آمریکایی‌ها ایران را مستاجر بد برجام می‌دانند اما کارنامه اعمال آنها در یک سال اخیر نشان می‌دهد که واشنگتن به هر قیمتی تلاش دارد با اعمال تحریم علیه ایران برجام را عملا بی‌اثر کند.
این روزها خیلی از بدعهدی و نقض‌های آمریکا در قبال برجام نوشتیم، توافقی که آینده‌اش با ابهامات فراوانی روبرو است، آمریکا از یکسو حاضر به تعهدات دولتش در قبال برنامه جامع اقدام مشترک نیست از سویی دیگر نیز ایران را تهدید می‌کند که اگر از این توافق خارج شود تبعاتش را خواهد دید! البته دلیل این همه فشار و تحمیل علیه ملت ایران کاملا واضح و آشکار است، تضعیف جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی، حفظ منافع اسرائیل، گسترده‌تر کردن نفوذ بیشتر درمنطقه شاید جزء سه هدف مهم کاخ سفید باشد.
حالا نه تنها برجام برای ما منفعت نداشته بلکه رییس جمهور جدید آمریکا نیز که از آن به عنوان توافقی بد یاد می‌کند خواهان برچیده شدن آن است؛ البته واشنگتن با این برجام به خیلی منافع در قبال تهران رسید.
ساختمان شماره ۱۲، هفت طبقه است، هر طبقه یک واحد دارد و همه واحدهای این آپارتمان به کسی اجاره داده شده است که قطعا برای همیشه دراین واحد ماندنی نخواهد بود. با این حال برخی مستاجران تصور می‌کنند از دیگری مستاجرتر هستند به همین جهت با قوانین خود ساخته حق و حقوق مستاجران دیگر را پایمال می‌کنند. به همین جهت جلسه‌ای با حضور همه اهالی ساختمان گذاشته شد و قانون را با مفاد مشخصی تدوین کردند تا از آن به بعد همه طبق توافق صورت گرفته رفتار کنند، این مذاکرات و نشست‌های آپارتمان ۱۲ روزها و سالها طول کشید، واحدهای مختلف برای این جلسه افراد متعددی را به نشست معرفی می‌کردند تا اینکه در نهایت همه به توافق رسیدند و آن را امضا کردند. برای آنکه بعد از مدت زمانی مستاجران توافق را زیر سوال نبرند، توافق را به نهاد قانونی دیگری بردند تا آنجا نیز تایید شود. اما دو سال از توافق گذشته است و مجددا مستاجری که خود را برتر می‌دانست به حق خود قانع نیست و می‌خواهد حقوق واحدهای دیگر را از بین ببرد و تا جایی پیش رفته است تا مستاجران دیگر بخواهند از آپارتمان و توافق صورت گرفته خارج شوند.
شرایط ساختمان شماره ۱۲ بی‌شباهت با شرایط مذاکرات هسته‌ای کشورهای گروه ۱+۵ و برجام نیست، بعد از ۱۲ سال مناقشه و مذاکره در نهایت ۷ کشور به تفاهم رسیدند اما آمریکا از بعد از توافق با بدعهدی‌ها نشان داد هرگز نمی‌خواهد مستاجر خوب این ساختمان باشد و برخلاف مفاد ۲۶، ۲۸ و ۲۹ برجام عمل می‌کند و در طول دو سال گذشته با اقدامات خصمانه تا جایی پیش رفته‌اند تا نقض برجام رخ دهد و ایران با اعلام نقض برجام از توافق هسته‌ای خارج شود.
بعد ازتوافق برجام آمریکایی‌ها چه در دولت اوباما چه در دولت تازه تاسیس ترامپ با مصوباتی سعی کردند تحریم‌های غیرهسته‌ای را یا تمدید کنند یا تحریم‌هایی با شکل و شمایل متفاومت و به بهانه‌های واهی اعمال کنند.
از تمدید داماتو تا تبدیل به آیسا
شاید اولین مصوبه‌ای که در مسیر نقض برجام از آمریکایی‌ها سر زد تمدید قانون داماتو بود، بر اساس بندی که در متن قانون داماتو (ویرایش ۲۰۱۱) آمده است مفاد این قانون نهایتا تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ ( ۱۱ دی ۱۳۹۵) موثر است و بعد از این تاریخ مفاد آن متوقف می‌شود به بیان دیگر عمر قانون داماتو در دسامبر ۲۰۱۶ به پایان می‌رسد. اما برخلاف این بند در آمریکا عمل شد و این قانون به اسم جدید ISA مجدد تمدید شد.
قانون داماتو کندی، یا قانون مجازات‌های ایران و لیبی ۱۹۹۶، با حضور خانواده‌های قربانیان پرواز شماره ۱۰۳ پان امریکن که در ۲۱ دسامبر ۱۹۸۸ بر فراز شهر لاکربی منفجر شده بود، بر ضد ایران و لیبی در ۱۵ اوت ۱۹۹۶ امضاء شده است.
هدف قانون داماتو، که شرکت‌های اروپایی دارنده روابط تجاری زیاد با ایران ولیبی را مد نظردارد، محروم کردن این دودولت ازمنابع مالی است؛ برای اینکه آنها را از ادامه سیاست فعلی‌شان باز دارد. البته مبانی توجیهی قانون داماتو-کندی کاملاً در موردهر دو کشور یکسان نیست. اتهامات وارده به ایران خرید تسلیحات با قدرت تخریب وسیع وحمایت ازتروریسم بین‌المللی است که «امنیت ملّی ومنافع سیاسی خارجی ایالات متحده رابا خطر مواجه می‌کند».
به موجب قانون داماتو کندی « هرگونه سرمایه‌گذاری آتی بیش از ۴۰ میلیون دلاردرسال برای توسعه بخش نفت وگاز در ایران توسط هر شرکتی در دنیا» ممنوع می‌شود. این ممنوعیت قابلیت تشدید هم داشته و در صورت ادامه آنچه سیاست‌های تروریستی از سوی ایران در طی یکسال خوانده می‌شود (یعنی تا پایان سال ۱۹۹۷) به سرمایه‌گذاری‌های بیش از۲۰ میلیون دلار نیزگسترش می‌یابد. بنابراین در حال حاضر این قانون علیه شرکت‌هایی است که سرمایه‌گذاری‌های بالای ۲۰ میلیون دلار در ایران داشته باشند. با تغییر دولت باراک اوباما و روی کار آمدن دونالد ترامپ روی جدید از آمریکا به جهان نشان داده شد، ترامپ که با شعار پاره کردن برجام روی کار آمده بود وقتی فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه برجام را پاره کنند آن را آتش می‌زنیم باعث شد رئیس جمهور آمریکا عقب‌نشینی کند و مسیر دیگری برای برهم زدن برجام طی کند.
فرمان مهاجرتی ترامپ از جمله اولین اقداماتی بود که از دولت جدید واشنگتن سر زد و بر اساس آن مهاجرت اتباع ایران و ۶ کشور دیگر به آمریکا ممنوع شد. این فرمان با اعتراض مردم آمریکا مواجه شد تا حدی که یکی از دادگاه‌های آمریکا آن را دو بار به مدت سه ماه لغو کرد اما درنهاست با کمی تعدیل فرمان مهاجرتی ترامپ اجرایی شد.
بهانه‌تراشی آمریکایی و اعمال تحریم جدید
آمریکا در بهانه‌تراشی مهارت خاصی دارد، با وجود اینکه آنها تنش‌زا در منطقه خاورمیانه هستند و شرایط کشورهای عراق، سوریه، یمن و افغانستان شاهد این امر است اما تلاش دارند ایران را به عنوان عامل ثبات‌زدا در منطقه نشان دهند و به همین جهت بخواهند ما را تحریم کنند. در گام اول سناتورهای آمریکا تلاش داشتند ایران و روسیه را به بهانه تنش‌زایی در منطقه تحریم کنند اما از آنجایی که تحریم معروف S۷۲۲ ایراد شکلی و مالی داشت، در مجلسین آمریکا نهایی نشد اما در با کمی اصلاح و افزودن کره‌شمالی به این مصوبه تحریم ایران، روسیه و کره‌شمالی در مجلس نمایندگان و مجلس سنا آمریکا تصویب شد تا با امضای ترامپ اجرایی شود. از کاخ سفید این پیام مخابره می‌شود که تحریم‌های جدید اعمال خواهد شد اما عراقچی تاکید دارد که مصوبات اخیر مجلس نمایندگان و مجلس سنا برخلاف مفاد ۲۶، ۲۸ و ۲۹ برجام است که این مغایرت‌ها به کمیسیون مشترک برجام ارائه شده است.
در این بین و با وجود بدعهدی‌های آمریکا، مقامات این کشور تلاش دارند نشان دهند این ایران است که به اجرای درست برجام تمایلی ندارد، تا جایی که "مایک پمپئو" رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در نشست مجمع امنیتی موسسه "اسپن " در کلرادو آمریکا از سیاست روسیه و ایران در خاورمیانه به شدت انتقاد کرد و در سخنان خود با اشاره به اذعان وزارت امور خارجه آمریکا به پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، گفت این پایبندی از سر انزجار و موقت است و رفتار ایران پردردسر و همانند رفتار یک مستاجر بد است.
او مدعی شد:" آنها مثل مستاجری هستند که اجاره نمی‌دهند و وقتی به آنها تلفن می‌کنی و درخواست اجاره می‌کنی یک چک می‌فرستند که مخدوش است و سپس چک دیگری می‌دهند... روز بعد می‌آیی و می‌بینی یک مبل کهنه در حیاط جلویی خانه گذاشته‌اند وقتی به آنها می‌گویی مبل را از اینجا بردارید می‌دانی که دوباره آن را بازخواهند گرداند. این وضعیت پایبندی ایران به توافق هسته‌ای (برجام) است: از سر انزجار و اکراه، حداقلی و به صورت موقت.
حتی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه با روزنامه «وال استریت ژورنال» مدعی شد ۳ ماه دیگر که نوبت به ارائه گزارش میزان وفاداری ایران به توافق هسته‌ای برسد، تعجب خواهد کرد اگر پایبندی این کشور مورد تایید باشد. وی که تازه هفته پیش دومین گزارش پایبندی ایران به برجام را تایید کرد، در این باره مدعی شد: ما ظرف ۹۰ روز آینده درباره این موضوع صحبت خواهیم کرد اما مایه شگفتی من خواهد بود اگر آنها (ایران) پایبند بوده باشند.
رئیس جمهوری آمریکا باید در ادامه تداوم اجرای برجام، هر ۳ ماه یک بار پایبندی ایران را به توافق هسته‌ای تایید کند که از زمان ورود به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی (۲۰۱۷)، ترامپ ۲ بار این کار را انجام داده است.
این درحالی است که برخی روایات از تردید وی برای ارائه تاییده دوم خبردادند و گفته می‌شود ترامپ تحت فشار «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا و شماری دیگر از سیاستگذارانی که نگران وجهه بین‌المللی واشنگتن در عرصه جهان هستند، رضایت داد تا برای بار دوم پایبندی ایران به برجام را تایید کرد. در عین حال، برخی کارشناسان اعمال فشارهای دولت واشنگتن مبنی بر بهانه‌جویی برای اعمال تحریم‌های موشکی، تهدید برای آزادی جاسوس‌های آمریکایی-ایرانی و مواردی از این قبیل را در راستای تلاش وی برای برهم زدن برجام تفسیر می‌کنند. برخی اظهارنظرها حاکی از آن است که وی فعلا قصد دارد از تایید پایبندی ایران به برجام برای بار سوم، طفره برود.
آمریکایی‌ها به هرقیمتی به دنبال بی‌اثر کردن برجام هستند؛ در این راه از هیچ چیز هم کم نگذاشتند؛ حتی تحریم‌های ضد ایرانی را به صورت قانون و دائمی کردند تا شاید با این اقدام همان دستاورد تقریبا هیچ را هم کاملا هیچ کنند و در ذیل آن به هیچ تعهدی نیز در قبال ملت ایران پایبند نباشند؛ چرا که آنها همچنان می‌خواهند کدخدای جهان باقی بمانند.
روزنامه مصری الاهرام در مقاله‌ای به قلم مصطفی السید با عنوان «جنگ تحریم‌های آمریکا علیه روسیه و ایران» با اشاره به تصویب طرح تحریم‌های جدید در کنگره در راستای بکارگیری سلاح تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و ایران و کره‌شمالی می‌نویسد: ایران از قرار گرفتن در فهرست تحریم‌های جدید شگفت‌زده نشد، زیرا ترامپ قبلا نسبت به دست کشیدن از تعهدات آمریکا در رفع تحریم‌های درج شده در توافق هسته‌ای تاکید کرده بود، توافقی که ترامپ آن را بدترین توافق در تاریخ آمریکا توصیف کرده بود. همزمان شاهد آزمایش سامانه بومی و پیشرفته ضدموشکی صیاد با قابلیت انتقال به سوریه و عراق و حزب‌الله و افتتاح پایگاه فضایی و پرتاب موشک ماهواره بر از سوی ایران بودیم.
