در اخبار عنوان شده بود که مذاکراتی بین دو کره و به تبع آن آمریکا در حال رخ دادن است، بر همین اساس این سوال مطرح میشود که چه اتفاقاتی در شبهجزیره کره روی داده که چنین مذاکراتی مطرح شده و اقدام کره شمالی مبنی بر اعلام تعطیلی مراکز هستهای تا چه میزان واقعی بوده و تا چه میزان نمایش است؟ اصلا چرا دو کره به سمت آشتی حرکت کردند؟
ببینید برای تحلیل این موضوع باید به این نکته توجه داشت که براساس هر منطق و استدلالی یقیناً و قطعاً وضعیت صلح برای دو کره بهتر از وضعیت جنگی است. تحلیل من این است که آمریکاییها خواستهاند تا در شرق آسیا کمی آرامش برقرار کنند.
دلیل این خواست چه چیزی میتواند باشد؟
باید صبر کرد؛ هنوز برای تحلیل زود است اما براساس شواهد شاید بتوان اینطور گفت که آمریکاییها میخواهند شرق آسیا آرام باشد تا در غرب آسیا بتوانند اقدامات خاصی انجام دهند. شاید براساس اینکه از برجام خارج شدهاند به دنبال اقدامات سنگینی در منطقه باشند، البته شاید. در همین حال صحبتهای اخیر نتانیاهو میتواند مکمل این وضعیت باشد. از سوی دیگر باید در نظر داشت که اتفاقاتی که اکنون در شبهجزیره کره روی میدهد اقدام تازهای نیست. تاکنون همین روند سه بار رخ داده و کره شمالی تا پای آزمایش اتمی آمده و متوقف شده است. حتی در مذاکرات قبلی کره شمالی راکتور آب سنگین خود را منفجر کرد اما دوباره جدیدتر از آن را ساخت.
علت واقعی شکست خوردن دو دوره مذاکرات زیادهخواهی کره شمالی بود یا بدعهدی آمریکا؟
به نظر من علت، بدعهدی آمریکا بود، چراکه آمریکاییها به تعهدات خود عمل نکردند. متاسفانه ما حاضر نشدیم این مهم را بفهمیم و درس عبرت بگیریم که آمریکا قابل مذاکره نیست. ما راکتور خود را نابود کردیم بدون اینکه دستاوردی داشته باشیم.
اما خب شاید برای بسیاری از مردم سوال پیش آید که با توجه به اینکه کره شمالی ۲ بار تجربه بدعهدی آمریکا را داشته و نتایج آن را دیده است چرا دوباره به سمت مذاکره با آمریکا رفته است؟
برای پاسخ دقیق به این مسئله باید هفتههای آینده را صبر کرد چراکه اهداف کره شمالی هنوز کامل مشخص نشده است و نمیتوان قضاوت کرد.
اما متوجه نشدیم که با این همه بدعهدی امریکا از دید شما چرا کره شمالی به مذاکره روی آورد؟
به نظر میرسد کره شمالی از نظر تکنولوژی به حداکثری که لازم است دست یافته و لذا باید به دنبال شرایطی باشد برای تأمین منافع خود، اما نکته اینجاست که آمریکا هرگز پایبند به تعهدات خود نبوده و در نهایت در موقع اجرا زیر عهد خود زده است. اکنون نیز در قبال کره شمالی اگر توافقی صورت گیرد، باید دید که چه زمانی به این سیاست روی خواهد آورد و آیا کره شمالی توان این را دارد که آمریکا را وادار به اجرای تعهدات خود سازد یا نه.
مذاکرات آمریکا و کره شمالی چقدر بر روی مسائل غرب آسیا تأثیر خواهد داشت؟
فکر میکنم که خیلی زود است که بخواهیم در این زمینه صحبت کنیم. اگر این مذاکرات به نتیجه مطلوب برسد قطعا آمریکا با قدرت بیشتری وارد سایر معادلات خواهد شد اما روند ساختار درونی آمریکا و سیاستهای جهانی آن نشان میدهد که این کشور توان اجرای چنین رویکردی را ندارد و با چالشهای بسیار زیادی مواجه است.
اما بحثی که وجود دارد و شاید برای مردم هم جذاب باشد این است که این مذاکرات دو کره و مذاکره کره شمالی و آمریکا چه تاثیری بر آینده برجام خواهد داشت؟
ما الان هیچ نظری نمیتوانیم داشته باشیم چه بسا در میانه راه مذاکرات با شکست مواجه شود، چنانکه سالها مذاکرات گروه ۶ درباره کره شمالی برگزار و هرگز به نتیجه نرسید. بنابراین نمیتوانیم الان هیچ نتیجهگیری داشته باشیم. در همین حال اگر کره شمالی بتواند تمام خواستههای خود را از آمریکا بگیرد شاید همین موضوع زمینهای قانونی شود که ما هم بتوانیم خواستههای خود مورد تاکید قرار دهیم. اما در عین حال فراموش نکنید کره شمالی را نمیتوان تنها و یا به صورت یک جزیره دید، کره شمالی اینطور نیست. کره شمالی را باید در کنار چین و روسیه دید این را هرگز نباید فراموش کرد.
خب با این حساب باید پرسید، چین و روسیه چه نقشی در نزدیکی کره شمالی به مذاکره با آمریکا ایفا کردند و اساساً چه سودی از این مذاکرات خواهند برد؟
خیلی نقش دارند، نمیتوان از نقش موثر آنها غافل شد. حتما این دو کشور تا امتیازاتی از آمریکا نگیرند کوتاه نخواهند آمد. در اصل کره شمالی چماق چین است بر سر آمریکا. ترامپ نیز همین را گفته که اگر چینیها بخواهند و اراده کنند میتواند اتفاقاتی در مذاکره با کره شمالی روی دهد. اکنون نمیتوانم بگوییم که چه میشود. به هر حال همه این اتفاقات و سخنهایی که میگوییم بستگی دارد به اینکه آمریکا و چین چه مذاکرات و تعاملاتی داشته باشند.
برخی این نظریه را مطرح میکنند که کره شمالی به تمام اهداف هستهای خود رسیده و در اصل صحبت از تعطیلی چیزی میکند که نیازی به آن ندارد و شاید به نوعی اکنون که همه چیز را به دست آورده مذاکره میکند تا در قبال آن امتیازاتی هم از آمریکا بگیرد. این تعریف تا چه میزان میتواند درباره علت مذاکره کرهشمالی درست باشد؟
باید دید آیا خواستههای کره شمالی در مقابل مذاکرات محقق میشود یا نه. کره شمالی خواستار آن است که منطقه عاری از تسلیحات نظامی شود یعنی اینکه آمریکا