موانع مذاکره

تحولات سوریه در چند حوزه همچنان کانون توجهات جهانی است. از یک سو در معادلات نظامی همچنان پاکسازی این کشور از گروه های تروریستی ادامه دارد در حالی که دخالت‌های نظامی آمریکا، ترکیه و رژیم صهیونیستی به استمرار وضعیت بحرانی منجر شده است. از سوی دیگر در حوزه سیاسی نیز مذاکرات میان دولت قانونی مرکزی به ریاست جمهوری بشار اسد با معارضانی که سلاح علیه مردم دست نگرفته اند ادامه دارد. نکته قابل توجه آنکه پنجمین نشست کمیته قانون اساسی سوریه با ناکامی همراه شده است چنانکه گیر پدرسون نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه در نشست خبری نا امیدی عمیق خود از شکست کار این کمیته را اعلام کرد. حال این سوال مطرح است که چرا این نشست‌ها به نتیجه نمی‌رسد؟ نگاهی بر روند مذاکرات بیانگر آن است که هر چند این مذاکرات میان دولت سوریه و معارضان است اما یک مولفه های بیرونی تاثیرات بسیاری بر این نشست‌ها دارند. نخست آنکه چند دستگی و عدم انسجام میان گروه‌های معارض از موانع به نتیجه رسیدن توافقات است چرا که هر کدام از آنها دارای اهداف و البته وابستگی‌های خارجی هستند که عملا مانعی برای رسیدن به توافق می شود. دوم آنکه مداخلات بیرونی از نکات دیگر در این مذاکرات است. ائتلافی از کشورهای عربی و غربی که هر کدام حمایت از بخشی از گروه‌های معارض را بر عهده دارند، به دنبال دیکته کردن خواسته‌های خود بر دمشق هستند حال آنکه نظام سوریه تاکید دارد هر طرحی که مغایر با خواست و منافع ملت سوریه باشد را نخواهد پذیرفت. جریان‌های بیرونی در حالی از ابزار گروه‌های تروریستی و بحران‌سازی و انفجارهای خونین و نیز سیاست‌های تحریمی برای امتیاز گیری در مذاکرات سیاسی بهره می گیرند که اقدامات غیر سازنده آنها عملا روند مذاکرات را با مشکل مواجه کرده است. بر این اساس می‌توان گفت تا زمانی که گروه‌های حاضر در مذاکرات فاقد استقلال باشد این روند ادامه خواهد یافت چرا که حامیان و روسای بیرونی آنها به دنبال تبدیل میز مذاکره به محلی برای امتیازگیری هستند که نتیجه آن نیز استمرار به نتیجه رسیدن مذاکرات است. نکته مهم آنکه گروه های معارض که ادعای حمایت از مردم سوریه را دارند اکنون در آزمون صداقت رفتاری قرار دارند. آزمونی که استقلال آنها از بازیگران بیرونی و رویکردی سوری آنها را نشان می‌دهد که مواضع آنها مبنی بر بیان و پیگیری اهداف حامیان خارجیشان تاکنون زیر سوال رفتن ادعاهای وطن پرستانه آنها را به همراه داشته است. 

^{نویسنده: فرامرز اصغری}