در حالی جمهوری اسلامی ایران بیشترین همکاری را با آژانس داشته است که در آستانه نهایی شدن توافقات وین میان ایران و گروه ۱+۴، مدیر کل آژانس و آمریکا با جوسازیها و اتهام زنیهای واهی علیه ایران به دنبال باجگیری از مذاکرات وین هستند.
مذاکرات وین میان ایران و گروه ۱+۴ و با محوریت احیای برجام و بازگشت آمریکا در حالی به دور نهایی رسیده است که آمریکا و اروپا برآنند تا جای متهم و شاکی را تغییر داده و با اتهام زنیهای ساختگی و زیر سوال بردن صلح آمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران و با حمایت آژانس، برآنند تا به جای لغو تحریمها بازگشتی مجانی به برجام داشته و ایران را پایبند به اجرای آن نمایند. اروپا و آمریکا اکنون به جایی رسیدهاند که برای احیای برجام باید لغو تمام تحریمها و راستی آزمایی از سوی ایران را پذیرا باشند حال آنکه آنها به دنبال بازگشت مجانی به برجام و در عین حال پایبند سازی کامل ایران به تعهدات هستند تا بار دیگر دوران برجام را تکرار نمایند. در همین چارچوب آژانس از یک سو گزارشی مغرضانه علیه ایران صادر کرده و از سوی دیگر اروپا بیانیه نگرانی از فعالیتهای ایران صادر می کند و آمریکا نیز جوسازی رسانهای این سناریو را اجرا میکند.
دولت واشنگتن ادعاهای اخیر مدیرکل آژانس را دستاویزی برای تداوم کارشکنیهای خود قرار داده و مدعی است عدم همکاری ایران با آژانس، مذاکرات احیای برجام را به مخاطره می اندازد. درحالیکه به نظر میآید آژانس بینالمللی انرژی اتمی این روزها درگیر بازیهای سیاسی شده و در زمین آمریکا بازی میکند؛ دولت واشنگتن هم با ارسال بیانیهای به شورای حکام، مدعی شد که عدم همکاری ایران با آژانس، میتواند گفتگوها و مذاکرات ناظر بر احیای برجام را به مخاطره بیندازد.آمریکا که با اقدام یک جانبه خود، باب نقض برجام را باز کرد؛ اکنون مدعی شده که ایران باید زمینه نظارت آژانس بر فعالیتهای هستهای را فراهم کند.در این بیانیه که رویترز به انتشار آن پرداخت؛ ادعا شده که ممانعت از دسترسی آژانس به اطلاعات فعالیت هستهای ایران، میتواند به طور جدی موجب پیچیده شدن بازگشت این کشور به تعهدات برجامی و لغو تحریمها از سوی آمریکا شود.این در حالی است که ایران به دلیل بدعهدیهای مکرر آمریکا و شرکای اروپایی، دسترسی آژانس به سایتهای هستهای را محدود کرده حال آنکه برای نشان دادن حسن نیت خود و با هدف تأمین فرصتی برای دیپلماسی، توافقی ۳ ماهه را با آژانس منعقد کرد که بعداً تا ۳ تیرماه تمدید شد.
اما رافائل گروسی مدیرکل آژانس، در نشست این هفته شورای حکام مدعی شد که انتظاراتش در خصوص مسائل پادمانی ایران برآورده نشده است. او همچنین مدعی شد که عدم شفافسازی پیرامون سوالات آژانس درباره صحت و کاملبودن اعلامیههای پادمانی ایران، بر توانایی آژانس اتمی در راستای حصول اطمینان از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران، تأثیر جدی میگذارد.اما با توجه به بیانیه آمریکا، به نظر میرسد که واشنگتن میخواهد از ادعاهای اخیر گروسی به عنوان ابزار فشاری برای ادامه کارشکنیها علیه ایران در مذاکرات وین استفاده کند.در همین چارچوب شبکه خبری فاکس نیوز در آستانه برگزاری دور دیگری از مذاکرات وین برای احیای برجام در یک گزارش ادعاهای جدیدی مبنی بر وجود فعالیت عای غیرعادی در اطراف یک سایت در نزدیکی شهر جاجرود مطرح کرد.فاکس نیوز مدعی شد که به تازگی به تصاویر جدید ماهوارهای دست پیدا کرده که نشان میدهد فعالیتهای مشکوک و غیرعادی در اطراف سایت سنجریان در نزدیکی جاجرود در حال انجام است.در ادامه این گزارش ادعایی آمده است: این تصاویر ماهوارهای که از سوی شرکت مکسار ارائه شده و در آزمایشگاه اینتل لب مورد تحلیل قرار گرفته است، نشان میدهد که از ۱۵ اکتبر سال ۲۰۲۰، تعداد ۱۸ خودرو در این سایت حضور دارند و در این سایت حفاری صورت گرفته و یک جاده دسترسی جدید به این سایت ساخته شده است.این ادعای بی اساس در حالی این روزها از سوی یک شبکه آمریکایی مطرح شده است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش از این اعلام کرده بود که ایران فعالیت ها در این سایت را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده بود.
نمایندگی آمریکا در سازمانهای بینالمللی در وین اتریش در پیامی توییتری تهران را به انجام اقداماتی که مذاکرات را پیچیده میکند متهم کرد.این نهاد آمریکایی در صفحه توییتر خود نوشت: «آمریکا به شدت ایران را تشویق میکند تا از هرگونه اقدامی که تلاشهای جاری را برای دستیابی به تفاهمی درباره چگونگی بازگشت ایران به پایبندی به تعهداتش در برجام در مقابل بازگشت مشابه آمریکا پیچیده میکند، خودداری ورزد».
در همین حال اتحادیه اروپا که تا کنون به تعهداتش ذیل برجام عمل نکرده در بیانیهای از اقدام ایران در معلق کردن پروتکل الحاقی ابراز نگرانی کرده است.اتحادیه اروپا در این بیانیه که در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرائت شده تصریح کرد: «اتحادیه اروپا در این برهه حساس زمانی بر تعهد راسخ خود برای حمایت از برجام تأکید میکند و مصمم به همکاری با جامعه بینالمللی برای حفظ این توافق است. برجام حائز اهمیت راهبردی و یکی از عناصر کلیدی معماری منع اشاعه جهانی است. اتحادیه اروپا از همه کشورها میخواهد از اجرای این توافق منطق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت حمایت کنند.»در بند دیگری از بیانیه اتحادیه اروپا آمده است: «اتحادیه اروپا به شدت از تصمیم ایران در تعلیق اقدامات شفافیتساز مطرحشده در برجام از جمله پروتکل الحاقی ابراز نگرانی میکند.»
در واکنش به این رفتارها نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی با اشاره به مطرح شدن بحث راستیآزمایی در ایران در جلسه شورای حکام آژانس، وضعیت فعلی را نتیجه سیاست فشار حداکثری آمریکا توصیف کرد.نماینده روسیه در وین پیشتر هم در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از روز دوشنبه آغاز شده و تا جمعه ادامه خواهد یافت، تاکید کرد که بودن برجام بهتر از نبودن آن است.رفتارهای مغرضانه آمریکا علیه ایران زمانی آشکاتر میشود که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا ضمن تکرار موضعگیری دولت بایدن در حمایت از «حق اسرائیل برای دفاع از خود» تاکید کرد که کشورش متعهد است انبار گنبد آهنین رژیم صهیونیستی را مجددا از موشک پر کند.
در همین حال دراقدامی زیاده خواهانه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگو با یک شبکه قطری با بیان اینکه تهران باید به یک سری سؤالات پاسخ دهد، گفت که آژانس میتواند اقداماتش را به صورت دوجانبه با ایران ادامه دهد. «رافائل گروسی» گفت: «آن پیشرفتی را که با ایران در خصوص چند موضوع به دنبالش بودیم، نتوانستیم محقق کنیم». گروسی ادامه داد: «چیزی که تا این لحظه بسیار مهم است این است که ما میتوانیم اقداممان را بهصورت دوجانبه با ایران ادامه دهیم».مدیرکل آژانس بینالملی انرژی اتمی همچنی اظهار داشت که در مرحله آتی، آژانس نیازمند یک سری پاسخ به سؤالهایی است که برای تهران مطرح کرده است.