رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی خود امسال را سال «حمایت از کالای ایرانی» نامگذاری کردند.
اگرچه این موضوع در سالیان گذشته نیز مورد تأکید ایشان بوده است اما نکتهای در سخنان ایشان در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی علیهالسلام در نوروز بود و به دنبال این سخنان توجه را جلب کرد موضوع تعصب به کالای خارجی نسبت به کالا و تولیدات ایرانی بود
ایشان تأکید کردند: " همه باید بر اقتصاد ملی و مصرف جنس داخلی تعصب داشته باشند و اگر جوانان همانقدر که در فوتبال و طرفداری از آبی و قرمز یا برخی باشگاههای خارجی تعصب دارند، بر اقتصاد داخلی و استفاده از تولید ملی نیز متعصب باشند، اقتصاد کشور اصلاح خواهد شد."
این اولین بار نبود که ایشان این نکته را به مردم یادآوری کردند، در بررسی سخنان ایشان بارها دیده شده که ایشان نسبت به این موضوع توجه ویژهای داشته و خواستار توجه افکار عمومی به این نکته شده اند.
از جمله اینکه ایشان پیشتر فرمودند " «محصولات داخلی را مردم مصرف کنند؛ نروند دنبال این نشانهها. حالا مُد شده است بگویند «بِرَند» است، بِرَند فلان؛ بِرَند چیست! بروید سراغ مصرف تولیدات داخلی. آن چیزهایی که مشابه داخلی دارد، متعصّبانه و با تعصّبِ تمام، ملّت ایران، خارجیِ آن را مصرف نکنند. این را من فقط برای یک عدّهی خاص نمیگویم؛ خب بله، وقتی ما میگوییم، یک عدّه متدیّنین فوراً گوش میکنند حرف را، پیغام هم میدهند فلان چیز راکه خارجی است بخریم؟ فلان چیز را نخریم؟ من فقط برای متدیّنین و افرادی که برای حرف ما حجّیّت شرعی قائلند، این را نمیگویم؛ من این حرف را برای هرکسی میگویم که به ایران علاقهمند است، به آیندهی کشور علاقهمند است، به فکر بچّههای خودش است که بنا است فردا در این کشور زندگی کنند. شما مصنوعات خارجی را که مصرف میکنید، در واقع کمک میکنید به اینکه حجم آن بنگاه خارجی، آن کارگر خارجی، آن سرمایهدار خارجی، مدام بیشتر بشود و تولید داخلی ضربه بخورد، شکست بخورد. این را به همهی مردم، بخصوص آنکسانیکه مصارف زیادی دارند[میگویم]؛ دولتیها هم همینجور؛ دولتیها هم در مصارف دولتی، در اشیاء مصرفیای که در ساختمانها، در چیزهای گوناگون مصرف میکنند، حتماً ملاحظه کنند تولید داخلی را.» ۹۳.۱۱.۲۹
کالای ایرانی خروجی تلاش مردم
باید در نظر داشت وقتی بر روی کالایی ساخت ایران حک میشود این امر نشان تلاش مردم برای بهبود شرایط تولید و اهمیت به آنچه که میسازند است. از سوی دیگر این امر نشان دهنده تلاش دولتمردان، بخشهای آموزشی در کشور از جمله دانشگاهها، صنایع و میزان امکانات کشور برای تولید یک محصول است.
در عین حال نشان میدهد که یک کشور تا چه اندازه از منابع طبیعی، سرمایه فیزیکی، سرمایه مالی، نیروی کار فیزیکی، سرمایه انسانی، کارآفرینی، مهندسی و طراحی(سرمایه دانشی) و سایر مواد اولیه و نهاده های تولید در کنار یکدیگر برخوردار بوده و دولتمردان تا چه اندازه توانستهاند، امکانات کشور را مدیریت کنند. در نتیجه اگر کالای ایرانی کیفیت وشایستگیهای لازم را مطابق با امکانات کشور و در مقایسه با امکانات سایر کشورها نداشته باشد این امر نشان میدهد که شایستگیهای لازم برای مدیریت تمام امکانات در کشور وجود ندارد و تولید این کالاها نیز تداومی نخواهد داشت.
بیتوجهی چرا ؟
با وجود هم این مسائل باز هم دیده میشود که مردم علاقهای به استفاده از کالاهای ایرانی ندارند و تعصبی در این باره میان مردم وجود ندارد. یکی از این موارد این است که اصولاً کالاهای ایرانی در بسیاری از موارد در مقایسه با کالاهای مشابه خارجی از کیفیت لازم برخودار نیستند.
کیفیت، یکی از فاکتورهای اصلی در بحث خرید است که برای هر فردی حائز اهمیت است و از اولویتها محسوب میشود.
از سوی دیگر مقایسه قیمت نشان میدهد که در برخی از موارد این کالاها ارزانتر هستند یا اگر هم قیمتها مشابه یا حتی گرانتر باشد مشتری در مقایسه با سطح کیفیت و طول عمر کالا مبلغی، مبلغ کمتری در جنس خارجی را پرداخت می کند از این رو ترجیح میدهد که آن را خریداری کند.
این درحالی است که مطمئناً اگر کالای ایرانی هم به این سطح از کیفیت برسد، بدون شک مردم از آن حمایت میکنند چرا که بسیاری از مردم خود در کارخانجات و مراکز تولید این کالاها فعال بودند و در نهایت سود تولید آن به جیب آنها و هموطنان آنها میرود و موجب افزایش اشتغال میشود و جوانان زیادی را از معضل بیکاری و تبعات آن حفظ میکند.
در این صورت خواهد بود که مردم نسبت به خرید کالای ایرانی تعصب به خرج داده و حتی مانند دیگر کشورها خرید کالای خارجی قبیح و زشت تلقی میشود.
از تجربیات دیگران استفاده کنیم
در این حال لازم است این فرهنگ حمایت از تولید ایرانی و نتایج مثبت آن در جامعه میان مردم تبیین و آموزش داده شود. که در این زمینه میشود از تجربیات دیگر کشورها نیز استفاده کرد.
بسیاری از کشورهایی که امروز صاحب نام در تولیدات مطرح جهانی هستند با حمایتهای مردمی توانستند تا راه خود را هموار سازند.
از جمله تلاش و هماهنگی مردم ژاپن نمونهای از این امر است. گفته میشود ژاپنیها از گذشته در تعصب روی اجناس خود مشهور بودند به طوری که آنها تا تاسیس و راهاندازی کارخانه کفش در کشورشان از کفشهای خارجی استفاده نکردند.
همچنین کرهایها حساسیت و تعصب بالایی نسبت به کالاهای بومی خود دارند؛ به نحوی که به سادگی حاضر نمیشوند کالاهای خارجی مشابه مصرف کنند، حتی گاهی با کیفیت بسیار بالاتر. مردم این کشور در ابتدای دوره تولید تلویزیونهای رنگی، خود از تلویزیونهای سیاه و سفید استفاده میکردند تا بتوانند تلویزیونهای رنگی بیشتری صادر کنند.
استقلال و عزت ایرانی در گرو تولید ایرانی
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که دشمن در تمام سالهای بعد از انقلاب پس از آنکه در جبهههای مختلف موفق نشد تا به کامیابی برسد اینک با فشارهای اقتصادی استقلال و عزت کشور را هدف قرار داده تا به این ترتیب کشور را از پای بیندازد.
در این زمینه دشمنان قسم خورده کشورمان بهویژه آمریکا تلاش میکنند تا از راههای مختلف مانند تحریم و قطع رابطه با ایران، پایههای اقتصاد را در کشور سست کنند. آنها با هدف گرفتن معیشت مردم سعی دارند تا به نظام ضربه بزنند. یکی از راههایی که میتواند دشمن را در این مسیر ناکام بگذارد بستن راه ورود کالای خارجی و استفاده از تولید ملی است، از این رو رهبر انقلاب از ملت ایران خواستند تا با عزمی ملی در حمایت از کالای ایرانی راه را به روی دشمنان ببندند و اجازه ندهند تا آنها به هدف خود برسند.
تمام مردم و دستگاهها باید نسبت به مصرف کالای داخلی و ایرانی تعصب داشته باشند چرا که وابستگی اولین حربه برای استثمار هر کشوری است و میتواند راه را برای سلطه دشمنان باز کند تا با استفاده از آن در بزنگاههای مهم سیاسی و اقتصادی در راستای اعمال فشار علیه آن کشور استفاده کنند. باید توجه کرد که در حال حاضر شاید کالای ایرانی از کیفیت مشابه خارجیاش برخوردار نباشد اما قطعا با حمایت ملی میتوان به سطحی بالاتر رسید و در این زمینه در سطحی جهانی حرفی برای گفتن داشت.
از سوی دیگر هر کشوری کالاهایش را در هر زمینهای با توجه به فرهنگ خود تولید میکند که همین امر یکی از راههای مهم انتقال فرهنگهاست. وارد کردن کالای خارجی قطعا با فرهنگ کشور مورد نظر همراه خواهد بود که میتواند گاهی اثرات سوئی بر نگرش مصرف کنندهها بهویژه جوانان داشته باشد و اگر از تولید ملی حمایت شود میتوان همان کالا را با فرهنگ ایرانی تولید و از تبعات جانبی جلوگیری کرد.
در نهایت
درنهایت باید در نظر داشت که حمایت از کالای ایرانی، امروز علاوه بر ایجاد حمایتهای گسترده مردمی و مداخلات حداقلی دولت با سیاستهای تجاری، ارزی و بودجهای، نیازمند باز طراحی ساختاری است.
در این میان باید اعتماد مردم و روحیه تعصب به کالای ایرانی جلب شود که متولیان دولتی اقتصاد و تولیدکنندگان بخش خصوصی سهم بسزایی در این مهم دارند. همچنین رسانهها در تعامل با کارشناسان اقتصادی و متولیان دولتی و خصوصی اقتصاد باید علل موفق نبودنمان در این عرصه را مورد واکاوی دقیق قرار دهند. همچنین موضوعاتی چون برخورد با قاچاق، یا کاهش درآمد سود بانکی نسبت به تولید باید مورد توجه قرار گیرد.
اگر اصلاحات لازم در حمایت از تولید و بهبود کیفیت کالاها صورت گیرد در مردم به عنوان کسانی که هم از این کالاها بهره میبردند و هم سود حاصل از فروش آنها به جیب خودشان میرود حساسیت ایجاد خواهد شد و مردم میدانند که برخورداری و سختیهای حاصل از تولید متعلق به طبقه یا گروه اجتماعی خاص نیست.
در این صورت است که نظام تولید ایرانی وارد یک حلقه بازتقویت شونده رفتارهای تعاملی مبتنی بر همکاری ایجاد میشود در این صورت است که کالای ایرانی بعد از فتح بازارهای داخلی، میتواند وارد بازارهای منطقهای و جهانی شود.
نویسنده: کتایون مافی