پارسال، روزهايي كه تابستان هرم گرما را به رخ ميكشيد، همان روزهايي بود كه مردي از جرگه شاعران آييني كه افتخار شعر و شاعري ايران فرهنگي است داشت حض نكوداشت خود را ميچشيد. همين سال گذشته بود كه دستاندرکاران همایش نکوداشت استاد مشفق کاشانی به شرف حضور در جوار مقام معظم رهبري رسيدند تا از زمزم كلام شريفشان راه و روش بزرگداشت شاعري را بشنوند كه سالهاي عمر خود را در درياي شعر سپري كرده و همواره در اين وادي غور نموده است.
چقدر دل استاد مشفق غنج رفته باشد در اين روزي كه رهبر انقلاب كه خود دست والايي در صنعت شعر و اديبي دارد تقدير ميكردند از دستاندركاران بزرگداشت و فرمودند: کاربجا و درستی انجام دادید که برای جناب آقای مشفق -شاعر عزیزمان- نکوداشت گرفتید. آقا كه در مورد افراد تلاش دارند خوب و دقيق نظر دهند دو ويژگي را خاص اين شاعر بزرگوار فرمودند: «یکی اینکه شعر ایشان در خدمت هدفها قرار میگیرد؛ در خدمت هدفهای دینی و هدفهای انقلابی. از اوّل انقلاب - از قبل انقلاب هم شاید همینجور بوده؛ نکته دوّم شخصیّت خود ایشان است؛ ایشان یک انسان محترم و آراسته به اخلاق خوب، به رفتار خوب محسوب میشوند.»
حالا اما دنيا بيش از اين بر استاد مشفق وفا نكرد و روز يكشنبه گذشته روح آن استاد بزرگ از كالبد جان رهيد و مسافر ديار ثريا شد.
آخرين اخبار حاكي از آن است كه امروز هم پیکر استاد مشفق کاشانی شاعر انقلاب، از مقابل تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا تشییع خواهد شد.
امیرمسعود کیمنش فرزند استاد مشفق کاشانی، درباره مراسم تشییع و خاکسپاری این شاعر مطرح کشورمان اعلام کرد: مراسم تشییع استاد مشفق ساعت ۹ صبح روز سه شنبه ۳۰ دی ماه از مقابل تالار وحدت به سمت بهشت زهرا (س) برگزار خواهد شد. وی افزود: ابتدا قرار بر همین بود اما با توجه به محدودیتهای مکانی و وجود انجمن در محدوده طرح ترافیک و دشواریهایی که طبیعتاً برای تردد دوستداران استاد مشفق کاشانی به وجود خواهد آمد، مقرر شد این مراسم در مقابل تالار وحدت انجام شود.
فرزند استاد مشفق کاشانی همچنین گفت: در این خصوص تمامی هماهنگیهای لازم با انجمن شاعران ایران صورت گرفته است. ضمن اینکه تمامی تمهیدات ضروری از جمله اتوبوس برای اعزام تشییع کنندگان به بهشت زهرا در تالار وحدت تدارک دیده شده است.
همچنین به گفته مسعود کیمنش، پیکر استاد مشفق کاشانی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده خواهد شد.
فرزند استاد مشفق کاشانی همچنین از اعلام زمان و مکان مجلس ختم و ترحیم پدرش در پایان هفته جاری خبر داد و گفت: مجلس ترحیم استاد مشفق کاشانی جمعه ۳ بهمن از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱ در مسجد جامع شهرک غرب واقع در میدان صنعت برگزار خواهد شد.
استاد عباس کیمنش مشهور به «مشفق کاشانی» مرداد ۱۳۰۴ در کاشان به دنیا آمد. وی در دوره دبیرستان و بعدها نیز در اداره فرهنگ کاشان با برخی شعرای آن زمان از جمله سهراب سپهری دوستی و همکار بود. شعرهای این افراد در روزنامههای آن زمان کاشان به چاپ میرسید و محتوای آنها بیشتر انتقاد از سرمایهدارانی بود که کارگران فرش را استثمار میکردند. مشفق با اتمام تحصیلات به استخدام اداره فرهنگ کاشان درآمد و همزمان به تحصیل نیز پرداخت.
مشفق در سال ۱۳۳۳ برای ادامه تحصیل در رشته بودجه و حسابداری راهی تهران شد. حضور در پایتخت در آن سالها موجب توجه مشفق به مباحث سیاسی و اجتماعی شد. مشفق کاشانی موفق شد در سال ۱۳۴۰ از دانشکده علوم اداری دانشکده حقوق در مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شد و در نهایت در سال ۱۳۵۸ نیز بازنشسته
شد.
وی به همراهی برخی شعرای دیگر از جمله مرحوم مهرداد اوستا، مرحوم طاهره صفارزاده، علی گرمارودی از جمله چهرههای برجسته شعر بودند که با حرکت مردم به رهبری امام خمینی(ره) همراهی و آن را تایید کردند. به همین جهت از بسیاری از مجامع روشنفکری بایکوت شدند.
مشفق کاشانی با شروع جنگ تحمیلی بارها و بارها همراه تعداد دیگری از شاعران در جبههها حاضر شده و برای رزمندگان شعرخوانی کرد. وی از آن زمان تاکنون در شورای عالی شعر وزارت ارشاد به فعالیت مشغول است. مشفق همچنین در دومین مراسم همایش چهرههای ماندگار در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهره ماندگار رشته ادبیات مورد تقدیر قرار گرفت.
از مشفق تاکنون کتابهای زیادی منتشر شده است. «بهار سرخ سرود»، «هفت بند التهاب»، «نقشبندان غزل»، «انوار ۱۵خرداد»، «خلوت انس» و «مجموعه شعر جنگ» از جمله این کتابها هستند.
چند روایت از مرحوم «مشفق کاشانی»
در بزرگداشت مقام ادبی استاد مشفق برخی از صاحبنظران عرصه ادبیات نظرات خود را در ارتباط با مرحوم مشفق کاشانی اینطور بیان کردهاند:
مشفق مسافر بزرگ شهر شعر
محمدرضا سنگری از اساتید ادبیات انقلاب اسلامی گفته است: در رابطه با استاد مشفق نمیتوان گفت که وی کیست واقعاً مشفق همه را در نوردیده و مسافر بزرگ شهر شعر ما است. احمد نیکطلب متخلص به یاور همدانی اخوانیهای برای مرحوم مشفق سروده بود:
شمعی که ز شوق، گرم نورافشانی است
تابنده فروغ محفل عرفانی است
استاد نگارخانه عشق و غزل
آیینه مهر مشفق کاشانی است
تشویقهای مشفق و شاعرانگی سهراب سپهری
پرویز بیگی حبیبآبادی که یادنامه مرحوم مشفق را نوشته است، گفت: از سال ۵۹ با استاد مشفق در حوزه هنری آشنا شدم. اگر حضور مهرداد اوستا، محمود شاهرخی و مشفق در آن جلسات نبود آن جلسات حوزه شکل نمیگرفت. وی افزود: تشویقهای استاد مشفق موجب شد که سهراب در شعر جدی شود وگرنه ممکن بود سهراب سپهری به نقاشی یا نثر و نقد وارد شود.
غزلی که مشفق نزد رهبر خواند
محمد گلریز خواننده سرودهای انقلابی نیز به خاطرهای با مشفق اشاره کرد و گفت: در دیداری که با رهبر انقلاب داشتیم مشفق غزلی را قرائت کرد که بعد از آن رهبر انقلاب به من رو کرد و گفت: شما این غزل را بخوان.
گوش هوشی است اگر پنجره باز است اینجا
نغمه مرغ سحر روح نواز است اینجا
برده از هوش مرا سکر سماع ملکوت
شمع و شب را یله کن قصه دراز است اینجا
روی زیبای تو تابنده از صبح نیاز
طاق ابروی تو محراب نماز است اینجا
چشمه معرفت از باده حیرت گذرد
قدمی پیش بنه راه فراز است اینجا
دل بود کعبه آمال تو احرام ببند
قبله قصد و صفا سعی و حجاز است اینجا
زندگی از نفس مردم آزاده ما
نافه آهوی چین غالیه ساز است اینجا
جان سرگشته ما در گرو روی کسی است
کافتابی به نهان خانه راز است اینجا
خار این بادیه، بویی ز شقایق دارد
خندة مریم گل، لعبت ناز است اینجا
آموزش اخلاق در محضر مشفق کاشانی
حسین اسرافیلی از شعرای انقلاب اسلامی گفت: هرچه مکارم اخلاق را بشماریم نمونه آنها در وجود مشفق جمع است و از ابتدای انقلاب تاکنون در محضر ایشان بوده و کسب فیض کردهایم از آن زمان تاکنون جز فتوت و مردانگی و گشاده دستی چیزی از ایشان ندیدم. ما از ایشان بیشتر از آموزش شعر و فرهنگ سجایای اخلاقی آموختهایم.
همچنین اسرافیلی اخوانیهای برای مشفق سروده بود:
این مرد که رنگ فطرتش قرآنی است
مجموعهای از مکارم انسانی است
سر حلقه اهل معرفت، اهل صفا
آوازه عشق ما مشفق کاشانی است
مشفق پیر جماعت شاعران است
علیرضا قزوه نیز در ارتباط با مرحوم مشفق کاشانی گفت: استاد مشفق پیر جماعت شاعران است، اگر چهار نسل شاعران انقلاب را یاد کنیم در رأس آنها مشفق و سبزواری قرار دارد. استاد مشفق از جمله کسانی است که بیشترین شعر را در موضوعات انقلاب سروده است.
مشفق کاشانی پدر معنوی شعر انقلاب
مصطفی محدثی خراسانی که مرحوم مشفق از وی با عنوان «شاعر بلند آوازه خراسان» یاد کرده بود گفت: پدر معنوی شعر انقلاب و شاعران معاصر، «استاد مشفق کاشانی» است چراکه همه شاعران با هر خلق و خو و گرایشی، خودشان را شاگرد استاد میدانند و دست پرورده استاد مشفق هستند.
خورشید، اگر چه ابری و بارانی است
سختی به لغت نامه او آسانی است
در مهر، وفا، فتوت و سعه صدر
عباسترین مشفق ما کاشانی است