«مکانیسم ماشه» و «اسنپ بک» اصطلاحاتی است که به صورت تبلیغاتی و ساخته ذهن آمریکاییها است تا بتوانند اینگونه القا کنند که واشنگتن تمامی جنبهها را در نظرگرفته و به راحتی میتواند تمام تحریمها را علیه ایران بازگرداند!
به بیان دیگر تقلای آمریکا در بازگرداندن تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران، فاقد مبنای قانونی است و میخواهد با این واژههای جعلی و توهمی به اقدام غیرقانونی خود، ظاهری حقوقی بدهد.
وزیر امور خارجه آمریکا با تکرار اتهامزنی به ایران از کشورهای اروپایی خواست تا به واشنگتن در تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران کمک کنند و مدعی شد که ظرف یک هفته آینده با فعال شدن مکانیسم ماشه، تحریمهای ایران بازمیگردد. مایک پامپئو در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز بار دیگر با تأکید بر تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران و استناد به مکانیسم ماشه گفت: کشورهای اروپایی نیز میدانند که (لغو محدودیتهای تسلیحاتی ایران) ایده بدی است. اطمینان دارم که ایالات متحده ظرف یک هفته موفق خواهد شد و مکانیسم ماشه فعال میشود و ایران یکبار دیگر از قاچاق سلاح منع خواهد شد.
پامپئو اواخر مردادماه علیرغم خروج یکجانبه دو سال پیش واشنگتن از برجام و ملغی شدن حق این کشور برای استناد به مکانیسم ماشه، به شورای امنیت رفت و مدعی شد که ظرف ۳۰ روز با فعال شدن مکانیسم ماشه، تمامی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران بازخواهد گشت.
ناظران سیاسی معتقدند؛ اساساً بندی حقوقی به نام مکانیسم ماشه که بتواند تحریمهای گذشته لغو شده در قطعنامه ۲۲۳۱ را بازگرداند وجود ندارد.
منظور از مکانیسم ماشه که صرفاً جنبه تبلیغاتی برای آمریکا دارد ساده سازی از یک روند حقوقی بسیار پیچیده و بیسابقه در شورای امنیت سازمان ملل متحد است. آنچه که در قطعنامه پیش بینی شده این است که یکی از شرکت کنندگان برجام یا همان۱+۵ میتواند درصورت حل نشدن اختلافات با ایران در کمیسیون برجام اخطاریهای را صادر کند که در آن تحریمهای سابق بازگردد. این اخطاریه مهلت ۳۰ روزهای برای بررسی در شورای امنیت دارد و اگر طی این مدت قطعنامهای از سوی یکی از اعضای شورای امنیت مبنی بر تداوم لغو قطعنامههای پیشین صادر شود مشروط به عدم وتوی یکی از اعضای دائم شورای امنیت، اتفاقی رخ نخواهد داد.
در واقع میتوان گفت؛ مکانیسم ماشه ابزاری است که آمریکا برای پیشبرد اهدافش از آن استفاده میکند و تاکنون با بیاعتنایی سایر کشورهای عضو برجام مواجه شده است، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز بر اینکه آمریکا نمیتواند از مکانیسم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱استفاده کند مهر تایید زد، جوزپ بورل یک ماه پیش با صدور بیانیهای اعلام کرد: بارها اعلام کردهام که چون آمریکا یکطرفه در تاریخ ۸ مِی ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و در هیچیک از فعالیتهای مرتبط با این توافق شرکت نکرد، نمیتواند به عنوان یکی از اعضای برجام، از مکانیسم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کند.
وزیر خارجه آمریکا در حالی از کشورهای اروپایی درخواست همراهی با واشنگتن را مطرح کرده که چندی پیش، قطعنامه بازبینی شده ایالات متحده برای تمدید محدودیتهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران تنها با حمایت جمهوری دومینیکن با شکست تحقیرآمیزی در شورای امنیت مواجه شد و پس از آن واشنگتن تمام تلاش خود را برای فعالسازی مکانیسم ماشه به امید بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران به کار گرفته است.
از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، واشنگتن سیاست فشار حداکثری علیه ایران را در پیش گرفته به امید آنکه بتواند تهران را منزویتر و وادار به مذاکره با آمریکا و موافقت با توافق مورد پسند آمریکا کند که تاکنون نه تنها این سیاست نتیجهبخش نبوده بلکه پیامدهای منفی نیز به همراه داشته است.
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین زمینه هشدار داده ؛ اگر آمریکایی ها مکانیسم ماشه را فعال کنند ما دست بسته نخواهیم بود؛ مجلس ما در حال حاضر یک طرح دو فوریتی آماده کرده که اگر آمریکا از ماشه استفاده کند ایران از برجام خارج شود. مجلس شورای اسلامی حق دارد چنین کاری را انجام دهد، آن موقع دولت نمیتواند این مصوبه مجلس را عمل نکند.
تقلای آمریکا در بازگرداندن تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران، فاقد مبنا و توجیه بوده و میخواهد با این واژه جعلی و توهمی به اقدام غیرقانونی خود، ظاهری حقوقی بدهد؛ لازم است دست اندرکاران حوزه دیپلماسی عمومی و رسانهای با تحریم چنین اصطلاحات توهمی، زمینه سوء استفاده از ادبیات علیه حقوق بین الملل را از بین ببرند.