ایرج مسجدی در نشست خبری «هزینه‌ها و منافع روابط ایران و عراق» در پاسخ به سیاست روز در باره قطعنامه ۵۹۸ و روابط ایران و عراق در این مساله گفت: «موارد زیاد قطعنامه ۵۹۸ اجرا شده اما در موضوع خسارات جنگ هنوز فرصت رسیدگی به این موضوع فراهم نشده و این یک پرونده مفتوح است.
وی افزود: ما برآورد اولیه از خسارت‌های جنگ تحمیلی داریم که اینها برای صحبت جدی‌تر نیاز به زمان مناسب دارد.
سفیر ایران در عراق اظهار کرد: عراق از دو بحران سالم و سلامت بیرون آمد، یکی بحران داعش بود که موفق و پیروز بود و نیروهای مختلفی چون حشدالشعبی، پلیس و ارتش آن کشور بسیار نقش اساسی داشتند و البته خود عراقی‌ها از حمایت‌های ایران در مبارزه با داعش بسیار قدرشناس هستند.
وی گفت: موضوع دوم، همه پرسی اقلیم کردستان عراق بود که اگر درست هدایت نمی‌شد، به سمت بحران برای آن کشور پیش می‌رفت که در این مساله هم ایران نقش مهمی داشت.
مسجدی افزود: عراق وارد مرحله جدید و مهمی یعنی بازسازی اقتصادی و ایجاد روابط سیاسی است. قطعاً در دوران بازسازی و سازندگی هم ایران باید نقش بی‌بدیل و مهم خود را در آن کشور داشته باشد که در اینجا مردم، شرکت‌ها و وزارتخانه‌ها باید کمک کنند.
سفیر کشورمان در عراق در ادامه گفت: روابط دو جانبه ایران و عراق در سطح خوبی است، در ابعاد امنیتی نظامی بسیار خوب است. در بُعد فرهنگی رابطه قابل قبولی داریم، در بُعد اجتماعی بسیار عالی است و نمود آن زائران اربعین از سمت ما و زائران عراقی به ایران است که در قالب توریسم مذهبی است و در واقع بیش از شش میلیون نفر به عناوین مختلف رفت و آمد وجود دارد.
مسجدی افزود: پس از سال ۲۰۰۳ و سقوط صدام، روابط میان مقامات دو کشور بسیار خوب بوده است، هر چند که در مساله اخیر همه پرسی کردستان خللی به روابط با آنها وارد شد، ولی به دلیل سابقه جدی و طولانی میان ما و کردها این مساله حل شده است و ما در تلاشیم روابط میان اربیل و بغداد به طور مسالمت‌آمیزی حل و فصل شود. سفیر ایران در عراق به روابط اقتصادی ایران و عراق اشاره کرد و گفت:ّ روابط اقتصادی ما با عراق در دومین سطح مبادلات است. اول چین، دوم ایران و بعد ترکیه است.
سفیر ایران در عراق ادامه داد: مرزهای ما مرزهای امن و پرمبادله‌ای است، ما و عراق بیشترین مرز را با یکدیگر داریم و امن‌ترین مرزهای بین دو کشور در مقایسه با دیگر مرزهایی که با کشورهای همسایه داریم، وجود دارد.
وی اظهار کرد: ایران در بصره، نجف، اربیل، سلیمانیه، بغداد و کربلا شش نمایندگی دارد که در هیچ جای دنیا این میزان نمایندگی در یک کشور نداریم.
مسجدی گفت: روابط اقتصادی ما در سطح قابل قبولی است، ما و عراق دو کشور دوست و همسایه هستیم که باید سطح روابط خود را ارتقا دهیم و به این سطح راضی نیستیم. این گستردگی هم باید در عرصه‌های مختلف باشد.
سفیر کشورمان در بغداد خاطرنشان کرد: ۴ هزار دانشجوی عراقی به صورت رسمی در دانشگاه‌های ایران مشغول به تحصیل هستند که این نکته خوبی است. وی اظهار کرد: در عراق رسانه آزاد است و هر کس می‌تواند برای خودش شبکه داشته باشد، بنابراین می‌توانیم همکاری‌های رسانه‌ای دو کشور را افزایش دهیم.
مسجدی درباره آخرین وضعیت حشدشعبی افزود: حشد شعبی نیروی مردمی بود که در کنار ارتش وارد میدان نبرد شد و صحنه را تغییر داد که بنا به خواست مرجعیت عراق آیت‌الله سیستانی و لبیکی بود که از جانب مردم آن کشور صورت گرفت. این گروه در پیروزی‌های عراق بر داعش بسیار نقش مهم و ارزنده‌ای داشت.
سفیر ایران در عراق ادامه داد: این گروه امروز قانونمند شده کسی نمی‌تواند آن را منحل کند و با توجه به نیازمندی‌های عراق می‌توانند از تجهیزات و نفرات آن در حوزه‌های مختلف استفاده کنند و این با توجه به اینکه تروریسم هنوز از بین نرفته و می‌تواند تهدید زا باشد، مهم است.
وی گفت: بنابراین همچنان نیاز به این نیرو است، همچون زمانی که جنگ نیست ولی باید نیروهای مسلح و امنیتی باشند تا ضامن امنیت کشور باشند و به عنوان نیرویی بازدارنده به حساب می‌آیند.
مسجدی درباره انتخابات پیش روی عراق گفت: بحث انتخابات زود است که بگوئیم کدام گروه و جریان بهتر می‌تواند عمل کند چرا که احزاب و گروه‌های سیاسی در حال رایزنی‌های خود هستند. سفیر ایران در عراق افزود: ما در خصوص اختلاف میان گروه‌ها و جریانات مختلف در انتخابات پیشین هم این مساله را داشتیم، باید دید پس از انتخابات چطور می‌توانند کار کنند، اینکه در یک جمعی اختلاف نباشد غیر ممکن است و مهم این است که اینها با یکدیگر تنازع و درگیری نداشته باشند.
مسجدی درباره حضور عبادی در انتخابات عراق گفت: آقای عبادی که در دوران نخست وزیر خود افتخار آفرینی‌های خوبی را داشته از جایگاه خوبی در صحنه عراق و انتخابات برخوردار است.
سفیر ایران در عراق ادامه داد: حمایت از نخست وزیر آینده عراق، بسته به تصمیم عراقی‌ها دارد. هر نخست وزیری را که عراقی‌ها به جمع‌بندی برسند مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و به رای اکثریت عراقی‌ها احترام می‌گذاریم.
وی در خصوص ریزگردها تصریح کرد: این موضوع مربوط به چند کشور است و نه تنها دو کشور ایران و عراق. بحث‌های زیادی میان دو کشور وجود داشته است اما آنچه مشخص است مهار ریزگردها نیاز به برنامه‌ریزی و صرف بودجه‌ای سنگین تر است.
مسجدی افزود: در سطح مقامات دو کشور رایزنی‌های این موضوع ادامه دارد و کمیته‌های مختلفی برای حل این مشکل وجود دارد و باید توجه داشت که این موضوع را نمی‌توان با سرعت حل کرد و نیاز به یک همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی است.
سفیر ایران در عراق درباره راهبرد امنیت ملی امریکا در عراق گفت: آمریکایی‌ها به گونه‌ای حرف می‌زنند که گویی مالک همه کشورهای جهان هستند ولی در عراق چنین چیزی وجود ندارد، دولت عراق مستقل است و نیازی به سیاست‌های آمریکایی‌ها ندارند.
مسجدی افزود: اینکه فکر کنند می‌توانند برای عراق نقشه راه ترسیم کنند، سیاست‌های خود را اعمال کنند فکر خام و بیهوده‌ای است. ممکن است آقای ترامپ خواسته‌های زیادی داشته باشد که این شاید تنها در ذهن خودش باشد. به هیچ وجه پیوند و روابط میان ایران و عراق این مسائل خللی را وارد نمی‌کند.
سفیر ایران در عراق ادامه داد: درعراق درست است که شیعیان اکثریت هستند اما کردها و سنی هم به میزان جمعیتی که دارند در پارلمان و دولت نقش و سهم مشخصی دارند. رئیس جمهور آن کشور برای اولین بار یک فرد کرد است چرا که کردها سهم خوبی را در جمعیت آن کشور دارند و اینکه گفته شود فقط شیعیان در آن کشور نقش دارند این اشتباه است.
وی اظهار کرد: بنابراین هر کس به سهم جمعیت خود در آن کشور از قدرت و حاکمیت سهمی دارد و مذاهب و قومیت‌های مختلف این جایگاه را دارند.
سفیر ایران در عراق گفت: از شما گلایه دارم که چرا که در عراق نیستید، باید رسانه‌ها چه در عراق و چه در دیگر کشورها حضور داشته باشند. در عراق رسانه‌های ایرانی مورد حمایت سفارت جمهوری اسلامی ایران هستند.
وی افزود: اقدامات بسیار زیادی از سوی ایران در حال انجام است که برای مردم خودمان هم ناشناخته است. این اقدامات نه صرفا در ابعاد امنیتی و محرمانه که موضوعات عمرانی بوده است، اینها را باید رسانه‌ها پوشش دهند.
مسجدی درباره این سوال که سطح همکاری‌های نظامی و مستشاری ایران و عراق پس از نابودی پایگاه‌های داعش چگونه خواهد بود، خاطرنشان کرد: ایران کمک‌های دفاعی و نظامی‌اش به عراق، هم مستشاری بود و هم آموزشی، هم کمک در امر سازماندهی و مدیریت بود و هم در امر لجستیک و پشتیبانی. کمک ایران به عراق همه‌جانبه است. طبیعی است وقتی جنگ وجود دارد، این همکاری‌ها گسترده باشد.
وی ادامه داد: حضور سرداران و کارشناسان ما و حضور سردار سلیمانی حضوری جدی، میدانی و مستمر بود. سفیر ایران در عراق گفت: ما با پایان یافتن داعش، طبیعی است این حضور مستشاری و حمایتی کمتر می‌شود چون براساس شرایط و نیازها است ولی همکاری‌های نظامی ما در سطوح مختلف ادامه می‌یابد. عراق نیازمند تجهیزات و بازسازی است. ارتش و حشدالشعبی آسیب‌های زیادی دیده‌اند. بنابراین روابط نظامی، امنیتی و دفاعی عراق با ایران ادامه خواهد داشت.
مسجدی ادامه داد: با وزارت دفاع، ارتش، پلیس، وزارت کشور و حشدالشعبی روابط خوبی داریم و هیات‌ها میان دو کشور در حال گفت‌وگو و تبادل نظر هستند. این روابط براساس نیاز شرایط و توانمندی عراق است.
سفیر ایران در عراق درخصوص سرمایهگذاری و همکاری‌های ایران در عراق بعد از پایان جنگ گفت: بحث بازسازی در دستور کار دولت عراق قرار گرفته و با توجه به نابودی داعش، کار اقتصادی جدی‌تر می‌شود. در جمهوری اسلامی نیز عزم این کار باشد. البته مشکلاتی وجود دارد ولی عامل بازدارنده برای توسعه روابط نیست.
وی افزود: اگر تلاش جدی صورت بگیرد، هدفگذاری کرده‌ایم که در یک برنامه پنج ساله سطح روابط به ۲۰ میلیون دلار در سال برسد. این ظرفیت در عراق وجود دارد و ایران هم علاقه دارد ولی نیازمند برنامه‌ریزی، سرمایهگذاری و تلاش جدی است. مسجدی ادامه داد: اگر شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران هم حضور جدی و همراه با برنامه‌ای داشته باشند، کارشان پیش می‌رود. قطعا عراقی‌ها هم استقبال می‌کنند. در استان‌های مختلف عراق نیازمند سرمایهگذاری هستیم. استان نینوا و شهر موصل، آسیب‌های جدی دیده‌اند که نیازمند سرمایهگذاری هستند.
نویسنده: هدی دهقان بذرافشان
