دولت جدید آمریکا به ریاست جمهوری بایدن در حالی قدرت را در شرایطی سوال برانگیز به دست گرفتهاند که یکی از مباحث مطرح در سیاست خارجی آمریکا سرنوشت جنگ افغانستان و عراق تشکیل میدهد. در همین چارچوب وال استریت ژورنال با استناد به منابع پنتاگون گزارش داد که لوید آستین وزیر دفاع جدید آمریکا، قصد دارد تصمیم خروج نیروهای این کشور از عراق و افغانستان را در راستای راهبرد نظامی واشنگتن در این کشورها بررسی و آن را مورد بازنگری قرار دهد. این مسئله در حالی مطرح شده که مقامات عراقی و بسیاری از جریانهای افغانستانی با این اقدام مخالفت و بر لزوم پایان حضور نظامی آمریکا تاکید کردهاند.
حال این سوال مطرح است که به رغم پایان دوران ترامپ، خواست مقامات و مردم عراق و افغانستان مبنی بر پایان حضور نیروهای آمریکایی همچنان بر قرار است؟ در کنار آنکه حضور نظامیان خارجی به منزله اشغال کشور است و ملت ها پذیرنده چنین سرنوشتی نمیباشند، رویکرد منفی این کشورها به بایدن را در کارنامه وی در دوران سناتوری و معاونت برای اوباما می توان جستجو کرد. آمریکا در دوران اوباما توافقنامه امنیتی بغداد- واشنگتن و کابل- واشنگتن را امضا کرد که محورهای اصلی آن را کاهش نیروهای آمریکایی در ازای آموزش و تعلیم و تسلیح ارتش عراق و افغانستان بوده است. نکته قابل توجه آنکه در ۸ سال ریاست جمهوری اوباما با معاونت بایدن، آمریکا به هیچ کدام از این تعغهدات عمل نکرد بگونهای که به بهانههای ناامنی و عدم اطمینان نیروهای افغانستان و عراق از آموزش و تسلیح این نیروها خودداری کرد و حتی زمینه تضعیف آنها را فراهم کرد چنانکه در سال ۲۰۱۱ پترائوس فرمانده نیروهای آمریکایی در منطقه به بهانه شورای بیداری هزاران بعثی را وارد ارتش عراق کرد که در سال ۲۰۱۴ دست به دست داعش علیه امنیت عراق اقدام کردند.
در افغانستان نیز از یک سو آمریکا به سیاست سرکوب ادامه دارد چنانکه دهها فرمانده و سران افغانستان بدون اثبات جرمشان سالها در گوانتانامو به سر بردند در حالی که همزمان ارتش آمریکا به کشتار مردم افغانستان پرداخت. در همین حال از راهبردهای بایدن را طرح تجزیه کشورهای غرب آسیا تشکیل داده و او رسما خواستار تجزیه عراق به سه منطقه شده بود. در دوران اوباما، عملا تحرکات نظامی آمریکا در این کشورها کاهش نیافت بلکه گروههای تروریستی تقویت و در سایه ارتش آمریکا به فعالیت پرداختند چنانکه اوباما رسما اعلام کرد هدف آمریکا نه مبارزه با داعش بلکه مدیریت آن است. با توجه به این سابقه رفتاری می توان دریافت که چرا مردم عراق و افغانستان حاضر به پذیرش بازنگری در طرح خروج نیروهای آمریکایی نمیباشند و خواستار هر چه سریع تر آنها را ضامن امنیت و یکپارچگی کشورشان می دانند.
نویسنده:فرامرز اصغری