روز گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور در همایش نمایندگان اصناف، ایجاد اشتغال را یکی از مهمترین چالشهای دولت دانست و گفت: راهکار این چالش مشخص است و باید شرایطی به وجود آید که بخش خصوصی کشور سرمایهگذاری کند.
وی همچنین مهمترین وظیفه دولت را ایجاد ثبات اقتصادی و مشخص کردن شاخصهای اقتصادی در آینده برشمرد و اعلام کرد: یکی از بدترین اتفاقات در یک اقتصاد که همه پیشبینیها را به هم میزند، تورم بالاست و امروز فقط چند کشور انگشتشمار بدبخت و بیچاره در دنیا گرفتار تورم دورقمی هستند. نگاهی گذرا به گفتههای معاون اول رئیسجمهور چند نکته را مطرح میکند که بررسی هر یک قابل توجه است.
جهانگیری در حالی از چالش اشتغال لب به سخن باز کرد که درست ۴ روز پیش رئیسجمهور از عملکرد مثبت دولت در زمینه اشتغالزایی سخن به میان آورد و گفت: این دولت در سه سال گذشته سالانه بیش از ۷۰۰ هزار اشتغالزایی خالص داشته است ولی دولت قبل در ۵ الی ۶ سال اشتغالزایی خالصش تقریباً صفر بوده است.
با احتساب گفتههای روحانی این دولت در طول عمر سه ساله خود بیش از ۲.۴ میلیون شغل ایجاد کرده که مرکز آمار هم آن را رد میکند.
طبق گزارش مرکز آمار ایران در سالهای ۹۲ تا ۹۴ در مجموع ۸۱۱ هزار اشتغالزایی خالص صورت گرفته که با ادعای ایجاد ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار شغل اختلاف فاحش ۱.۶ میلیون نفری دارد.
بررسی جدیدترین آمار صندوق بینالمللی پول از میزان بیکاری در کشورهای جهان نشان میدهد که رتبه ایران به لحاظ بیکاری هنوز نتوانسته به جایگاه پیش از دولت یازدهم بازگردد و طی سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ (۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵) ۷ پله نزول کرده است.
براساس این گزارش، نرخ بیکاری ایران در سال ۲۰۱۶ به ۱۱.۲۸ درصد افزایش خواهد یافت. در عین حال، رتبه کشور به لحاظ بیکاری در جهان نسبت به سال گذشته ۲ پله نزول کرده است و هنوز نتوانسته به جایگاه ۳ سال گذشته یعنی در سال ۲۰۱۳ برابر با سال ۱۳۹۲ پیش از آغاز به کار دولت یازدهم بازگردد.
براساس برآوردهای این نهاد بینالمللی، نرخ بیکاری ایران در سال۲۰۱۳ برابر با ۱۰.۴ درصد، در سال ۲۰۱۴ برابر با ۱۰.۶ در سال ۲۰۱۵ برابر با ۱۰.۸ درصد و در سال ۲۰۱۶ برابر با ۱۱.۲۸ درصد برآورد شده است. بر این اساس، ایران در سال ۲۰۱۶ بیست و دومین کشوری است که نرخ بالای بیکاری در آن وجود دارد. به این ترتیب، رتبه ایران از ۲۵ در سال ۲۰۱۵ به ۲۲ در سالجاری میلادی رسیده و ۳ پله نزول کرده است.
رتبه ایران در ردهبندی کشورهای جهان به لحاظ تورم در سال ۲۰۱۳ برابر با ۲۹ و در سال ۲۰۱۴ برابر با ۲۶ بوده است که در سال ۲۰۱۵ به ۲۵ و در سال ۲۰۱۶ به ۲۲ رسیده که به معنای بدتر شدن جایگاه ایران در ردهبندی جهانی است. هرچه رتبه از این لحاظ بیشتر باشد، آن کشور بیکاری کمتری دارد.
براساس این گزارش، آفریقای جنوبی رتبه نخست بیکاری در جهان را با ۲۶.۳۲ درصد به خود اختصاص داده است و پس از آن بوسنی هرزگوین با ۲۵.۴ درصد و یونان با ۲۳.۲ درصد قرار دارد.
به جز ۳ کشور نخست با آمار بیشترین بیکار، اسپانیا نیز نرخ ۱۹.۳ درصد و رتبه پنجم را در اختیار دارد و ایتالیا با نرخ ۱۱.۴ درصدی بیکاری بیشتری به نسبت ایران دارد.
شاید با این وجود بتوان گفتههای معاون روحانی درخصوص چالشهای پیش روی دولت در اشتغال را جدی تر گرفت چراکه نه تنها گزارشات متولیان با آمارهای موجود در زمینه اشتغال همخوانی ندارد بلکه در سایر شاخصها هم این تناقضات وجود دارد. تناقضاتی از جنس تورم و اینکه ایران به واسطه نرخ تورم مطلوبی که دارد در جرگه کشورهای خوشبخت قرار دارد.
جدیدترین آمار صندوق بینالمللی نشان میدهد نرخ تورم ایران در سال ۲۰۱۶ به ۷.۳ درصد کاهش خواهد یافت. نرخ تورم ایران برای سال گذشته میلادی ۱۱.۹ درصد برآورد شده است.
به این ترتیب، ایران در سال ۲۰۱۶ در میان ۱۹۱ کشور مورد بررسی در این گزارش به لحاظ تورم در جایگاه ۳۲ قرار گرفته است و ۱۵۹ کشور تورم کمتری نسبت به ایران دارند.
براساس گزارش پیشین صندوق بینالمللی پول که در بهار منتشر شد، ایران به لحاظ تورم در میان ۱۹۱ کشور جهان در سال ۲۰۱۵ در جایگاه دهم قرار گرفته بود که به این ترتیب رتبه ایران در سالجاری میلادی ۲۲ پله بهبود یافته است.
براساس برآوردهای این نهاد بینالمللی، ایران در سال ۲۰۱۲ رتبه نخست و در سال ۲۰۱۳ پس از ونزوئلا و سودان رتبه سوم نرخ تورم بالا در جهان را به خود اختصاص داده بود.
اما در سال ۲۰۱۴ با کاهش نرخ تورم از ۳۴.۷ درصد سال ۲۰۱۳ به ۱۵.۵ درصد، جایگاه خود را از این لحاظ در رتبهبندی جهانی در میان ۱۸۷ کشور جهان ۲ پله بهبود داد و در جایگاه پنجم قرار گرفت. البته بهبود رتبه ایران در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ نسبت به سالهای قبل با افزایش تعداد کشورهای مورد بررسی در این گزارش مواجه شده است.
سودان جنوبی با ۴۷۶ درصد تورم در رتبه نخست قرار گرفته است. این کشور سال گذشته با تورم ۵۲ درصدی در جایگاه دوم قرار داشت.
ونزوئلا با تورم ۴۷۵ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. این کشور سال گذشته با تورم ۱۲۱.۷ درصدی در رتبه نخست قرار داشت. سورینام با تورم ۶۷ درصدی و آنگولا با تورم ۳۳.۶ درصدی در جایگاههای سوم و چهارم قرار دارند.
رتبههای ششم تا دهم کشورهای جهان از لحاظ تورم در سال ۲۰۱۶ به این ترتیب است: مالاوی ۱۹.۷ درصد، زامبیا ۱۹.۱ درصد، غنا ۱۷ درصد، موزامبیک ۱۶.۷ درصد، نیجریه ۱۵.۳ درصد و اوکراین ۱۵ درصد، ترکیه با تورم ۸.۴ درصدی رتبه بدتری نسبت به ایران دارد.