فضای سیاسی جهان در حالی همچنان بر اساس تحولات خاورمیانه در گردش است که شبه قاره هند نیز شاهد رویدادهای قابل توجهی است. پاکستان در هفته‌های اخیر در حالی با بحران‌های سیاسی و امنیتی قابل توجهی مواجه است که تنشها میان این کشور و آمریکا نیز در حال گسترش است. هر چند دیدارهایی میان مقامات نظامی و سیاسی این کشور صورت گرفته اما همچنان طرفین یکدیگر را متهم و بر ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی‌ها اصرار می‌کنند.
از یک‌سو آمریکا خواستار همسویی پاکستان با آمریکا در افغانستان است و از سوی دیگر ادعا دارد که پاکستان باید افرادی همچون حافظ سعید از سران جماعت الدعوه و لشگر طیبه را به آمریکا تحویل دهد. آمریکا اسلام آباد را به حمایت از تروریسم متهم می‌سازد. در نقطه مقابل پاکستان تاکید دارد که آمریکا صداقتی در مبارزه با تروریسم ندارد و باید دست از زیاده‌خواهی علیه استقلال و آزادی پاکستان دست بردارد. مجموع این فرآیندها در حالی روی می‌دهد که یک سوال باقی است و اینکه چرا دو کشوری که از سال ۲۰۰۰ به این طرف روابط گسترده‌ای داشته اند چنین در مقابل هم قرار گرفته‌اند.؟
در باب دلایل رویکرد پاکستان به سیاست تقابلی بسیاری بر این عقیده‌اند که اسلام اباد رفتارهای آمریکا در افغانستان را مغایر با اهداف و امنیت ملی خود می‌داند بویژه اینکه از یک سو آمریکا روند مذاکرات با طالبانی را کنار گذاشته که روابط نزدیکی با پاکستان دارد و از سوی دیگر در حال گسترش داعش در افغانستان است که عملا تهدید امنیت ملی پاکستان است. در همین حال که پاکستان رسما هند را دشمن خود می‌داند آمریکا به توسعه روابط با آن پرداخته در حالی که همزمان با رویکرد پاکستان به چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران نیز مخالفت می‌کند.
در نقطه مقابل آمریکا نیز که در وادی بهره گیری از تروریسم در غرب آسیا برای رسیدن به منافعش شکست خورده به دنبال تقویت مواضع خود در افغانستان است. آمریکا به دنبال امنیتی هدایت شده در این کشور است تا هم پایگاهی برای تروریست‌ها فراری از سوریه و عراق بیاید و هم اینکه خود را فاتح مبارزه با تروریسم معرفی سازد. آمریکا ادعا دارد که همگرایی پاکستان با طالبان و دخالت‌های این کشور در امور افغانستان موجب شده تا این اهداف آمریکا محقق نشود. البته برخی بر این عقیده‌اند که یکی از اهداف آمریکا فشار بر پاکستان برای پذیرش طرح‌های عربستان جهت مشارکت در تجاوز به یمن است. هر چند اسلام آباد فرماندهی ائتلاف به اصطلاح ارتش اسلامی را پذیرفته اما حاضر به مشارکت در کشتار یمن نشده که برای عربستان سنگین بوده است.
به هر حال روابط اسلام آباد- واشنگتن نشان می‌دهد که با توجه به تفاوت منافع، این تنشها در کوتاه مدت کاهش نخواهد یافت هر چند که به دلیل نیاز طرفین به یکدیگر به قطع روابط نیز منجر نمی شود و هر کدام تنش دارد تا از ظرفیت‌ها و داشته‌های خود برای فشار بر یکدیگر استفاده کنند.
نویسنده: علی تتماج
