مراسم سالگرد جنگ جهانی در حالی با حضور برخی از سران اروپا و رئیسجمهور آمریکا برگزار شد که همزمان رویکرد اروپا به تشکیل ارتش واحد، آینده پیمان نظامی ناتو را در ابهامات بسیاری قرار داده است.
پیمان آتلانتیک شمالی پس از جنگ دوم جهانی با محوریت اروپا و آمریکا با هدف مقابله با شوروی تشکیل شد بعد از فروپاشی شوروی اما این پیمان به حیات خود ادامه داده و هر روز بر ابعاد فعالیت آن افزوده شد چنانکه در سال ۲۰۰۱ در اولین ماموریت خارج از حوزه آتلانتیک حضور نظامی در افغانستان را رقم زد و در سال ۲۰۱۲ نیز جنگ لیبی را به پا کرد.
اکنون در حالی آمریکا به دنبال بهرهگیری از ناتو برای حفظ سلطه نظامی بر اروپاست که بسیاری از کشورهای اروپایی خواستار پایان این سلطه شدهاند که واکنش واشنگتن را به همراه داشته چنانکه «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا در بیانیهای روز جمعه دقایقی بعد از ورود به پاریس، طرح «امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه برای ایجاد ارتش اتحادیه اروپا را «بسیار توهینآمیز» خواند.
ترامپ در توئیترش نوشت: «رئیسجمهور فرانسه ماکرون گفته اروپا برای محافظت از خودش در برابر آمریکا، چین و روسیه ارتش خودش را تشکیل خواهد داد. بسیار توهینآمیز است، اما شاید بهتر باشد اروپا اول سهم خودش از ناتو را بپردازد.» امانوئل ماکرون در روزهای گذشته با توجه به برنامهریزیهای آمریکا برای خروج از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد، پیشنهاد تشکیل یک ارتش متحد اروپایی را مطرح کرده است. ماکرون گفت: «ما اگر در زمینه تشکیل ارتش واقعی اروپایی تصمیم نگیریم، نمیتوانیم از اروپاییها دفاع کنیم.» این مقام اروپایی تاکید کرد که اروپا باید به وسیله راهکاری حقیقی بدون وابستگی به آمریکا از خود دفاع کند. رئیسجمهوری فرانسه دیروز به مناسبت صدمین سال آتشبس جنگ جهانی اول میزبان سران اروپا و آمریکا بود.
ماکرون و سایر رهبران اروپا از سیاست خارجی ترامپ درباره «اولویت بودن آمریکا» انتقاد کردهاند و میگویند او ائتلافهای سنتی غرب از جمله ناتو را تضعیف کرده است. رئیسجمهوری فرانسه برای مثال از تصمیم چند وقت گذشته ترامپ برای خروج از پیمان کنترل تسلیحاتی سال ۱۹۸۷ موسوم به «پیمان منع موشکهای هستهای میانبُرد» (INF) انتقاد کرده است. این پیمان به منظور جلوگیری از توسعه موشکهای میان بردی از سوی روسیه طراحی شدهاند که قادر به دسترسی به شهرهای اروپای غربی هستند.
پیشنهاد ماکرون درباره تشکیل ارتش اروپا تاکنون مورد حمایت «اوا کایلی» سیاستمدار اهل یونان وعضو پارلمان اروپا قرار گرفته است. این سیاستمدار یونانی از ایده تشکیل نیروهای دفاعی اتحادیه اروپا استقبال کرد و در پاسخ به این پرسش که آیا فکر میکند که اتحادیه اروپا به ارتش خود نیاز دارد به تارنمای «Raw Politics» گفت: «بله مطمئنا نیاز دارد». کمیسیون اروپا به دنبال درخواست رئیسجمهوری فرانسه درباره شکلگیری ارتشی واقعی در اروپا به منظور کاهش وابستگی به آمریکا، اعلام کرد که احتمالا ارتش اتحادیه اروپا تشکیل میشود.
البته این طرح ماکرون جدید نیست و به «دکترین دوگل» (ژنرال شارل دوگل، رئیسجمهوری سابق فرانسه)معروف است.
مفهوم ماموریت «خارج از حوزه» تابوی مهمی برای آلمان محسوب می شود که بعد از الحاق دوباره در سال ۱۹۹۰ میلادی به حمایت از نیروها در بالکان و افغانستان کمک کرده است. ارتش المان بر اساس اصل بعد از دوران جنگ جهانی در زمینه عملیات نظامی تهاجمی به مجوز پارلمان این کشور برای انجام هر گونه ماموریتی در خارج از خاک این کشور نیاز دارد.