باگذشت نزدیک به یکسال از انتخاب دولت دوازدهم اوضاع اقتصادی کشور نه تنها بهبود نیافته بلکه به علت اشتباهات محاسباتی دولت علاوه بر مشکلات پیشین، مشکلات جدیدی برای کشور به وجود آمده است که در راس آنها مشکلات اقتصادی و معیشتی وجود دارد.
نگاه به غرب، شیوه اداره کشور و تعاملات سه قوه و نحوه گزینش مدیران اجرایی، اهداف بلندپروازانه و غیرمنطقی کشور را دچار مشکلات متعددی کردهاست.
در این میان رئیس جمهور بارها از تصمیمات خود برای پایین آوردن اقتصاد و بهبود کشور سخن گفته است اما تاکنون دولت هیچ سیاست مشخصی را در این مورد اعلام نکرده است.
از این رو بسیاری از کارشناسان به این نتیجه رسیده اند که دولت اهمتام ویژه ای برای حل این مشکلات ندارد. برخی بر این باورند که سکوت رئیس جمهور در این باره ناشی از عملکرد مجلس واستفاده نکردن از ابزارهای نظارتی برای فشار به رئیسی جمهور است.
رکود در بازار کشور
بسیاری از کارشناسان اقتصادی می گویند که اگر شرایط فعلی با همین رویه ادامه پیدا کند طبیعی است که آسیبهای اقتصادی هر سال نسبت به گذشته بدتر و مشکلات پیچیدهتری در انتظار اقتصاد کشور باشد.
پیشتر منتقدین در مورد این وضعیت و تشدید آن به دولت هشدار داده و خواستار اقدامی عملی برای بهبود شرایط شده بودند، اما بی میلی دولت در اتخاذ سیاستی اساسی و جامع برای اصلاح این وضعیت موجب انتظار ذهنیتی شد که گویی دولت بیتفاوت و امیدواراست که با رفع تحریمها مشکلات اقتصادی بازار مسکن و اقتصاد بخودی خود حل شوند.
شرایط به گونهای بغرنج شده است که حتی طرفداران دولت و اصلاح طلبان نیز نسبت به وضعیت اقتصادی کشور و انفعال دولت در برابر آن معترض شدهاند. به طوری که شخصیتهای اصلاح طلب یکی پس از دیگری اعتراض خود را به این شرایط اعلام می کنند.
دولت نباشد کشور بهتر اداره میشود
در این میان برخی تلاش کردند تا سیاستهای کلی نظام را منجر به ناکامی برنامه های دولت عنوان کنند اما این موضوعی بود که از سوی افکار عمومی پذیرفته نشد.
چنین شرایطی موجب شد که بسیاری از مسئولان کشور با یادآوری که علت رسیدن کشور به شرایط موجود به دلیل راهی است که دولت روحانی رفته است، تاکید کنند شاید اگر دولت نباشد کشور بهتر اداره شود.
از جمله سرلشکر رحیم صفوی دستیار و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا در این باره گفت: گاهی به نظر میآید اگر دولت نباشد، کشور بهتر اداره خواهد شد. وی افزود: به دلیل همان پایبندی به قانون اساسی کشور به دولت اجازه دادند وارد مذاکرات برجام شوند؛ حالا اگر دولت راه اشتباه رفته است گناه حضرت آقا چیست؟ خُب این دولت انتخاب مردم بوده است.
در این میان بسیاری از کارشناسان معتقدند که مسئولیت این شرایط بیشتر به مسئولینی برمیگردد که نه تنها به وعده و عیدهای اقتصادی خود عمل نکردند بلکه با گره زدن اقتصاد کشور به توافق برجام و دستاورد تقریبا هیچ دولتیها از توافق هستهای کشور را با چالش های جدی روبرو کردهاند.
این گروه میگویند که اگر رهبری و اقدامهای ایشان نبود افراد منفعل در دولت و مجلس کشور را تحویل آمریکاییها داده بودند.
هدف اصلاحطلبان
بسیاری از کارشناسان سیاسی بر این باورند که اصلاحطلبان میدانستند که کار دولت روحانی به اینجا خواهد کشید از این رو در حقیقت برای انتخابات آینده برنامه ریزی کرده و آگاهانه و با هدف دست به انتقاد از روحانی و انفعال دولت وی زدهاند.
در حقیقت در پشت پرده این آشفته بازار، اراده سیاسی است که میخواهدجامعه را به مرز اعتراض برساند و ناکارآمدی دولت و نظام را به نمایش گذاشته و از این ماجرا منفعت خود و رسیدن به قدرت را کسب کند.
در نهایت
رفاهزدگی و عافیت اندیشی، توجه نکردن به ظرفیتهای داخلی و نگاه به غرب ، این روزها آن روی خودش را نشان داده است. اگرچه مسئولین دولتی برای این روزهای سخت برنامهای ندارند و با اولین مسئله دچار وحشت میشوند اما بیشک بیتفاوتی و بیتوجهی دولت به گرانی و شرایط اقتصادی کشور و عملکرد اشرافی مدیران و مسئولان نمیتواند کار را در عرصه جنگ اقتصادی پیش ببرد. این استصال سیاسی چنان است گوئی قدرت تصمیمگیری مسئولین دولت رو به زوال رفته است.
به نظر میرسد در این شرایط بایستی دولت رفتار جدیدی را در پیش گرفته و از سوی کارشناسان و صاحبنظران برای انجام یک اقدام درست و قطعی به منظور بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور ترغیب کنند. همچنین ضروری است تا مجلس نیز از ظرفیتهای خود برای تهییج دولت در ارائه برنامه اقتصادی و پاسخگو بودن رئیس جمهور استفاده کند.
گشتن به دنبال مقصر در این شرایط اقدامی کارساز نیست چرا که تنها نتیجه آن سوق دادن دولتمردان به اقدامات نمایشی و تصمیمات ناپخته کوتاه مدت است.
ضروری است که تیم اقتصادی دولت باید به فوریت تمام ظرفیتهای خود را برای حل مشکلات به کار بسته و از ظرفیت سایر قوا نیز برای حل این مشکل بهره جست.
مردم در انتظار طرحی راهگشا از سوی دولت هستند و دولت و تمامی نهادهای مرتبط و مسئول باید مشکلات مردم را بررسی و اقدامات لازم را برای حل یا دستکم کاهش مشکلات بخشهای مختلف اقتصادی انجام دهند و ازتصمیمات مقطعی، مغایر با شرایط جنگ اقتصادی، و غیر ضرور پرهیز کنند و مانع از ایجاد شرایطی شود که رفتارهای هیجانی – هجومی در مردم ایجاد می کند.
مسئولان زمانی میتوانند در اقتصاد، بهبودی ایجاد کنند که واقف به اوضاع گرانیها و نوسانات ارزی باشند وگرنه بیتفاوتی و عدم انگیزه برخی مسئولان دولتی، هیچ گاه نمیتواند در این زمان بار سنگین را به منزل برساند.
مسئولین باید درحل وفصل اوضاع تعجیل کنند. مردم مشکلات را تحمل میکنند اما بی خیالی و بی تفاوتی را نمیپذیرند.