در حالی از یکشنبه گذشته وزیر خارجه کشورمان در سفری منطقهای به ترکمنستان، هند، ژاپن و سپس چین سفر کرد که به باور ناظران سیاسی این سفرها و رایزنیها خیلی زودتر باید اتفاق میافتاد و مناسبات تجاری گستردهتری با کشورهای همسایه برقرار میشد نه اینکه بعد از خروج آمریکا و تشدید تحریمها در دقیقه نود تازه متوجه شویم که نه روی برجام میتوان حساب باز کرد و نه روی اروپاییهایی که بدون اجازه آمریکا حتی نمیتوانند آب هم بخورند. دستاورد تقریبا هیچ برجام نه مشکلات اقتصادی کشور را حل کرد و نه تحریمهای ظالمانه آمریکا و متحدانش را از بین برد، بلکه گستاخی آنها در قبال ملت ایران را روز به روز تشدید کرد، از خروج آمریکا از برجام گرفته، تا تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران و نیز لغو معافیتهای نفتی و بعد از آن نیز تحریمهای متعدد علیه فولاد و سایر فلزات کشور.
تا پیش از این برخی در داخل هنوز هم امید واهی به برجام و اروپا داشتند البته با وجود تشدید تحریمها برخی هنوز گمان میکنند که بهترین مسیر مذاکره است اما، زهی خیال باطل. ناظران سیاسی بر این باورند که اگر تیم دیپلماسی کشورمان به جای تمرکز هرچه بیشتر بر روی توافق هستهای و کشورهای اروپایی، روی کشورهای منطقه تمرکز میکرد بطور حتم شاید مسیرهای اقتصادی بیشتر به روی ایران باز میشد اگرچه هنوز هم دیر نشده است و باید توجه به کشورهای منطقه اولویت دیپلماسی کشورمان قرار گیرد. وزیر خارجه کشورمان یکشنبه گذشته در صدر یک هیات بلند پایه عازم عشق آباد شد تا با مقامات عالی ترکمنستان درباره مسائل دو جانبه و تحولات منطقه ای و بین المللی دیدار و گفتوگو کند. وی در این سفر دور روزه در دیدارهای خود از جمله با قربانقلی بردی محمداف رئیس جمهوری کشور میزبان، راههای گسترش روابط دو جانبه از جمله در زمینههای سیاسی، تجاری، حمل و نقل، انرژی، گمرکی و همچنین مهم ترین تحولات منطقهای و جهانی را مورد گفت و گو و تبادل نظر قرار داد. ظریف صبح دوشنبه در دیدار با رئیس جمهوری ترکمنستان، در خصوص ابعاد مختلف روابط دو جانبه و مهمترین مسائل منطقهای و بین المللی در چارچوب رایزنی ها و مشورت های دوجانبه مذاکره و گفت وگو کرد. وی همچنین در دیدار با رشید مردوف همتای ترکمستانی خود گفت که مشترکات ایران و ترکمنستان بیش از همسایگی است و جمهوری اسلامی ایران برای گسترش بیش از پیش روابط دو کشور دوست و همسایه آمادگی کامل دارد. دو وزیر خارجه بعد از این دیدار رسمی، ریاست یک نشست مشترک هیاتهای رسمی دو کشور را که با حضور نمایندگان وزارتخانههای نفت، راه و شهرسازی و نیرو از ایران و بخش های مرتبط ترکمنستانی در محل وزات خارجه ترکمنستان در عشق آباد برگزار شد، به عهده گرفتند. وزیر خارجه ایران در پایان این سفر دو روزه دستاورهای آنرا مثبت ارزیابی و تاکید کرد که همکاری های ایران و ترکمنستان در زمینه های انرژی، ترانزیت، حمل و نقل و مبارزه با مواد مخدر گسترش می یابد.
ظریف ابراز امیدواری کرد که هم مردم دو کشور و هم مردم منطقه از نتایج مثبت توسعه همکاریهای تهران و عشقآباد در حوزه تجاری و فرهنگی، همکاری در حوزه مبارزه با مواد مخدر بهرهمند شوند. در ادامه این سفر منطقهای ظریف به هند سفر کرد با مقامت هندی به دیدار و گفتگو نشست، چنانچه وی وزیر امور خارجه با انتشار پیامی در خصوص سفر منطقهای اخیر خود نوشت: در ترکمنستان و هند مذاکرات بسیار خوبی داشتم. منفعت واقعی امنیت ملی آنهایی که خود در این منطقه شکننده زندگی میکنند در ترویج صلح، ثبات، همکاری و پیوند است. ایران کماکان در دسترسترین، موثرترین، پایدارترین و امنترین شریک است. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان چهارشنبه نیز پس از سفر به ترکمنستان و هندوستان، در پاسخ به دعوت تارو کونو همتای ژاپنی وارد توکیو شد و ضمن دیدار با وزیر خارجه ژاپن با شینزو آبه نخستوزیر این کشور نیز ملاقات و گفتوگو کرد. ظریف در پایان دیدارش با همتای ژاپنی به تشریح گفتوگوهای انجام شده پرداخت و افزود: در مورد شرایط کنونی منطقه، اقدامات آمریکا و نحوه حفاظت از برجام، اگر جامعه بینالمللی علاقه مند باشد از برجام حمایت کند، گفتوگو شد. وی افزود: روشهای کاهش تنش در منطقه و توقف اقدامات جنگ طلبانه آمریکا را برای ایشان توضیح دادم و اینکه ایران به دنبال درگیری در منطقه نیست، ولی همواره از منافع خود با قدرت دفاع کرده و اکنون نیز همین کار را انجام خواهد داد.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در این دیدار همچنین در خصوص ضرورت اینکه اگر قرار است جامعه بین المللی برجام را حفظ کند، در زمینه عادی کردن روابط اقتصادی ایران که هدف برجام بوده است، باید تعهد و اقدام کنند و جز این راه روشی برای حفظ برجام وجود ندارد، گفت وگو کردم. ظریف همچنین پیش از ترک ژاپن به مقصد چین درباره رایزنیهایش در توکیو گفت: حتما لازم است در شرایطی که آمریکا با تلاش برای ایجاد تنش و درگیری و نقض برجام اقدام میکند کشورهای مهم را در جریان آخرین تحولات قرار داده و مشورتهایمان را با آنها ادامه دهیم. رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: بحثهای خوبی هم با نخست وزیر و هم وزیر خارجه داشتم و امیدوارم نتایج این بحثها به نفع مردم دو کشور باشد. ظریف همچنین با سه رسانه ژاپنی ان.اچ.کی، کیودو و تی.بی.اس در خصوص آخرین تحولات برجام عنوان کرد که تیم ب (بنیامین نتانیاهو، جان بولتون، محمد بن زاید و محمد بن سلمان) با اقدامات جنگ طلبانه، دست به خودکشی (سیاسی) خواهد زد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: آیا جهان متمدن قلدری رژیم آمریکا علیه کسانی که قانون را رعایت کرده و قطعنامه شورای امنیت را اجرا میکنند، میپذیرد؟!
نجات برجام وظیفه جامعه بین المللی است
در ادامه سفر ظریف، در بدو ورود به پکن در تشریح هدفش از این سفر عنوان کرد: چین یکی از مهمترین شرکای جمهوری اسلامی است هم شریک سیاسی ما و هم شریک بسیار نزدیک اقتصادی ما و هم از اعضای باقیمانده در برجام.
وی افزود: مهم است در این مرحله جدید مشورتهای نزدیکی با طرف چینی داشته باشیم به خصوص درباره تحولات اخیر و تصمیم جمهوری اسلامی ایران در مورد حقوقش در برجام طبق بند ۳۶ و همین طور درباره روابط دوجانبه و مسائل بسیار خطرناکی که در منطقه ما امروز در جریان است، گفت وگو کنیم. رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: فرصت بسیار خوبی بود که بعد از سفر ژاپن توقفی هم در چین داشته باشم و بتوانم با دوستان چینی گفتوگو کنم. ظریف درباره اینکه شما برای نجات برجام به سه کشور سفر کردید و نتایج مذاکراتش در ترکمنستان، هند و ژاپن نیز بیان کرد: بیشتر مذاکرات ما برای اعلام شرایط و مشورت بوده است.نجات برجام وظیفه جامعه بین المللی است.اگر جامعه بین المللی احساس میکند که برجام یک دستاورد مهم است باید همانند ایران اقدام عملی برای حفظ برجام انجام دهد.
وی با بیان اینکه جامعه بین المللی تاکنون بیشتر اظهارنظر و صدور بیانیه داشته تا اینکه اقدام عملی داشته باشد، اظهار داشت: اقدام عملی کاملا مشخص است باید وضعیت روابط اقتصادی ایران عادی سازی شود، این اقدامی است که برجام صریحا به آن اشاره دارد و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به همین موضوع اشاره دارد ولذا لازم است که اگر جامعه بین المللی و سایر کشورهای عضو برجام دوستان ما در برجام مثل چین و روسیه تمایل دارند این دستاورد حفظ شود با اقدامات عملی باعث شوند مردم ایران بتوانند از منافع برجام بهره مند شوند.
پیشتر در پی سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به عشقآباد و در ادامه رایزنیهای مقامات دو کشور و در راستای اجرای موافقتنامه انتقال محکومان فیمابین جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان بود که در هشتم فروردین ۱۳۹۷ تعداد ۲۸۳ زندانی ایرانی و تعدادی زندانی ترکمنی در مرز لطفآباد و با حضور نمایندگان قضایی دو کشور و همچنین نماینده سفارت کشورمان در عشق آباد مبادله شده بودند.