این روزها درحالی به سالگرد ارتحال ملکوتی بنیانگذار انقلاب اسلامی نزدیک میشویم، که میبینیم برخی از جریانات که از گذشته تلاش داشتند تا با تحریف امام (ره) واقعیت تفکرات ایشان درباره انقلاب اسلامی تحریف کنند، اینک به کار خود شدت بخشیده و آن را با ترکیبی از پروژه ناامید سازی برای کسب قدرت بکار گرفتهاند.
اخیراً برخی از گفتههای یک جریان سیاسی خاص درایران پیرامون شخصیت امام راحل نظرات بسیاری را به خود جلب کرده است.
جالب اینجاست که این جریان خود را داعیهدار خط امام(ره) معرفی میکند در حالی که در عمل کوچکترین تعهدی به راه امام ندارد.
از جمله این اظهارات میتوان به سخنان محمدرضا خاتمی دبیر کل پیشین حزب مشارکت، درباره نسبت اصلاحطلبان و حضرت امام (ره) اشاره کرد. وی در این باره میگوید: «اصلاح طلبان بارها و بارها گفتهاند که اساس کار آنان، اندیشههای امام است و اگر ما میگوییم اصلاحات، یعنی در مقابل انحرافهایی که در نظام از اندیشه اصلی که اندیشه امام خمینی است پدید آمده است.»
همچنین محمد هاشمی، همسر معصومه ابتکار نیز در مورد رفتارامام با امریکا گفت: امام خمینی در قضیه انقلاب اسلامی قبل از پیروزی به شهید بهشتی ماموریت دادند که با ژنرال هایزر ملاقات کند. شرط امام این بود که شاه بدون خونریزی از ایران برود و شرط آمریکا هم این بود که علیه آمریکا و منافع آمریکا اقدام و تندروی نشود که امام هم پذیرفتند و از تاریخ ۱۲ بهمن که امام وارد کشور شدند تا حدود اواخر خرداد ماه سال ۵۸ امام کمترین حمله را نسبت به آمریکا داشتند. اما از زمانی که امریکا شروع به پناه دادن به شاه کرد آرام آرام مشخص شد که عهد شکنی میکند.
با این حال بررسی واقع آن دوران نشان میدهد که حضرت امام (ره) در آن زمان تندترین حملات خود را علیه امریکا داشتند.
ازسوی دیگر نگاهی به سخنان عابد فتاحی، از نمایندگان اصلاحطلب مجلس نهم جلوه ای دیگر از یکی از این تحریف ها است. وی در مورد دیدگاه حضرت امام (ره) در باره آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: مگر حضرت امام (ره ) در مورد آیتالله هاشمی نفرمودند تا زمانی که هاشمی زنده است، انقلاب زنده خواهد بود؟ این در حالیست که امام فرموده بودند: هاشمی زنده است چون نهضت زنده است.
تغییر واقعیات تاریخی
بررسی برخی از این اظهارات نشان میدهد که در بسیاری از آنها حتی واقعیات ملموس درباره امام(ره) و انقلاب نیز تحریف میکنند.
یکی از این موضوعات رعایت حجاب اسلامی است. موضوعی که این روزها هم از سوی برخی از افراد تلاش میشود تا مسئله ای تحمیلی و افراطی عنوان شود. برای رسیدن به این هدف تاکید امام بر این موضوع مورد پرسش قرار میگیرد.
از جمله اینکه حسن خمینی با اشاره به اینکه امام هیچوقت به مردم نگفت باحجاب شوید، در این باره گفت: مردم در زمان انقلاب خود با حجاب شدند. همچنین سیدحسین موسوی تبریزی نیز در این باره اظهار داشت: ما حتی یک بار هم نمیبینیم که امام در مورد زنان گفته باشد که باید حتما حجاب داشته باشند.
چنین اظهاراتی وقتی عنوان میشود که بررسی تاریخ انقلاب بیانگر شرایطی دیگر است.
با نگاهی به تاریخ انقلاب متوجه میشویم که بنیانگذار انقلاب در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ، الزام به حجاب بانوان در اداره ها و سطح کشور را از اولویتهای برنامههای فرهنگی نظام قرار دادند و ذرهای در این امر نرمش نکردند.
ایشان بارها تاکید کردند که بیحجابی و بیبندوباری ترفند استعمار برای تخدیر و به نابودی کشیدن نسلهای جوان در کشورها است.
حضرت امام (ره) همان روزهای اوّل انقلاب به مسئولان دولت وقت، برای جلوگیری از بی حجابی نهیب زدند و اظهار داشتند: «الآن وزارتخانه ها- این را میگویم كه به دولت برسد، آنطورى كه براى من نقل میكنند- باز همان صورت زمان طاغوت را دارد. وزارتخانه اسلامى نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانههاى اسلامى نباید زنهاى (بىحجاب) بیایند، زنها بروند اما با حجاب باشند. مانعى ندارد بروند اما كار بكنند، لكن با حجاب شرعى باشند، با حفظ جهات شرعى باشند.»
ایشان همچنین در پاریس درباره میزان حجاب در ایران فرمودند: «آرى در اسلام زن باید حجاب داشته باشد، ولى لازم نیست كه چادر باشد».
حضرت امام (ره) تاکید کردند: «حجاب ایران، حجاب اسلام ، همین مقدارهاست. اسلام اینجا و آنجا ندارد.»
امام اصلاح طلب و اعتدالگرا بود
این جریان درعین حال امام (ره) را اصلاح طلب و اعتدالگرا معرفی و تلاش میکند تا دیدگاه های ایشان را نزدیک به خود نشان دهند تا به این ترتیب ادامه دهنده واقعی راه امام (ره) شناخته شوند.
علیمحمد حاضری استاد جامعه شناسی در این باره گفت: وجه مسلط و غالب زندگی امام(ره) اعتدالگرایی بود. من نحوه عملکرد امام خمینی (ره) را از سال ۱۳۲۳ تا زمان ارتحال ایشان، در مورد تصمیمات سرنوشتساز بررسی کردم. نحوه ورود امام به فعالیت سیاسی و اجتماعی و نحوه اتخاذ تصمیم ایشان روشی اعتدالی بود.
در عین حال حمیدرضا جلاییپور نیز در این باره میگوید: من معتقدم اگر امام امروز زنده بود اصلاحطلب بود، همانطور که نزدیکترین یاران و اعضای خانوادهاش امروز از اصلاح امور دفاع میکنند و مجیزگو نیستند.
تغییر امام
سرانجام در گفتمان این گروه شاهد هستیم که امام(ره) حتی از مشی انقلابی خود نیز دور میشود. حمیدرضا جلاییپوردر این باره میگوید: امام(ره) گاهی به جای انقلابیگری، قانونگرایی میکرد.
سعید حجاریان نیز با اشاره به اینکه امام تا قبل از انقلاب حرکتهای عاشورا گونه زیاد داشت، در این باره اظهار کرد: امام(ره) عارف پس از انقلاب کمکم در یک تحول فرهنگی فقیهی پیشتاز میشود.
صدور انقلاب و تغییر نظر امام
امام خمینی (ره) به عنوان واضع مکتب انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران همواره در مواضع خویش ضمن اعلام قطعی صدور انقلاب، ابعاد آن را نیز ترسیم میکردند .
در اندیشهی امام خمینی (ره) ضمن اینکه صدور انقلاب به دلیل ماهیت و ویژگیهای ایدئولوژیک انقلاب اسلامی به عنوان وظیفه و تکلیف مطرح بوده و بر مبانی اعتقادی مبتنی است، از لحاظ واقعیتهای منطقهای و بینالمللی نیز اجتنابناپذیر است. از طرف دیگر، از دیدگاه امام خمینی در صدور انقلاب میبایست ملتها را هدف دانست و به ابعاد جامع صدور انقلاب توجه کرد تا اهداف و منافع جمهوری اسلامی ایران در محیط فراملی برآورده شود.
با این حال واماندگی و نگاه به سوی غرب از سوی این جریان سیاسی یاد شده، باعث شد تا آنها مخالف صدور انقلاب به کشورهای دیگر باشند و تلاش کنند تا در این برهه اززمان با تحریف دیدگاههای امام در این رابطه، آن را به تفکر خود نزدیک کنند.
از جمله اینکه «سیدمحمد صدر» دراین باره گفت: امام در مقطعی نزدیک به این جمله فرمودند که ما انقلابمان را به تمام جهان صادر میکنیم اما بعد از مدتی وقتی متوجه شدند که از این شعار برداشتهای متفاوتی ممکن است بشود و علاوه بر این که کشورهای عربی را میترساند باعث سوء استفاده آمریکا نیز میشود، خیلی شجاعانه و با عقلانیت، جلوی برداشتهای ناصواب را گرفتند و این گونه تبیین کردند که ما هدفمان از صدور انقلاب لشکرکشی و اقدام نظامی علیه حکومتی نیست، بلکه منظور ما صدور اندیشههای انقلاب است، ما اندیشههای انقلاب را به این دلیل مطرح میکنیم که مسلمانان جهان از وجود استکبارهای جهانی و ظلم آنها به کشورهای جهان مطلع شوند.
جالب آنجاست که این جمله در حالی ادا میشود که امام راحل در سال ۶۷، در قالب بیانیه خود به مناسبت تشکیل بسیج دانشجو و طلبه فرمودند: باید هستههای مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.
محصور کردن در زمان
از سوی دیگر بسیاری از این افراد تلاش میکنند تا رهبری را در زمان خود محصور کنند. موضوعی که سبب می شود تا برداشت آیندگان نسبت به نگرش ایشان تغییر کند. باید گفت که این امر خطر بزرگی برای نسل بعدی انقلاب به شمار میرود و آرمانهای نظام را تهدید میکند.
از جمله این سخنان میتوان به سخنان شهیندخت مولاوردی، اشاره کرد که از چرخش رویکرد اما در طول زمان سخن میگوید. وی در این باره گفت: امام همان امامی است که از زنان خواستند در انتخابات لایحههای ایالتی و ولایتی شرکت نکنند، اما با توجه به تغییرات بنیادینی که در جامعه پیش و پس از انقلاب اتفاق افتاده، ایشان چرخش دیدگاه داشتند. دیدگاهی که بعد از انقلاب تاکید بر حضور زنان در عرصههای مختلف جامعه داشت.
از سوی دیگر محمدرضا خاتمی با بیان اینکه اکنون بیست و شش سال از رحلت امام (ره) میگذرد و شرایط کشور تغییر پیدا کرده است این سوال را طرح میکند که آیا مشی سیاسی امام(ره) میپذیرد که ما تمام سخنان و مواضع امام (ره) را در شرایط فعلی بدون هیچ گونه تغییری اتخاذ کنیم؟
اما مقام معظم رهبری در بیست و هشتمین مراسم سالگرد امام خمینی(ره) در این باره تاکید کردند:«بزرگترین درسی که امام بزرگوار به ما داد، درس روحیّه و ذهن و عمل انقلابی است؛ این را باید فراموش نکنیم. امام میراث فرهنگی نیست؛ بعضی به امام به چشم میراث فرهنگی نگاه میکنند. امام زنده است.»
ضرورت بازخوانی تفکرات امام (ره)
بررسی گفتههای این جریان با زندگی و بیانات رهبر کبیر انقلاب ، نشانگر مظلومیت بیش از پیش راه و مکتب امام خمینی(ره) است.
تحریف امام قطعا منجر به تحریف انقلاب میشود و در نتیجه نظام دقیقا خلاف آرمانها و خواستههای او در آینده اداره خواهد شد.
بنابراین، جریان اصلاحات درصدد است تا از طریق ارائه یک قرائت اصلاحطلبانه از امام(ره)، در واقع امام جدیدی را به عنوان «بدیل» بسازد و به خورد جامعه و به ویژه جوانان دهد.
این گروه در بخشی دیگر با اشاره به ناامیدی مردم از انقلاب اسلامی نیز در تلاش است تا نشان دهد انقلاب با بن بست مواجه شده است.
اخیراً عباس عبدی از تئوریسن های اصلاحطلب در این باره گفته است که «آنچه در باره جامعه ایران میدانیم این است که نهادهای اصلی در جامعه ما غیر کارکردی شدهاند و با ادامه این روند جامعه نمیتواند به بقای خود ادامه دهد. درواقع به درختی میماند که به آن آب نمیرسد و به تدریج پژمرده و خشک میشود.»
او همچنین افزود: «ما با یک بحران و بنبست مواجهیم که شواهد آن را از سالهای گذشته بارها در قالب فروپاشی اجتماعی یادآوری کردهام.»
قبل از عباس عبدی، محمدرضا خاتمی و سعید حجاریان نیز صراحتاً از حکومت بعدی ایران و زنده ماندن اصلاحات در این حکومت بعدی! صحبت کردهاند. و این همان پروژه ناامید سازی است که مقام معظم رهبری اخیراً درباره آن در دیدار با جوانان هشدارهایی را مطرح کردهاند و همگان شاهد پیشلرزه های آن در دیماه ۹۶ بودند.
آنها تلاش میکنند با سیاهنمایی درکنار بزرگنمایی مشکلات کشور به افکار عمومی القا کنند که اوضاع ایران بحرانیست و به بنبست! رسیده و مردم باید بهبود شرایط را در حکومت بعدی دنبال کنند.
این گروه به هیچ عنوان در نظر ندارد که ایران نیز مثل تمام کشورهای دیگر جهان دچار مشکلاتی از جنس سوء مدیریت و ناکارآمدی برخی مدیران و عدم اعتماد و اتکاء به توان درونی میشود اما با بحران مواجه نیست و در مسیر پیشرفت قرار دارد.
باید گفت که شناخت گفتمان هر جریان سیاسی فعال در کشور، برای کسانی که میخواهند از انقلاب اسلامی و آرمانهای الهی حضرت امام خمینی (ره) پاسداری کنند بسیار حائز اهمیت بوده و بایستی افکار عمومی را در این زمینه روشن کرد.
اگرچه پروژه تحریف امام (ره) از مدتها پیش شروع شده اما سوال اینجاست که دلیل سکوت موسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره) چیست ؟
در نهایت به نظر میرسد همزمان با سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)، بازخوانی گفتهها و تفکرات ایشان ضروری است چرا که طرح این گزارهها به وضوح بیان میکنند که خطرات مهمی راه و کلام امام راحل را تهدید میکند.
سالگرد ارتحال امام میتواند زمینه خوبی برای توجه به این گونه انحرافات در رسانههای کشور باشد.