.
ادعای غرب بر بازگشت تحریم‌های ایران
وی ادامه داد: جلیلی کمیسیون مشترک را یکی از موضوعات قابل توجه برجام دانست چراكه شرایط محدودکننده و سختی را برای ما ایجاد می‌کند و مهمترین اثر آن، اثر نظارتی و بازرسی است از جمله اینکه اگر یک کشور عضو کمیسیون، معتقد باشد که ایران به تعهدات خود عمل نکرده است؛ کلیه تحریم‌ها قابل بازگشت خواهد بود.
نقوي‌حسيني عنوان کرد: جلیلی گفت مطابق قطعنامه ایران برای مدت ۱۰ سال ذیل سند ۴۱ باقی خواهد ماند. پرونده هسته‌ای تا ۱۰ سال دیگر در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود. بازگشت‌پذیری تحریم‌ها علی‌رغم حفظ محدودیت‌های درازمدت هسته‌ای، استثنا شدن ایران در قطعنامه، حفظ محدودیت‌ها و بازگشت‌پذیری به قطعنامه‌های قبلی از جمله موارد قطعنامه ۲۲۳۱ است.
نقوی‌حسینی اظهار داشت: جلیلی تصریح کرد که بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای با صنعت مستقل بومی عزم نظام جمهوری است و بحث این دولت و آن دولت نیست. ما نیروهای هسته‌ای در استراتژی انرژیک را طراحی کرده‌ایم و باید به ۲۰ هزار مگاوات برق از انرژی هسته‌ای برسیم. بنابراین موضوع بحث هسته‌ای نیست. هر اهرم فشاری که باعث عقب نگه‌داشتن ما از حق هسته‌ای‌مان شود ما را در تمامی حوزه‌های صنعتی و علمی عقب می‌اندازد.
وي افزود: کمیسیون ویژه بررسی برجام روز چهارشنبه هر هفته را برای بازدید در نظر گرفته است لذا در این راستا چهارشنبه هفته جاری اعضای کمیسیون برجام از تأسیسات هسته‌اي آب سنگین اراک بازدید خواهند کرد.
