روز گذشته آماری از سوی بانک مرکزی مبنی بر روند رشد قیمتی محصولات ۱۱ گروه غذایی منتشر شد که نتایج حاصل از آن نشان داد که علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم سفره آنها نیز کوچکتر از قبل شده است. این اتفاق در حالی رخ داده که متولیان دولت در طول ماههای اخیر همواره بر کاهش نرخ تورم و بهبود شرایط اقتصادی به واسطه اقدامات دولت و اجرایی شدن برجام خبر میدهند اما آنچه از آمارها بر میآید درست عکس گفته و نقطه نظر متولیان است.
دلیل این مدعا را میتوان در همین گزارشهای بانک مرکزی و مرکز آمار جستوجو کرد که همگی حکایت از این دارند که اغلب کالاهای غذایی با رشد قیمتی مواجه بودهاند و تورم هم نه تنها کمتر نشده که بیشتر هم شده است. کارشناسان درکنار این ادعای متولیان در کنار تناقضات دولتمردان در تشریح این مساله میگویند؛یکی از دلایلی که بیشتر مردم کاهش نرخ تورم را احساس نمیکنند، این است که قیمت کالاهای ضروری که مردم بهناچار باید شبانهروز مصرف کنند، بهویژه اقلام غذایی و خوراکی بسیار بیشتر از نرخ تورم افزایش یافته است.
آیینه آمار
براساس گزارش بانک مرکزی؛ رشد قیمتها در ۱۱ گروه مواد غذایی و خوراکی قابل توجه بوده است به طوریکه به غیر از سبزیهای تازه، قیمت ۱۰ گروه کالایی شامل لبنیات، تخممرغ، برنج، حبوبات، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قند و شکر، چای و روغن نباتی از ۰.۱ درصد تا ۴۵.۷ درصد در یک سال اخیر افزایش یافته است.
بین ۱۰ گروه غذایی که در یک سال اخیر گران شدهاند، تنها ۳ گروه لبنیات، تخممرغ و حبوبات کمتر از یک سال قبل برجام رشد قیمت داشتهاند، قیمت ۷ گروه غذایی دیگر شامل برنج، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قند و شکر، چای و روغن نباتی نهتنها در یک سال پسابرجام افزایش داشته، بلکه افزایش قیمت آنها از یک سال قبل از برجام هم بیشتر بوده است.
شتاب گرفتن رشد قیمت برنج، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قند و شکر، چای و روغن نباتی در یک سال پسابرجام نشان میدهد که برجام نهتنها گشایشی در سفرههای مردم ایجاد نکرده بلکه وضعیت سفرهها از قبل برجام بهمراتب بدتر شده است.
براساس گزارش بانک مرکزی، رشد قیمت لبنیات، تخممرغ و حبوبات در یک سال منتهی به پسابرجام بهترتیب ۷.۱ درصد، ۰.۱ درصد و ۲۲.۵ درصد بوده است، در حالی که این نرخها در یک سال قبل از برجام بهترتیب ۸.۲ درصد، ۱۷.۳ درصد و ۲۷.۵ درصد بوده است.
همچنین در یک سال منتهی به پسابرجام قیمت برنج ۴۵.۷ درصد، میوههای تازه ۲.۳ درصد، گوشت قرمز ۱۵.۷ درصد، گوشت مرغ ۳۰.۴ درصد، قند و شکر ۳۰.۷ درصد، چای ۱۶.۳ درصد و روغن نباتی ۸.۲ درصد افزایش داشته است که از رشد قیمت این اقلام در قبل از برجام بیشتر است. رشد قیمت این ۷ گروه کالایی در یک سال قبل از برجام برنج ۴.۷ درصد، میوههای تازه ۸- درصد، گوشت قرمز ۱۰.۱ درصد، گوشت مرغ ۱۳.۲- درصد، قندوشکر ۱۲.۶ درصد، چای ۵.۳ درصد و روغن نباتی ۰.۴ درصد بوده است.
این اتفاق در حالی رخ داده که رئیسجمهور همواره از پیش از مطرح شدن مساله برجام بر این مواردتاکید داشتند که اجرای برجام میتواند موجبات حل بسیاری از مشکلات کشور از جمله مشکلات اقتصادی را به همراه داشته باشد. هرچند رئیسجمهور و متولیان بر این موضوع تاکید داشتهاند اما در طول یکسالی که از اجرای این مهم میگذرد نه تنها شرایط معیشتی مردم بهتر نشده که به مراتب قدرت خرید افراد جامعه کمتر و کمتر شده و اغلب افراد به خصوص اقشار آسیبپذیر و متوسط رو به پایین مجبور به حذف برخی از کالاهای اساسی از سبد غذایی خود شده اند.
رئیسجمهور در مردادماه سالجاری در مصاحبه تلویزیونی با مردم گفت: «مذاکرات با فراز و نشیب پیش رفت و در ۲۶ دیماه ۹۴ اجرای آن آغاز شد؛ از سویی به خاطر کاهش بیسابقه قیمت نفت فشار اقتصادی برای مردم وجود داشت و من امیدوار بودم امسال سال گشایشها باشد و هر روز که پیش میرویم با کمک مردم و سایر قوا بتوانیم قدمهای موثرتری برای سربلندی و رفاه مردم برداریم. اکنون من نسبت به روز اول سال ۹۵ بسیار امیدوارتر هستم.»
حسن روحانی با اشاره به شرایط اقتصادی کشور اعلام کرد: «گرچه ما هنوز آمار اولیه از سه ماه اول سال در زمینه شد اقتصادی نداریم اما همه علائم به ما میگوید حرکت کشور رو به جلو است. من بسیار امید دارم به هدف رشد ۵ درصدی دست پیدا کنیم. علائم هم این را به ما میگوید. یکی از این علائم مصرف برق در بخش صنعت است که در چهار ماه اول امسال ما شاهد رشد ۴.۲ درصد در مصرف برق در صنعت بودیم که این علامت به معنای حرکت کشور در مسیر توسعه است. از سویی ما در این چهار ماهه اول سال شاهد این هستیم که ۴۶۱ هزار نفر نسبت به پارسال بیشتر در تأمین اجتماعی بیمه شدهاند. این هم یکی دیگر از علائم رشد کشور است.»
رئیس دولت تدبیر و امید با تأکید بر اینکه در صادرات غیرنفتی هم یک حرکت بسیار خوبی را شاهدیم این موضوع را مطرح کرد که: «در چهار ماهه اول سال ۹۵ میزان صادرات ما ۱۳.۴ میلیارد دلار و واردات ما ۱۲.۹ میلیارد دلار بوده است. در واقع صادرات از واردات پیشی گرفته است. البته واردات کالاهایی مصرفی بد است که در داخل مشابه آن تولید شود والا واردات قطعات برای تولید خوب است. مسیر حرکت کشور هم به سمت مسیر مثبت اقتصادی است.»
وی با تاکید بر اینکه برجام سایه شوم تهدید را از سر مردم برداشت اعلام کرد: «ما وقتی در برابر طرف خارجی قرار میگیریم باید یک جور حرف بزنیم یعنی کمبودها، کاستیها و اهمال آنها را به رخشان بکشیم و وقتی با مردم حرف میزنیم باید طرف دیگر قصه را نیز برایشان توضیح دهیم. طرف مقابل ما اهمالهایی داشته است، اما در عین حال برجام فضای خوبی در کشورمان به وجود آورده است.»
به گفته روحانی: «مسئولان در این حوزه کار بزرگی انجام دادند و تولیدات صادرات نفتی و میعانات بسیار بالا رفت و تقریباً به شرایط قبل از تحریم بازگشتیم که این آمادگی از قبل از اجرای برجام ایجاد شده بود و امروز ما با آمار و ارقام خوبی در این رابطه مواجه هستیم.»
وی اعلام کرد: «یکی دیگر از آثار برجام علاوه بر افزایش فروش و تولیدات نفت خام و میعانات این است که آنها تا دیروز به ما تحمیل میکردند که چقدر باید بفروشیم و به چه کشورهایی باید صادر کنیم و فروش داشته باشیم، اما امروز این عزت را داریم که هر تعداد بشکه و با هر ارزی که خواستیم فروش و صادرات داشته باشیم و این از لحاظ سیاسی و انقلاب در جهت استقلال کشور بسیار مهم و قابل توجه است؛ چراکه میتوانیم در برابر قدرتهای بزرگ اینگونه ایستادگی کنیم.»
صحبتهای رئیسجمهور درخصوص بهبود وضعیت اقتصادی در آن زمان در حالی عنوان شد که بعداز آن مقام معظم رهبری ؛ عدم تاثیر این مساله بر زندگی مردم را مطرح کردند.
معظمله در مردادماه سالجاری در دیدار هزاران نفر از قشرهای گوناگون مردم استانهای مختلف کشور، مشکلات معیشتی مردم را دغدغه عمیق و مستمر خود خواندند و با تأکید بر تکیه بر ظرفیتهای داخلی به عنوان تنها راه حل مشکلات مردم فرمودند: «برجام، به عنوان یک تجربه، بینتیجه بودن مذاکره با امریکاییها، بدعهدی آنها و ضرورت بیاعتمادی به وعدههای امریکا را بار دیگر ثابت کرد و نشان داد راه پیشرفت کشور و بهبود وضع زندگی مردم، توجه به داخل است نه دشمنانی که مدام در منطقه و جهان در حال مانع تراشی برای ایران هستند.»
ایشان با بیان اینکه «تجربه برجام» را نمونهای روشن از درستی ضرورت بیاعتمادی به دشمنان خواندند و خاطرنشان کردند: «امروز حتی مسئولان دیپلماسی و کسانی که در مذاکرات حضور داشتهاند، این واقعیت را تکرار میکنند که امریکا نقض عهد میکند و در ورای زبان چرب و نرم خود، به مانعتراشی و تخریب روابط اقتصادی ایران با دیگر کشورها مشغول است. البته چندین سال است موضوع بیاعتمادی به امریکاییها را تکرار میکنیم اما برخی، سختشان بود این واقعیت را قبول کنند.»
همچنین مقام معظم رهبری با اشاره به گذشت بیش از ۶ ماه از آغاز اجرای توافق هستهای را یادآور شدند و این موضوع را مطرح کردند: «مگر بنا نبود تحریمهای ظالمانه رفع شود تا در زندگی مردم اثر بگذارد آیا پس از ۶ ماه هیچ تأثیر ملموسی در زندگی مردم دیده میشود؟ اگر نقض عهد امریکاییها نبود آیا دولت نمیتوانست در این مدت کارهای فراوانی انجام دهد؟»