استمرار بحران تروریست و تحرکات آمریکا برای ناامن سازی منطقه لزوم توسعه مناسبات کشورهای منطقه را بیش از پیش نشان می‌دهد چنانکه در همین چارچوب حجت الله قریشی معاون وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و الکساندر فومین معاون وزیر خارجه روسیه در دیداری در مسکو درباره توسعه همکاریهای نظامی دو کشور گفت و گو کردند.
جمهوری اسلامی ایران و روسیه طی سالهای اخیر با تشدید فعالیت‌های تروریست‌های اجاره‌ای و نیز تحرکات ناتو و آمریکا در منطقه، رویکرد و همگرایی نظامی و امنیتی را امری ضروری دریافته و توانسته اند با تحقق این مهم دستاوردهای بسیاری برای امنیت منطقه داشته باشند چنانکه اکنون نام این کشورها و جبهه مقاومت در ردیف اول مبارزان با تروریسم و حامیان آنها قرار دارد. در همین چارچوب توسعه مناسبات نظامی و امنیتی دو کشور امری ضروری می‌نماید بویژه اینکه دولت جدید آمریکا به رغم ادعای رویکرد به تعامل همچنان به سیاست‌های دولت ترامپ ادامه می‌دهد. بر این اساس یک مقام وزارت دفاع روسیه به خبرنگاران گفت: الکساندر فومین معاون وزیر دفاع روسیه و حجت الله قریشی همتای ایرانی وی در مسکو دیدار کرده و دو طرف درخصوص موضوعات مهم همکاری های روسیه و ایران در عرصه فنی-نظامی گفت و گو کردند. رایزنی و تبادل نظر در خصوص مسائل امنیت منطقه ای از دیگر محورهای این دیدار گزارش شده است. به گفته مقام وزارت دفاع روسیه، قریشی و فومین بر عزم ایران و روسیه برای تعمیق روابط و تماس ها در عرصه دفاعی تاکید کردند.
ایران و روسیه روابط و همکاریهای خوبی در عرصه های مختلف دارند و حوزه نظامی بویژه امنیت منطقه ای باتوجه به موقعیت ژئوپلیتیک مهم دو کشور نیز از عرصه های همکاریهای دو کشور در سالهای اخیر بوده است. دیمیتری شوگایف رئیس سازمان فدرال همکاریهای نظامی روسیه روز گذشته در این رابطه اعلام کرد که مسکو به همکاریهای نظامی با تهران علاقه مند است و به چشم انداز توسعه همکاریها در این عرصه توجه می کند.
رئیس سازمان فدرال همکاری های فنی- نظامی روسیه در حاشیه کنگره اتحادیه سازندگان تجهیزات با بیان اینکه روسیه به چشم انداز همکاری نظامی-فنی با ایران توجه دارد اعلام کرد: ایران به انواع سلاح های روسی علاقه‌مند است. وی با اشاره به روابط خوب ایران و روسیه بدون اشاره به جزییات بیشتر اظهار داشت:ما در حال انجام تعهدات قراردادی با ایران هستیم که برای تحویل کالا داشتیم.در اکتبر سال ۲۰۲۰، کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه در مصاحبه ای با کانال تلویزیونی «زوزدا» گفت که ایران و روسیه با پایان تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل متحد، چشم انداز خوبی برای توسعه همکاری های فنی و نظامی دارند.
ایران و روسیه در مذاکرات وین
تعاملات ایران و روسیه در حوزه سیاسی نیز در چارچوب مذاکرات وین در جریان است چنانکه نماینده روسیه در گفت‌وگوهای برجامی وین دیدار با هیأت ایرانی را مفید خواند و افزود دو طرف رویکردهای خود را درباره موضوعات تحت بررسی در این مذاکرات روشن ساختند.وی در توییتی در این خصوص نوشت: نشست بسیار خوب و مفیدی بود. یادداشت‌های خود را مقایسه و رویکردهای خود درباره برخی از موضوعات تحت بررسی در گفت‌وگوهای وین درباره برجام را روشن کردیم
از سوی دیگر معاون وزیر امور خارجه درباره مذاکرات جاری در وین با بیان اینکه همه هیأت‌ها به این نتیجه رسیدند که باید برای مشورت‌ها و تصمیم‌گیری‌های بیشتر به پایتخت‌ها مراجعه کنند، گفت که اختلافات به نقطه‌ای رسیده که همه معتقدند حل نشدنی نیست.«سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین و پیش از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در گفت‌وگویی عنوان کرد: امروز در موقعیتی هستیم که باید یک جمع بندی جدیدی از مذاکراتی که تا الان انجام شده داشته باشیم.وی که با خبرگزاری صدا و سیما گفت‌وگو می‌کرد، افزود: همه هیأت‌ها به این نتیجه رسیدند که باید مراجعه مجددی به پایتخت‌ها برای مشورت‌های بیشتر و تصمیم گیری‌های بیشتر در خصوص مسائل مورد اختلاف صورت بگیرد. از سوی دیگر «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه ابراز امیدواری کرد که رایزنیها در وین برای احیای اجرای کامل توافق هسته‌ای برجام با موانع غیرقابل حل مواجه نشود.
در این میان کشورهای عضو بریکس در بیانیه پایانی خود خواستار حل و فصل مسالمت‌آمیز میائل پیرامون برنامه هسته‌ای ایران شدند.در بیانیه پایانی وزیران خارجه کشورهای عضو بریکس تصریح شده کشورهای حاضر بر ضرورت حل و فصل دیپلماتیک و مسالمت‌آمیزبرنامه هسته‌ای ایران تأکید کرده‌اند.از سوی دیگر رئیس جدید موساد با تکرار تهدیدها علیه برنامه هسته‌ای ایران، مدعی شد تل‌آویو از خطوط جامعه جهانی تبعیت نمی‌کند زیرا آنها نیستند که عواقب «ارزیابی اشتباه» از تهدید ایران را تحمل کنند.«دیوید بارنیع» رئیس جدید سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد) شامگاه سه‌شنبه تهدید کرد حتی با وجود توافق هسته‌ای، تل‌آویو به مقابله با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ادامه می‌دهد.
در این میان سخنگوی اتحادیه اروپا با تأکید بر این نکته که هنوز برخی مسائل دشوار در مذاکرات «وین» برای احیای برجام باقی مانده، تصریح کرد که باید به دیپلماسی فرصت بیشتری داد.«پیتر استانو» سخنگوی «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار شبکه «یورونیوز» تأکید کرد که اتحادیه اروپا متعهد است تا هر اقدام ممکن را برای احیای برجام انجام دهد.وی در این خصوص تصریح کرد: «دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده برجام، متعهد است تا هر اقدام ممکن را برای بازگرداندن این توافق هسته‌ای به روند عادی در پیش بگیرد».از سوی دیگر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی و وزیر دفاع آمریکا قرار است با یکدیگر دیدار و درباره ایران رایزنی کنند.در همین حال در رویکردی سوال برانگیز رئیس پارلمان عربی با اشاره به اینکه اعراب منتظر حضور در مذاکرات برجام در وین بودند، مدعی شد که غیبت اعراب در این مذاکرات به نفع منطقه نیست.
«عادل بن عبدالرحمن العسومی» رئیس پارلمان گفت که ترتیبات جاری درباره توافق با تهران بازتاب‌هایی برای امنیت و ثبات منطقه خواهد داشت و بر این اساس حضور کشورهای ذینفع از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس در مذاکرات وین ضروری است.العسومی در مصاحبه با روزنامه «الشرق الأوسط» با اشاره به اینکه غیبت اعراب در مذاکرات وین به نفع منطقه نیست، گفت: «اعراب منتظر بودند تا به عنوان یک طرف در مذاکرات برجام حضور داشته باشند چرا که ما مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بخش هستیم و منتظر نمی‌مانیم که دیگران سرنوشت ما را تعیین کنند».وی افزود: «این شکل کنونی (مذاکرات) به نفع هیچ طرفی اعم از ایرانی‌ها، اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها نیست و این مذاکرات مرتبط با سرنوشت و حقوق کشورهای عربی است زیرا برنامه هسته‌ای (ایران) بر امنیت، ثبات و منافع منطقه تأثیر می‌گذارد».
العسومی همچنین با اشاره به اینکه طرف‌هایی آمریکایی و اروپایی در مذاکرات برجام از سیاست یک بام و دو هوا پیروی می‌کنند، مدعی شد: «آنها به مذاکره با طرف تُندرو (ایران) در منطقه می‌روند حال آنکه بایستی به طرف‌های دیگر که در راه حفظ امنیت منطقه و دور کردن آن از هر گونه کشمکش و مشکلات امنیتی جانفشانی می‌کنند، احترام بگذارند».
