محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، تلفنی با یکدیگر گفت وگو کردند. خبرگزاری رسمی امارات (وام)، با انتشار این خبر نوشت: در این گفتوگوی تلفنی، روابط دوجانبه و شیوههای تقویت و توسعه آن در راستای خدمت به منافع مشترک دو کشور و ملت دوست بررسی شد.این تماس تلفنی، چند روز پس از سفر طحنون بن زاید مشاور امنیت ملی امارات به ترکیه در چارچوب تلاشهای دو کشور صورت گرفت.اردوغان نیز پس از این گفتوگوها تصریح کرد که کشورش و امارات طی ماههای اخیر با یکدیگر در تماس بودند و پیشرفتهایی را حاصل کردهاند و وی مایل به دیدار با ولیعهد ابوظبی است. این تماسها در حالی صورت گرفته که پرونده روابط دو کشور نشان میدهد که اختلاف ترکیه و امارات در طول سالهای گذشته تا مرحله دشمنی شدید نیز پیش رفت و عمیقتر و پیچیدهتر از اختلاف ترکیه و عربستان سعودی شد. این امر چنان بود که در سال ۲۰۱۶ ترکیه ادعای نقش داشتن امارات در کودتا علیه اردوغان را مطرح کرد. در همین حال اما ریشه این اختلافات به رقابت منطقهای و مواضع متضاد دو کشور در کانونهای درگیری و بحران از جمله قطر و مصر و لیبی مربوط میشد در یک سوی معادله ترکیه قرار دارد که از دولت حاکم بر لیبی را به رسمیت میشناسد و خواستار برخوردار شدن از منابع نفتی لیبی بوده است و در سوی دیگر امارات بوده که از خلیفه حفتر نظامی شورشی حمایت کرده است. امارات با فرانسه و مصر به دنبال سلطه بر منابع لیبی بودهاند. در همین حال در پرونده قطر نیز در حالی امارات در قالب شورای همکار یخلیج فارس قطر را تحریم کردهاند که ترکیه با گسترش همکاری اقتصادی و امنیتی عملا به مقابله با این وضعیت برخواست. از سوی دیگر برخی معتقدند امارات به دلیل اختلافاتی که با عربستان سعودی دارد و این اختلافات دیگر بر کسی پوشیده نیست، تلاش دارد با ائتلاف با ترکیه، ضمن متنوع سازی دایره همپیمانان، پیام محکمی به سعودیها بفرستد. در این میان این مسئله نیز مطرح است که امارات و ترکیه که نقشی قابل توجه در افغانستان داشتهاند اکنون همه چیز را از دست رفته میبینند لذا برآنند تا با نزدیک کردن دیدگاههایشان مانع از فروپاشی کامل منافعشان در این کشور شوند. به هر تقدیر آنچه مسلم است آنکه رویکرد امارات و ترکیه به همگرایی بیش از آنکه ناشی از رویکرد تعاملی باشد ناشی از بحرانهای داخلی و خارجی آنها است بویژه اینکه ترکیه در حوزه سوریه و امارات نیز در یمن با شکست مواجه شدهاند. البته این سناریو مطرح است که امارات با رویکرد به ترکیه به دنبال بهره گیری از ظرفیت های اخوان در یمن باشد که به نوعی گرفتار سازی ترکیه در بحرانی است که در نهایت به شکست و بحرانی جدید برای آنکارا مبدل خواهد شد.
نویسنده: علی تتماج
نویسنده: علی تتماج