پس از هفتهها گمانهزنی مبنی بر تشکیل دولت جدید لبنان دیروز میشل عون رئیس جمهور لبنان، کنارهگیری مصطفی ادیب مأمور تشکیل کابینه این کشور را پذیرفت.مصطفی ادیب در سخنرانی خود در کاخ بعبدا اعلام کرد که دیگر نمیتواند مأموریت تشکیل کابیه را به عهده بگیرد. حال این سوال مطرح است که چرا ادیب نتوانست تشکیل کابینه را محقق سازد؟ بخشی از دلایل این وضعیت را در ساختار سیاسی قومیتی حاکم بر لبنان میتوان جستجو کرد. ساختاری که برگرفته از دوران سلطه استعمار بر این کشور است و با نام حضور همه قومیتها و جریانهای سیاسی در قدرت، زمینه ساز اختلافات و حتی باج خواهیهای سیاسی از سوی برخی جریانهای داخلی و البته سوء استفاده مداخاله گران در لبنان شده است. اکنون این بخشی از ناتوانی ادیب در این راستا قابل تعریف است چنانکه برخی جریانهای سیاسی که معمولا به جای برخورداری از پایگاه مردمی وابسته به برخی کشورهای عربی و غربی هستند در روند تشکیل کابینه مانع تراشی میکنند. نکته مهم دیگر مداخلات خارجی در تحولات لبنان است. در حالی بسیاری از جریانهای سیاسی از جمله حزب الله، امل، جریان آزاد ملی و.... خواستار اتحاد لبنانیها برای خروج کشور از بحران سیاسی و اقتصادی هستند، برخی جریانها همچون مستقل به ریاست حریری، جریان فلانژها به رهبری سمیر جعجع در کنار کتائب و... همچنان در تصور برخورداری از حمایت خارجی برای رسیدن به منافع بیشتر هستند لذا در طرح تشکیل دولت در عمل اقدامی صورت نمیدهند. در همین حال طرحهایی مانند طرح فرانسه هر چند از سوی جریانهای سیاسی لبنان مورد توجه بوده اما به دلیل آنکه سران فرانسه همچنان همان نگاه یک جانبه گرایانه و منفعت طلبانه را نسبت به لبنان دارند و در عین حال هنوز نتوانستهاند استقلال لازم را از آمریکا داشته باشند عملا طرحایشان با ابهامات همراه می شود. بر این اساس است که به رغم دو سفر ماکرون رئیس جمهور فرانسه به لبنان عملا طرح وی ناکام مانده و نتوانسته کارکردی در تشکیل دولت داشته باشد. آنچه در این شرایط میتواند زمینه ساز خروج لبنان از وضعیت کمای سیاسی شود تنها اراده جریانهای داخلی لبنان برای توافق و کنار نهادن اختلافات است در غیر این صورت وضعیت لبنان در همین حالت باقی کخواهد ماند که جز تشدید بحران در این کشور نتیجهای به همراه نخواهد داشت که نتیجه آن نیز استمرار بحران سیاسی و اقتصادی است که میتواند به آشوب خیابانی و تشدید مداخلات خارجی منجر شود که تهدیدات امنیتی بسیاری برای این کشور به همراه خواهد داشت.
نکته قابل توجه آنکه طی ماههای اخیر طرحهای متعددی از سوی فرانسه برای لبنان مطرح و حتی مکرون رئیس جمهور فرانسه بارها لبنان را تهدید به تحریم در صورت عملی نشدن این طرحها کرده است حال آنکه وضعیت کنونی لبنان نشان داد که طرحهای خارجی راهگشای این کشور نخواهد بودو تنها راه رسیدن مقصود تکیه بر داشتههای داخلی است. رویکردی که در عرصه مقاومت لبنان در پیش گرفته و توانسته در برابر تهدیدات تروریستی و حملات رژیم صهیونیستی به پیروزی دست یابد.
نویسنده: علی تتماج