لبنان که زمانی با نام عروس خاورمیانه شناخته می‌شد طی ماه‌های اخیر با بحران سیاسی و اقتصادی گسترده‌ای مواجه شده است. انفجار مشکوک در بندر بیروت با صدها قربانی و میلیاردها دلار هزینه مادی زمینه ساز دور جدید بحران سیاسی در این کشور شد که اعتراضات خیابانی به وضعیت اقتصادی به این امر دامن زده است. سرانجام سعد حریری که نخست وزیری لبنان را در کارنامه دارد به عنوان نامزد تشکیل دولت معرفی گردید اما تا به امروز از رسیدن به این مهم ناتوان بوده است. حال این سوال مطرح است که چرا تشکیل دولت با چنین وضعیتی همراه شده و راهکار نهایی آن چیست؟ هر چند که ساختار طایفه‌ای حاکم بر لبنان همواره از چالشهای پیش روی تشکیل دولت بوده است اما نگاهی به عملکردهای حریری مولفه های جدیدی را به عنان موانع روند سیاسی لبنان نشان می‌دهد. رفتارهای حریری را بر دو محور می توان خلاصه کرد. بخشی از سیاست های حریری در قالب چشم داشت به حمایت‌های خارجی تشکیل شده است. سفرهای دوره‌ای وی به کشورهای عربی و غربی نشانی بر این رویکرد است. حریری که در دور گذشته نخست وزیری‌اش تاوان سنگین دل بستن به سعودی را پرداخت و حتی چند روزی در عربستان ربوده و در بازداشت به سر بر اکنون باز هم همان سیاست نادرست را با تکیه بر کشورهایی مانند امارات در پیش گرفته است. وی امید دارد با بهره‌گیری از وعده‌های اقتصادی خارجی برای رفع بحران اقتصادی گام بردارد حال آنکه هر کدام از کشورها خواسته‌هایی از وی دارند که عملا دخالت در امور لبنان و برهم زنند اجماع ملی در این کشور برای تشکیل دولت می‌شود. دوم آنکه حریری و برخی نزدیکان وی، ورود سازمان ملل و نهادهای بین المللی به روند بحران اقتصادی و سیاسی لبنان را مطرح می سازند بگونه ای که صندوق بین‌المللی پول و سازمان ملل محور طراحی‌ها برای تشکیل دولت و رفع بحران اقتصادی شوند. این رویکرد در حالی است که این نهادها استقلالی نداشته و دل بستن به آنها جز تشدید بحران دستاوردی به همراه ندارد چنانکه در پرونده ترور رفیق حریری مداخلات خارجی زمینه ساز استمرار بحران از سال ۲۰۰۵ تاکنون شده است. دشمنان لبنان از نهادهای جهانی برای اعمال نفوذ و اعمال قدرت علیه لبنان بهره می گیرند که حلقه تکمیلی آن را نیز حمایت از گروه‌های تروریستی تشکیل می‌دهد. با توجه به این حقایق می‌توان گفت که حریری حرکت در بی‌راه را در پیش گرفته که نتیجه ای جز استمرار بحران نخواهد بود. تنها راهکار پیش روی وی، رویکرد واقعی به اجماع سازی و همگرایی با جریان‌های لبنانی است چنانکه بسیاری از گروه‌های سیاسی از جمله حزب الله، امل ، جنبش آزاد میهنی و..... بر حمایت از دولت ملی تاکید و خواستار پایان دل بستن حریری به مولفه‌های خارج از لبنان شده‌اند.
نویسنده: قاسم غفوری
