رئیس جمهور امروز با حضور در خانه ملت به ۵ سوال نمایندگان پاسخ می‌دهد.
چهارشنه ۱۰ مرداد ماه بود که سوال ۸۰ نماینده از رییس جمهوری در مجلس اعلام وصول شد و و رییس جمهوری ۱۴ مرداد در نامه‌ای به رییس مجلس با تاکید بر این که برای جلوگیری از هر نوع اختلاف بین قوا و احترام به نمایندگان در فرصت مقرر به مجلس خواهد آمد، اعلام کرد: این امر می‌تواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم بازگو کنم.
پنج محور سوال از رییس جمهوری شامل موفقیت نبودن دولت در کنترل قاچاق کالا و ارز، استمرار تحریم‌های بانکی، شایسته اقدام نکردن دولت درباره کاهش نرخ بیکاری، رکود اقتصادی شدید چند ساله و افزایش شتابان نرخ ارز خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی است.
احمد امیرآبادی عضو هیات رئیسه مجلس در این باره گفت: نمایندگان منتخب سؤال کنندگان حداکثر ۳۰ دقیقه فرصت دارند سؤال‌ها اعلام شده را مطرح کنند و رییس‌جمهوری نیز حداکثر یک ساعت وقت دارد به این پرسش ها پاسخ دهد.
امیرآبادی با بیان این که طرفین می‌توانند وقت خود را به دو بخش تقسیم کنند، ادامه داد: براساس آیین نامه داخلی همه سؤالات و پاسخ‌ها می‌تواند در بخش اول مطرح و در بخش دوم، ابهامات سؤال کنندگان و پاسخ‌های رییس‌جمهوری بیان شود.
نماینده مردم قم در مجلس اظهار داشت: طبق آیین نامه داخلی مجلس درخصوص پاسخ رییس‌جمهوری به هر یک از سؤالات از نظر قانع‌کننده بودن یا نبودن به صورت جداگانه رأی‌گیری می‌شود، چنانچه دو سوم از نمایندگان حاضر در جلسه از پاسخ رییس‌جمهوری به هر سؤالی قانع نشوند، آن سؤال به قوه قضاییه ارسال می‌شود. امیرآبادی ادامه داد: از این رو پنج سوال از رییس جمهوری هر یک جداگانه در جلسه علنی امروز مجلس به رای گذاشته می‌شود.
روحانی وعده داده در این جلسه حقایق مهمی را برای مردم بازگو کند اما مهم‌تر از حقایق مورد ادعای روحانی ، پرسشهای مردم و نمایندگان آن‌هاست.
در حقیقت حضور رئیس جمهور درمجلس برای پاسخ به وضعیت اقتصادی و مشکلاتی معیشتی که گریبانگیر مردم شده است، یکی از انتظارات افکارعمومی است. رئیس جمهور نه به سئوال نمایندگان بلکه به ملت ایران پاسخ می‌دهد.
اگرچه رئیس جمهور چندی پیش در تلویزیون حضور یافت و درباره وضعیت موجود برای مردم
توضیحاتی داد اما این توضیحات نه انتظارات مردم و نه کارشناسان را برآورده نکرد و هم اینک اوضاع اقتصادی کشور، وضع اسفناک معیشتی مردم به گونه‌ای شده‌است که آرامش روانی را از مردم سلب کرده است.
در این میان اگرچه برخی از حامیان دولت تلاش کردند که فضای این استیضاح را سیاسی، منفی و جناحی جلوه دهند و حتی معاون پارلمانی رئیس جمهور آنرا بر خلاف قانون عنوان کرد اما افکارعمومی منتظر پاسخ به سئوالات خود در خصوص فضای اقتصادی کشور است، سئوالاتی که هر روز در محیط‌ها و حوزه‌های عمومی و فضای مجازی توسط مردم مطرح شده و پاسخی برای آن پیدا نمی‌شود و موجب شده تا بخش قابل‌توجهی از حامیان سال۹۶ رئیس جمهور، از رای خود پشیمان شوند.
پرسشگری
در این میان برخی بر این عقیده‌اند که ممکن است جلسه استیضاح رئیس جمهور تا حدودی چالش برانگیز باشد.
این امر تا حدودی به نحوه مدیریت مجلس بستگی دارد و قطعاً لاریجانی با سابقه مدیریتی خود سعی می‌کند که نظم مجلس حفظ شود.
با این حال نحو پرسشگری نمایندگان و پاسخگوئی روحانی نیز درا ین مسئله موثر است.
سید حسین نقوی حسینی، عضوکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در این باره گفت: مبادا روز سوال از رئیس جمهور روز سیاه برای نظام باشد. همه باید از این شرایط برای اتحاد و انسجام بهره برداری کنند.
وی با اشاره به اینکه سوال از رئیس جمهور باید برای نظام یک فرصت تلقی شود، افزود: نمایندگان مجلس باید سوالاتشان را طبق قانون اساسی و آیین نامه با اطلاعات دقیق و با منطق مطرح کنند.
وی تاکید کرد: رئیس جمهور نیز این زمان را به عنوان یک فرصت ببیند و با نمایندگان ملت و مردم صحبت کند و شرایط را برای مردم تبیین کند و باید این را مورد توجه قراردهیم که صحن دچار تنش، درگیری نشود.
عضوکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: نمایندگان به دنبال انتقام جویی نیستند و هدف از طرح سوال این است که وحدت بیشتر، تنش‌ها کمتر و ابهامات روشن شود.
از سوی محمدرضا امیرحسنخانی دیگرنایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفت: نمایندگان سوال‌کننده و رئیس‌جمهور، اخلاق و منافع ملی را رعایت کنند تا جلسه سوال از رئیس‌جمهور مشکلی از مشکلات مردم را حل کند.
وی افزود: اگر به این نکات پایبند نباشیم، هر رفتاری از هر دو طرف اتفاق خواهد افتاد، دو باید به حفظ جایگاه نظام مقید باشند و اگر غیر از این باشد، مردم این رفتارها را از چشم کل حاکمیت و نظام خواهند دید، نه صرفاً دولت یا مجلس که باعث ضربه به کشور و مردم خواهد شد.
نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی تصریح کرد متأسفانه ارتباط دولت با مجلس کم است، اگر واقعاً معتقدیم که در جنگ اقتصادی قرار داریم، لازمه پیروزی در این جنگ آن است که در اتاق فرماندهی جنگ ارتباط مستحکمی با یکدیگر داشته باشیم؛ نه اینکه پراکنده عمل کنیم.
نحوه پاسخگویی
البته ممکن از رویکردهای متفاوتی را از دولت در حوزه پاسخگویی شاهد باشیم. ممکن است، دولت با رویکرد پاسخگویی شفاف حتی در برابر چالش برانگیزترین انتقادات حاضر شود و سعی در آرام کردن فضای جامعه از طریق مجاب کردن نمایندگان در صحن خانه ملت داشته باشد. ارائه گزارشی درباره عملکردهای دولت و ارائه راهکارها برای آینده از جمله مباحثی است که می تواند توسط رئیس جمهور در این فضا مطرح شود.
از سوی دیگر دولت ممکن است از شیوه های حاشیه ای و جنجال برانگیز استفاده کنند. دولت در سالهای گذشته در پاسخ به منتقدان چنین رویکردی را داشته و با صحبت های جنجالی تلاش کرده تا در مدت زمانی افکارعمومی را منحرف کرده و موضوعات دیگر را تحت شعاع این مسئله قرار دهد.
در این میان ممکن است که دولت روش میانه را برگزیده و به اصطلاح یکی نعل و یکی به میخ بزند و سعی کند تا مجلس طبق خواسته‌های او مدیریت شود.
صداقت در پاسخگویی
باید در نظر داشت که رئیس‌جمهور اگر بتواند صادقانه مسائل و مشکلات را در میان نمایندگان مردم مطرح کند، این صداقت موجب خواهد شد که او بتواند هم روی اعتماد مجلس و نمایندگان و هم مردم حساب کند. مشکلات کشور بدون همکاری مردم حل نمی‌شود.
رییس‌جمهوری در شرایطی به مجلس می‌آید که سکوت مجموعه دولت و شخص ایشان در مورد مسائل اقتصادی اخیر سوال‌برانگیز شده است از این رو انتظار می‌رود رییس‌جمهوری در خصوص مشکلات کشور شفاف، صریح و بی‌پرده با نمایندگان مردم سخن بگوید، برنامه‌هایی که برای گذر از این شرایط در دولت تدوین شده تشریح کند و به ویژه درباره مفاسد اقتصادی حقیقت را فدای مصلحت‌اندیشی نکند.
قاسم میرزایی‌نیکو نماینده مردم دماوند در این باره گفت : رییس‌جمهوری باید با حضور در صحن از این فرصت برای شفاف‌سازی اقدام کند. اگرروحانی همچنان بنابه مصالحی از شفاف‌سازی در برخی امور خودداری کند، فایده‌ای از طرح سوال به‌دست نمی‌آید.
از سوی دیگر محمود نگهبان سلامی نماینده مردم خواف تصریح کرد: رئیس جمهوری در رابطه با پشت پرده‌هایی که باعث ایجاد این مشکلات شده‌اند سخن بگویند.
مسعود گودرزی نماینده مردم ممسنی نیز اظهارداشت: رییس‌جمهوری باید علت اصلی اتفاقات و حوادث اخیر در حوزه‌های مختلف به‌خصوص حوزه اقتصاد و دیپلماسی و سیاست خارجی رخ داد را به‌طور شفاف بیان کند. می‌دانیم که مباحث حوزه اقتصاد و سیاست خارجی تا چه میزان در یکدیگر تنیده و به هم دیگر مرتبطند. روحانی باید اقدامات خود و دولت را، چه در اموری که نتیجه‌بخش بوده و چه اموری که به‌نحوی منتج به نتیجه موردنظر نشده به اطلاع مردم و نمایندگان برساند و در عین حال، آن‌چه برای برون‌رفت از این وضعیت درنظر دارد و برای انجام‌شان برنامه‌ریزی کرده، مطرح کند.
در نهایت بسیاری به رئیس جمهور پیشنهاد کردند که در این جلسه سخنانی از جنس« بگم – بگم» مطرح نکند و تنها توضیح دهند که چه کسانی و چه عواملی باعث بهم ریختگی بازار و اقتصاد شده‌اند و او چه برنامه‌های برای آینده و خروج از این شرایط دارد.
حفظ شان مجلس
مسلم است که حضور رئیس جمهور در مجلس نه تنها منفی و به معنای بازخواست دولت نیست بلکه موضوعی مثبت برای افکارعمومی و بررسی روند کار دولت در زمینه مقابله با مشکلات اقتصادی و بهبود شرایط است.
درواقع هر چقدر افکارعمومی بتواند پاسخ سئوالات خود را لابه لای پاسخ‌های رئیس جمهور در صحن مجلس بیابد شرایط اجتماعی برای رفع موانع اقتصادی بهتر خواهد شد و البته شرایط عکس این موضوع نیز وجود دارد.
از این رو نمایندگانی که سئوال از رئیس جمهور را در دستور کار مجلس قرار دادند باید طوری مدیریت امور را در دست بگیرند که ضمن پاسخ چالشی از رئیس جمهور فضا را به سمت رفع مشکلات مردم سوق دهند. هدف اصلی سئوال از رئیس جمهور هم قطعا بهبود شرایط مردم است.
توجه به ۱۲ توصیه رهبری
باید در نظر داشت که رهبر معظم انقلاب سال گذشته ۱۲ توصیه مهم به دولت کردند که ضرورت دارد این امور در پاسخگویی مورد توجه قرار گیرد.
۱- نیت الهی برای خدمت به مردم و انس با قرآن و دعا داشته باشید.
۲- روحیه جهادی و تلاش مضاعف و خستگی ناپذیر و بدون چشمداشت را فراموش نکنید.
۳- ارتباط نزدیک با مردم به منظور درک بهتر، برقرار کنید.
۴- تحمل شنیدن صدای مردم را داشته باشید.
۵- از اشرافی گری پرهیز کنید.
۶- در انتخاب همکاران، کارآمدی، انقلابی بودن و پرکاری و تدین را در نظر بگیرید.
۷- بر زیر مجموعه خود نظارت و کارها را پی گیری کنید.
۸- برنامه علمی مدون و دقیق داشته باشید.
۹- روحیه خطرپذیری داشته باشید.
۱۰- در تصمیم گیری‌ها اسناد بالادستی، سند چشم انداز و قوانین مجلس را رعایت کنید.
۱۱- تمرکز روی اولویت های اصلی کشور داشته باشید.
۱۲- به حرکت های خودجوش مردمی و گروه های جهادی مساعدت کنید.
نویسنده: کتایون مافی
