یکم: جادوی زبان است که در آن هر کس هر چه که بگوید یا بنویسد به زعم خودش عین حقیقت است.
دوم: جادوی زبان است که برخی حقیقت را نوعی بازی زبانی پنداشته‌اند که از شیوه چینش کلمات و نوع کاربرد آنها ناشی شده است.
سوم: جادوی زبان است که برخی دستور زبان را در خدمت بازی‌های زبانی می‌دانند که ترکیب‌های ممکن زبانی را در راستای اهداف خاص بکار می‌گیرد.
چهارم: جادوی زبان است که برخی زبان را محل ظهور و بروز حقیقت می‌دانند که بلافاصله پس از ظهور، خود را پنهان می‌کند تا زمینه تلاش برای کشف حقایق بعدی باشد.
پنجم: جادوی زبان است که برخی زبان را بر دو نوع مجازی و حقیقی تقسیم می‌کنند. انسان حقیقی دارای زبان حقیقی و انسان مجازی دارای زبان مجازی است.
ششم: جادوی زبان است که برخی ملاک و شاخصه تشخیص زبان مجازی از زبان حقیقی را کارآمدی آن در اداره امور جامعه می‌دانند. تشخیص مجاز و حقیقت در زبان، کار بسیار دشواری است.
هفتم: جادوی زبان است که نوع چینش کلمات و ترکیب‌بندی گزاره‌ها در پاراگراف‌ها، قسمت‌ها، فصل‌ها و بخش‌های برنامه‌های توسعه را عین سعادت یک ملت بدانند!
هشتم: جادوی زبان است که برنامه‌های توسعه سرگردان در خلاء که بنا نیست به اهداف ادعایی خود دست یابند، از جمله زبان‌های اصیل و حقیقی پنداشته و معرفی شوند!
نهم: جادوی زبان است که برنامه‌های توسعه غیرکارآمد که حاوی سطح مطلوبی از آشکارگی حقیقت توسعه برای آینده ایران نیستند و هیچ‌گاه لباس حقیقت بر تن نمی‌کنند متضمن سعادت و خوشبختی و پیشرفت‌اند.
دهم: جادوی زبان است که زبان مجازی و بازی‌های زبانی در کشور ما به عناوین گوناگون سیاست‌های کلی نظام، برنامه‌های توسعه و ... نام‌گذاری می‌کنند! دشوار خواهد بود که زبان مجازی در مجلس شورای اسلامی به عنوان لایحه یا طرح تصویب (تصویب مجازی) شود و از سوی شورای نگهبان تایید (تایید مجازی) گردد.
یازدهم: جادوی زبان است که کسی که زبانش زبان مجازی است همیشه برای گفتن و نوشتن برای حقیقت آماده است! همیشه دارای نسخه شفابخش برای برون رفت از همه مشکلات است! همه چیز را می‌داند! در حالی که خود از عاملان بروز مشکلات در زندگی مردم است برای حل همه مشکلات برنامه دارد! با چرب زبانی مجازی که دارد خود را تنها بیان کننده حقیقت می‌پندارد! جادوی زبان است که نادان خود را دانای کل می‌پندارد و ناتوان خود را توانا!
دوازدهم: جادوی زبان است که قدرت تشخیص زبان‌های مجازی و حقیقی را در اداره امور کشور در اختیار نداریم! کار برنامه‌ریزی توسعه نزد اهالی زبان مجازی است که خیل عظیمی از آنها در دولت‌های قبل و بعد از انقلاب اسلامی آمده‌اند و رفته‌اند و از آنها جز مشکلات روزافزون در زندگی مردم به یادگار نمانده است! فراموش نکنیم که ملاک تمیز زبان مجازی از حقیقی در برنامه‌ریزی توسعه، کارآمدی گزاره‌های برنامه است که در این راه‌نامه به دنبال تبیین آنیم.
مراقب راه‌زنان چرب‌زبان باشید
نویسنده : دکتر محمدرضا ناری ابیانه - رییس مرکز مطالعات راه بردی سیاست روز
