?>?>
قانون آئيننامه داخلى مجلس شوراى اسلامى
باب دوم- وظايف و اختيارات مجلس شوراي اسلامي (ادامه)
فصل اول – قانونگذارى (ادامه)
مبحث چهارم – بررسی طرحها و لوایح طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵)
ماده ۱۶۸ – در مواردی که مجلس ضروری تشخیص دهد، طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی اختیار تصویب آزمایشی بعضی از قوانینرا که جنبه دائمی دارند به کمیسیونهای خود و تصویب دائمی اساسنامه سازمانها، شرکتها ، مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت را به کمیسیونهایخود یا به دولت تفویض میکند.(اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
تبصره ۱- دولت باید حداقل ششماه قبل از پایان مدت آزمایشی قانون مذکور جهت تمدید یا تعیین تکلیف دائمی آن، اقدام قانونی لازم را معمول دارد. هیأت رئیسه موظف است از طریق لایحه یا طرح ترتیبی اتخاذ نماید که تا پایان زمان آزمایشی، تعیین تکلیف شده باشد. طرح یا لایحه میتواند به صورت ماده واحده و بدون تغییرات یا با اصلاح موادی از قانون آزمایشی تنظیم شود.
تبصره ۲ – پس از انقضاء زمان آزمایشی، اینگونه قوانین اعتبار قانونی نخواهند داشت.
تبصره ۳- مدت اجراء اصلاحیههای قانون آزمایشی و برنامه توسعه تابع مدت اجراء اصل قانون خواهد بود. (الحاقی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
ماده ۱۶۹ – هرگاه دولت یا پانزده نفر از نمایندگان قبل از شروع رسیدگی نهایی در مجلس تقاضای ارجاع طرح یا لایحهای را طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) به کمیسیون یا کمیسیونهایمجلس و یا دولت بنماید، این تقاضا در جلسه علنی اعلام و به ترتیب در دستور کار مجلس قرار میگیرد. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
ماده ۱۷۰ – هنگام طرح تقاضای مزبور در مجلس، نماینده دولت و یا نماینده منتخب تقاضاکنندگان، دلائل ضرورت ارجاع طرح و یا لایحه راحداکثر به مدت ده دقیقه بیان مینماید و سپس دو نفر مخالف و دو نفر موافق که قبلاً ثبتنام کردهاند و درصورت عدم ثبت نام، در مجلس نوبتگرفتهاند، هر یک به مدت ده دقیقه صحبت کرده و آنگاه رأیگیری میشود.
ماده ۱۷۱ – پس از موافقت مجلس، طرح یا لایحه به کمیسیون فرستاده میشود. ترتیب رسیدگی این قبیل طرحها و لوایح در کمیسیون همان ترتیبرسیدگی و تصویب طرحها و لوایح در مجلس خواهد بود، اما مناط در تصویب رأی حداقل دو سوم اعضاء کمیسیون میباشد.
ماده ۱۷۲ – پس از تصویب طرح یا لایحه در کمیسیونها، تعیین مدت اجرای آزمایشی آن در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت، به این ترتیب که مصوبه کمیسیون به همراه پیشنهاد مدت اجراء، چهل و هشت ساعت قبل از طرح در مجلس تکثیر و دراختیار نمایندگان قرار گیرد.
هنگام طرح تعیین مدت در جلسه علنی، درصورتی که پیشنهاد دیگری نباشد، نسبت به پیشنهاد کمیسیون رأیگیری میشود. درغیراین صورت، نسبتبه پیشنهاد نمایندگان به ترتیب وصول در جلسه علنی پس از صحبت یک مخالف و یک موافق رأیگیری خواهد شد.
تبصره۱ـ مسکوت ماندن اینگونه طرحها و لوایح تا قبل از تصویب مدت اجرای آزمایشی آن طبق روال بررسی طرحها و لوایح، قابل طرح است.(الحاقی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
تبصره ۲ـ چنانچه پانزده نفر از نمایندگان تقاضای لغو رسیدگی طرح یا لایحه طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی را تا قبل از تأیید شورای نگهبان از مجلس داشته باشند این تقاضا در همان جلسه اعلام و در جلسه بعد طبق ماده (۱۷۰) آیین نامه داخلی مطرح می گردد و در صورت تصویب این تقاضا، رسیدگی به لایحه یا طرح طبق آیین نامه داخلی ادامه می یابد. (الحاقی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
ماده ۱۷۳ – درصورتی که مجلس تصویب دائمی اساسنامه سازمانها، شرکتها، مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت را به دولت واگذار کند. اساسنامه باید در جلسات هیأت وزیران مطرح شود و به تصویب برسدترتیبرسیدگی و تصویب اساسنامههای مذکور طبق آییننامه داخلی هیأت وزیران خواهد بود.(اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
مبحث پنجم – تفسیر قوانین
ماده ۱۷۴ – رسیدگی به طرحها و لوایح مربوط به شرح و تفسیر قوانین عادی یک شوری است و میتواند یا فوریت موردمذاکره قرارگیرد، در تفسیر قوانین بحث در کلیات و جزئیات از هم تفکیک نمیشود.(اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
ماده ۱۷۵ – درصورتی که استفساریه بهصورت عادی و یک فوریتی باشد، پس از گزارش کمیسیون و توضیح سخنگو، یک مخالف و یک موافق، هر یکبه مدت ده دقیقه صحبت خواهند کرد. با پیشنهاد رئیس و یا ده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس مدت صحبت و تعداد مخالف و موافق تا ۲برابر قابل تغییراست. در مورد تفسیر قوانین نماینده دولت هم میتواند صحبت کند.(اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
ماده ۱۷۶ – درصورتی که گزارش کمیسیون و همینطور پیشنهادهای دیگر که به کمیسیون رسیده است، به تصویب مجلس نرسد، هر نمایندهمیتواند نظر خود را کتباً به هیأت رئیسه بدهد. پیشنهادها به ترتیب وصول مورد بحث قرار میگیرد و اگر پیشنهادی به تصویب نرسید موضوع برایبحث بیشتر به کمیسیون ارجاع میشود.
ماده ۱۷۷ – درصورتی که تفسیر بصورت دوفوریتی و سه فوریتی باشد همانند دیگر طرحها و لوایح دوفوریتی و سهفوریتی مورد رسیدگی قرارمیگیرد.
مبحث ششم – نکات مشترک مربوط به بررسی طرحها و لوایح
ماده ۱۷۸ – در مواردی که طرح یا لایحه قانونی مربوط به امور داخلی مجلس نباشد، ازطریق هیأت رئیسه به وزیر یا مسؤول اجرائی مربوطه رسماً اطلاع داده میشود تا خود یا معاون او که رسماً به مجلس معرفی شده در جلسه علنی حاضر شود و در مذاکرات شرکت نماید. درصورت اطلاع و عدمحضور وزیر یا معاون بدون عذر موجه، ازطرف رئیس مجلس مؤاخذه خواهد شد. بهر صورت، در همان جلسه، حتی با عدم حضور وزیر یا مسؤولاجرائی مربوطه، طرح یا لایحه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و اتخاذ تصمیم خواهد شد.
ماده ۱۷۹ – سوالات توضیحی نمایندگان، در شور اول یا دوم طرحها و لوایح که مربوط به موضوعات مورد بحث باشد، در مجلس کتباً به رئیسمجلس تقدیم میشود. رئیس این سوالات را به سخنگو کمیسیون مربوط یا به نماینده دولت میدهد تا به هنگام توضیح و یا توجیه به آن پاسخ داده شود.
پرسشگری از مجلس شورای اسلامی
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد طرح ها و لوايح طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تصویب تعداد قوانین آزمایشی توسط کمیسیون ها به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد تصويب دائمى اساسنامه سازمان ها به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تصويب دائمى اساسنامه شركت ها به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تصويب دائمى اساسنامه مؤسسات دولتى يا وابسته به دولت به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد تفويض تصويب دائمى اساسنامه سازمان ها، شركت ها، مؤسسات دولتى يا وابسته به دولت را به دولت به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد قوانین با انقضاء زمان آزمايشى به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- دلایل عدم واکنش لازم مجلس شورای اسلامی نسبت به قوانین آزمایشی در حال اجرا با وجود اتمام مهلت قانون اجرای آزمایشی چیست؟
- آثار و عواقب تفویض غیرقاعده مند تصویب اساسنامه سازمان ها، شركت ها، مؤسسات دولتى يا وابسته به دولت به دولت چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد استفساریه های یک، دو و سه فوریتی به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد مصوبات مجلس ارسالی به شوراى نگهبان به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد عدم اعلام نظر شورای نگهبان پس از انقضاى ده روز و تمدید به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد مصوبات ارسال شده از طرف مجلس شورای اسلامی جهت امضاء و ابلاغ به رياست جمهورى به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد موارد اعلام عدم انطباق مصوبه با موازين شرعى پس از پایان مهلت قانونی به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد مصوبات عادى و يك فوريتى مجلس شورای اسلامی رد شده از سوی شوراى نگهبان و ارسال شده به به كميسيون های مربوطه به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد حذف مواد اصلاح شده و بی خاصیت شده پس از رفع ایراد شوراى نگهبان به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد مصوبات ارسال شده به مجمع تشخیص مصلحت نظام به تفکیک دوره های ده گانه مجلس شورای اسلامی چیست؟
نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه