به دنبال اقدام احتمالي عربستان در اظهارنظر مقامات اين كشور براي اعزام نيروي زميني به خاك سوريه كارشناسان بر اين باورند كه در صورت تحقق اين بلوف سياسي - نظامي بحران منطقه را به چالشي غيرقابل حل تبديل خواهد كرد كه تبعات آن كل جهان را فرا خواهد گرفت.
تجاوز آشكار عربستان به سرزمين يمن درحالي يك ماه و نيم ديگر يك ساله ميشود كه سعودي براي سوريه نيز در تدارك سور و سات جديد است، چهارشنبه هفته گذشته بود كه «عادل الجبیر» وزیر خارجه اين كشور از آمادگی این کشور برای اعزام نیروی زمینی جهت مبارزه با داعش در سوریه خبر داد!
منابع سعودی فاش کردند که این کشور ۱۵۰ هزار نیرو برای دخالت نظامی در سوریه آماده میکند که قرار است مرزهای ترکیه دروازه ورود این نیروها به سوریه باشد. نیروهای سعودی متشکل از کشورهای مصر، سودان، اردن هستند.
نكته قابل تامل يا نه بهتر است بگوييم مضحك در اظهارات اين وزير خارجه سعودي، ادعاي مبارزه با داعش است! يعني افكار عمومي جهان آنقدر نادان هستند كه بايد باور كنند عربستان به دنبال حذف داعش از معادلات منطقه و سوريه است!
داعشي كه اين روزها از دو جبهه نيروي نظامي سوريه و پشتيباني حملات هوايي روسيه شكست سنگيني را متحمل شده و اگر تاكنون حياتش ادامه داشته به واسطه دلارهاي سعوديها و حمايت همهجانبه آنها از اين گروهك وهابي - تكفيري بوده است ! حالا عربستان ميخواهد پشت گروهكي كه خود متولي آن بوده است را خالي كند! واقعا آقاي عادل الجيبر اظهارات خندهداري گفته است!
همان موقع؛ با اينكه اين اظهارات با استقبال آمریکاييها روبهرو شد اما سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش به آن گفت: «مگر عربستان سعودی همه (مخالفان خود) را در یمن زمینگیر کرده است که نیروهای خود را به سوریه بفرستد».
وزیر خارجه سوریه نیز نسبت به احتمال مداخله زمینی سعودیها در سوریه هشدار داد و گفت: در صورت مداخله عربستان، سربازان سعودی را با تابوتشان بازمیگردانیم.
واکنش به این تصمیم عربستان در ایران هم سخت و جدی بود چنانچه فرمانده کل سپاه پاسداران درباره اعزام نیرو از عربستان به سوریه گفت: نیرو بفرستند، تیرخلاص به خودشان زدهاند. مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه نیز در این زمینه گفت: اگر مقامات آلسعود اشتباه راهبردی یمن را در سوریه نیز تکرار کنند، به طور قطع آسیبهای بیشتری را در سرزمین شام تجربه خواهند کرد.
محسن رضایی نیز در اینستاگرامش در این زمینه واکنش نشان داد و نوشت "پس از شکست داعش و النصره در عراق (الرمادی) و سوریه (مخصوصاً حلب)، عربستان و آمریکا تصمیم گرفتهاند که سربازان سعودی را برای نجات باقیمانده تکفیریها و درگیری با ارتش سوریه، وارد سوریه کنند. در چنین شرایطی، برخورد روسیه، ترکیه، عربستان و سوریه با یکدیگر و پس از آن هم با ورود آمریکا، یک جنگ بزرگ منطقهای، محتمل است. بیتردید با چنین حرکتی از سوی دولت سعودی که دیوانهوار به هر اقدامی دست میزند، کل منطقه از جمله عربستان در آتش خواهد سوخت که البته ایران از آن دور خواهد بود.
در واكنش به اقدام احتمالي عربستان محافل رسانهاي دنيا نيز رفتار عربستان را يك اقدام كاملا اشتباه دانسته كه پيامدهاي جبرانناپذيري را براي منطقه رقم خواهد زد چنانچه یک روزنامه انگلیسی با اشاره به خبر آمادگی عربستان سعودی برای اعزام نیروی زمینی به سوریه نوشت: پیامد اعزام نیروهای عربستانی به سوریه به جنگ داخلی در سوریه محدود نخواهد شد بلکه پیامدهای آن متوجه کل منطقه خواهد شد.
نویسنده روزنامه اينديپندت با اشاره به این اقدام احتمالی عربستان، هشدار میدهد در صورت تحقق این اقدام عربستان، نیروهایی که این کشور با هدف مبارزه با داعش به سوریه میفرستد، خود را در برابر نیروهای ایرانی و سایر نیروهای شیعه وابسته به دولت سوریه، مانند نیروهای حزبالله خواهد دید که این شرایط خطرناک است.
نویسنده مقاله ادامه میدهد، پیامدهای اعزام نیروهای عربستانی به سوریه، تنها به جنگ داخلی در سوریه محدود نمیشود بلکه پیامدهای آن متوجه کل منطقه خواهد شد.
روزنامه «السفیر» لبنان نيز، در یادداشتی به قلم «مصطفی بسیونی» با بیان اینکه شرایط سوریه با یمن فرق میکند، یادآور میشود: در یمن عربستان با جنبش «انصارالله» که از طرف ایران حمایت میشود روبهرو است در حالی که در سوریه نیروهای ایرانی حضور دارند و سوریه نقطه درگیری میان چندین طرف است که شاید درگیرهای بسیار شدیدتر از جنگ علیه داعش را ایجاد کند و ورود نظامی عربستان به سوریه، به همان اندازه که بحرانی بزرگتر در تمام منطقه ایجاد میکند، شاید پایانی برای بحران سوریه نداشته باشد.
اما در چرایی طرح موضوع اعزام نیروی زمینی به سوریه از سوی عربستان در این مقطع آنطور كه ايرنا نوشته میتوان گفت که پیشروی نیروی دولتی در بخشهای مختلف این کشور، عقبنشینی نیروهای تروریستی و مخالفان بشار اسد، ناکامی بازیگران افراطی عربی و غربی خاورمیانه در دستیابی به اهداف سیاسی و بالا رفتن روحیه و انگیزه نیروهای دولتی برای تصرف دیگر مناطق اشغالی بویژه شهر حلب از دلایل اصلی طرح این مساله بوده است.
به باور ناظران سياسي ادعای عربستان و بحرین در مورد حضور نظامی در سوریه را از یکسو میتوان یک بلوف نظامی و رجز خوانی دانست؛ چراکه توان نظامی و دفاعی بحرین به حدی ضعیف است که اگر تعرضی به این کشور صورت گیرد توان دفاع از خود را ندارد و عربستان نیز به گفته تحلیلگران نظامی اول این که ارتش، نیرویی برای این کار ندارد و علاوه بر این، نیروهای موجود فاقد تجربه جنگ زمینی هستند و آلسعود تنها میتواند روی نیروی هوایی خودش تکیه کند.
عربستان سعودی اگر توان نظامی برای اعزام نیروی زمینی به سوریه را داشته، چرا آنها را به یمن که در همسایگیاش قرار دارد، اعزام نکرده است و برای سرکوب نیروهای مردمی و بازگرداندن عبد ربه منصور هادی رئیسجمهوری فراری و مستعفی، تنها به حملات هوایی به فقیرترین کشور منطقه اکتفا کرده است.
در واقع باید گفت که این ادعای عربستان تنها یک جنگ تبلیغی و ارزیابی واکنشهای متحدان غربی این کشور است و پشتوانه عملی ندارد و بیشتر یک حرکت نمادین است.
كارشناسان حوزه بينالملل براين باورند با ورود نیروهای نظامی عربستان، صفآرایی جدید نظامی در سوریه و بروز درگیری فرامنطقهای، دیگر نباید امیدی به حل بحران سوریه داشت و جنگ خونینی درخواهد گرفت که اگرچه پایان آن روشن نیست، اما پیامدهای آن، که شامل مرگ، ویرانی و فاجعه انسانی، فقر و گرسنگی و آوارگی است، روشن خواهد بود.
در همين رابطه سياست روز در گفتوگو با كارشناسان به تبيين و تبعات اقدام احتمالي سران سعودي در اعزام نيروي زميني به عربستان پرداخته كه در ذيل ميآيد.
اقدام احتمالي عربستان به يك بحران جهاني تبديل ميشود
حسن هانيزاده كارشناس مسائل منطقه پيرامون موفق شدن عربستان براي ائتلافي ضد سوري و اعزام احتمالي نيروي زميني به خاك سوريه گفت: پس از اينكه نيروي مسلح مردمي به پيشروي و موفقيتهاي چشمگيري در منطقه نبل و الزهرا دست يافتند و راههاي مواصلاتي در شمال و جنوب سوريه را قطع كردند اين اقدام تمامي معادلات تركيه، عربستان و قطر را برهم ريخته است و موجب فروپاشي مثلث آنها شد.
وي افزود: به همين دليل آلسعود براي بر هم زدن شرايط سوريه و تغيير معادلات، در صدد اعزام نيروي نظامي به خاك اين كشور است.
وي با بيان اينكه عربستان ظرفيت اعزام نيروي نظامي را ندارد تصريح كرد: عربستان در باتلاق يمن گير كرده است بخاطر همين قادر به گشودن جبههاي جديد نيست.
هانيزاده در ادامه گفت: الان رويكرد جهاني به دنبال مهار بحران سوريه در كوتاهترين زمان ممكن است چراکه مهاجرت بيش از يك ميليون آواره سوري شرايط امنيتي اروپا را كاملا بهم ريخته است و اتحاديه اروپا را با چالشي جدي روبهرو كرده است.
وي گفت: از طرفي ديگر عربستان به دنبال ادامه داشتن بحران سوريه تا پايان ۲۰۱۶ است تا با پيروزي جمهوريخواهان تندرو در انتخابات رياست جمهوري، با حمايت آمريكاييها بتواند تهاجميتر معادلات خود را پيش ببرد.
به باور هانيزاده اگر عربستان نيروي نظامي خود را به خاك سوريه وارد كند بحران اين كشور فراتر از مرزهاي سوريه كشيده و به يك جنگ جهاني تبديل خواهد شد.
وي در پايان به واكنش ايران در صورت اقدام احتمالي عربستان اشاره كرد و گفت: قطعا ايران و سوريه و روسيه واكنش متقابلي سخت به سعوديها نشان خواهند داد.
عربستان در ائتلاف ضد سوري همچون سابق شكست خواهد خورد
حميدرضا ترقي ديگر كارشناس مسائل منطقه نيز درخصوص اقدام احتمالي عربستان و تبعات احتمالي آن گفت: عربستان همان طور كه در ائتلافي ضد ايراني موفق نبوده و شكست خورد بطور حتم در ائتلاف ضد سوري شكست خواهد خورد كمااينكه تاكنون نيز همينطور بوده است.
وي افزود: از سوي ديگر شرايط سوريه تغيير كرده و قدرتهاي غربي نيز ديگر با عربستان همراه نيستند. سوم اينكه اعزام نيروي زميني در شرايط حاضر يك اقدام غير ممكن است مگر اينكه عربستان دنبال دردسر براي خودش بگردد. وي گفت: عربستان چارهاي جز تسليم ندارد و اميدواريم اينبار اين اتفاق بيفتد.
ترقي با بيان اينكه سوريه محور استراتژيك ايران و خط مقدم مقاومت است خاطرنشان كرد: بطور حتم جمهوري اسلامي از اين خطمقدم حمايت كرده و هرگونه عواقب اين اقدام احتمالي، پاسخ متقابل سه محور ايران، سوريه و روسيه را درپي خواهد داشت.
هدي دهقان بذرافشان