امام خمینی(ره) در پنجم آذرماه ۱۳۵۸ فرمان تاسیس بسیج مستضعفین را اعلام نمودند. اکنون در چهل سالگی تاسیس بسیج، پیش از هر چیز باید به این امر توجه داشت که چراغ راه بسیج همان اصل حمایت از مستضعفین است. نظام لیبرال و سرمایه داری با ادبیات سازی و کلیدواژگانی همچون کم برخوردار، کمتر توسعه یافته، بی بهره و ... تلاش کرده اند تا از حساسیت‌های جامعه نسبت به مستضعفین کاسته شود که نتیجه آن غفلت از مشکلات کشور خواهد بود. نکته دیگر توجه به واژه بسیج است.
برخی بر این تصورند که بسیج صرفا یعنی جوانانی کم سن و سال که در پایگاه‌ها در مساجد گردهم جمع می‌شوند. این نگاه موجب شده تا جایگاه بسیج چنانکه باید مورد توجه قرار نگیرید و حتی برخی آن را صرفا ساختاری هزینه آور تصور کنند حال آنکه مفهوم بسیج به معنای قرار گرفتن افراد در کنار یکدیگر برای رسیدن هدف ملی است که ابعاد فرهنگی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی را دربرمی‌گیرد.
نکته مهم آن است که بسیج در عمل سن و سال خاصی ندارد و از نوجوانان تا جوانان و میان سالان و حتی افرادی با سنین بالا را دربرمی‌گیرد چرا که بسیج یعنی ساختاری که هر کس براساس ظرفیت، تجربه و داشته‌هایش در آن ایفای نقش می‌کند چنانکه یک جوان در بسیج می‌تواند در حوزه عملیاتی و اجرایی ایفای نقش نماید در حالی که فردی مسن می‌تواند تجربیات خود را در اختیار همان جوانان قرار داده و امور با این ترکیب به بهترین نحو اجرا شود. بر این اساس می‌توان گفت که بسیج یعنی وحدت و یکپارچگی ملی در سراسر کشور که حد و مرزی ندارد و قومیت، زبان، نژاد در آن جایی ندارد و همه در کنار هم وحدتی ملی را محقق می‌سازند.
وحدتی و انسجامی که در طول چهار دهه حیات انقلاب اسلامی کارکردهای بسیاری را رقم زده است. ملت ایران در طول ۸ سال دفاع مقدس، مقابله با تحریم‌ها و تهدیدات خارجی، رسیدن به پیشرفت‌های علمی و فنی و هسته ای، ارتقاء توان دفاعی و نظامی کشور، مقابله با تحریم‌های گسترده ای که غرب علیه ایران اعمال کرده است، سازندگی و بازسازی کشور در سخت ترین شرایط تحریمی و اجرای صدها پروژه بزرگ ملی با بسیج سراسری توانسته دستاوردهای بزرگی را رقم زند و توطئه‌های دشمنان را خنثی سازد. بر این اساس فلسفه بسیج را باید امری ملی دانست که تمام آحاد جامعه را دربرمی‌گیرد. همین فلسفه بسیج و تفکر بسیجی ملت ایران است که موجب شده در بزنگاه‌های حساس، ملت در صحنه حاضر و به فتنه‌ها پایان دهد که حماسه ۹ دی پس از فتنه ۸۸ و نیز حضور پرشور مردم در برگزاری راهپیمایی‌های گسترده در سراسر کشور علیه آشوبگران و برهم زنندگان امنیت کشور پس از اصلاحات صورت گرفته در قیمت بنزین نمونه‌های از این حرکت بسیج ملت بزرگ ایران است. این حرکت عظیم که دیروز نیز مردم تهران همچون سایر شهرهای کشور رقم زدند بیانگر این واقعیت است که ملت ایران تجلی بسیجی خودجوش است که در شرایط سخت با بصیرت و بیداری در میدان حاضر می‌شود و با تدبیر و درایت توطئه‌ها را خنثی می‌سازد.
با توجه به اینکه بسیج چهل سالگی اش را سپری می‌کند و به قولی ۴۰ سالگی دوران پختگی و برنامه ریزی جدید برای آینده است، این سوال مطرح می‌شود که راهکار بسیج برای آینده چه می‌تواند باشد و چه مسیری را باید پیمود؟ نکته اساسی در هر ساختاری آسیب شناسی دقیق و منطقی از کاستی‌ها و ظرفیت‌هاست در این میان توجه به اولویت‌های اصلی کشور نیز نکته ای مهم و اساسی است.
نگاهی ریشه ای نشان می‌دهد که مشکلات کشور دو حوزه فرهنگی و اقتصادی بیشتر از سایر حوزه‌ها نمود دارد. این حوزه‌ها می‌تواند از کارکردها و برنامه‌های اصلی بسیج در دوران آتی باشد. در شرایط کنونی کشور، بسیج ملی در چارچوب اقتصاد مقاومتی و فرهنگ سازی در قالب فرهنگ ایرانی ـ اسلامی امری مهم است که می‌تواند در اولویت بسیج قرار داشته باشد. به هر تقدیر باید به این مهم توجه داشت که بسیج پیش از آنکه یک ساختار تشکیلاتی باشد یک تفکر و ارزش ملی است که ملت ایران پایه گذار و ارتقاء بخش آن بوده اند و در عرصه‌ها و دوره‌های مختلف آن را محقق ساخته است. هر زمان تفکر و روحیه بسیجی بر کشور جاری شده دستاوردهای بزرگی رقم خورده که دفاع مقدس و مقابله با تجربه و تهدیدات دشمنان نمودی از آن است و هر زمان تفکرات لیبرالیسی و فردی به جای تفکر بسیجی وارد شده، ضررهای بعضا سنگینی بر کشور وارد شده است. لذا در شرایط کنونی، تفکر بسیجی و جهادی راهکار نهایی حل مشکلات است که ضمن تحقق مطالبات مردم و نظام، خنثی کننده توطئه‌های دشمنان خواهد بود.
نویسنده: قاسم غفوری
