جاناتان کوک در «میدل ایست آی» نوشت: ماه گذشته پنتاگون اعلام کرد که اسرائیل را نیز تحت پوشش فرماندهی نظامی خود در خاورمیانه یا سنتکام در کنار کشورهای عربی قرار خواهد داد.
در ادامه این مطلب آمده است: تا به حال، اسرائیل بخشی از فرماندهی اروپایی ارتش آمریکا یا ایوکام بوده است. این تصمیم عملاً این باور سنتی را مبنی بر اینکه حضور اسرائیل در سنتکام باعث افزایش اصطکاک بین آمریکا و کشورهای عربی می‌شود، کنار می‌گذارد. در سال ۲۰۱۰، دیوید پترائوس، فرمانده وقت سنتکام، ابراز نگرانی کرد که ممکن است نیروهای آمریکایی تاوان همکاری سنتکام با اسرائیل را بدهند. روند این انتقال با اولین دیدار ژنرال کنت مک‌کنزی، فرمانده فعلی سنتکام از اسرائیل آغاز شد. بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، پس از دیدار با ژنرال آمریکایی، با صدور بیانیه‌ای ضمن تجلیل از سازماندهی مجدد پنتاگون، اظهار داشت: این تجدید سازمان به اسرائیل برای تعمیق همکاری با شرکای جدید منطقه‌ای و گسترش افق‌های عملیاتی کمک می‌کند. حال این سوال مطرح می‌شود که هدف آمریکا از اجرای این طرح چیست و چه تبعاتی برای منطقه به همراه دارد؟
یکی از مباحث مطرح در باب این اقدام آن است که ،تصمیم اخیر آمریکا برای تحت پوشش قرار دادن اسرائیل در محدوده فرماندهی ارتش آمریكا در خاورمیانه از منظر واشنگتن به عنوان بعد دیگر تلاش برای سوق دادن كشورهای عربی به عادی سازی روابط با اسرائیل دیده می‌شود.
اکنون می‌توان این روابط را به عادی سازی نظامی را به عادی سازی سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی اضافه کرد. به طور رسمی روند عادی سازی روابط بین اسرائیل و اعراب در سپتامبر گذشته آغاز شد. امارات متحده عربی و بحرین نخستین کشورهایی بودند که توافقنامه‌های به اصطلاح ابراهیم را با اسرائیل امضا کردند. در ادامه مراکش و سودان نیز به این روند پیوستند. به عبارتی دیگر می‌توان گفت که رویکرد امنیتی بعد دیگر سیاست‌های عادی سازی است که در دوران بایدن دنبال می شود که دامنه آن خاورمیانه و مدیترانه و آفریقا را در بر می‌گیرد.
نکته دیگر آن است که انتظار می‌رود اسرائیل به تمرینات نظامی خود در اروپا با کشورهای ناتو ادامه دهد، اما این کشور به زودی قادر خواهد بود روابط مستقیم مشابه‌ای با ارتشهای عربی هم ایجاد کند، خصوصاً آنهایی که با استفاده از ثروت نفتی خود به سرعت در حال تجهیز و حرفه‌ای شدن هستند.این احتمال وجود دارد که افسران اسرائیلی به زودی سرانجام از سایه خارج شده و ارتشهای امارات و عربستان سعودی را به عنوان بخشی از سنتکام به طور عمومی آموزش و مشاوره دهند. اسرائیل به واسطه کنترل و سرکوب چندین دهه‌ای فلسطینی‌ها مهارت خاصی در این امر دارد و بدون شک با توجه به ترس اعراب از خیزش‌های داخلی می‌تواند این تجربیات مورد توجه واقع شود. نکته دیگر آنکه نه تنها سنتکام پایگاه‌های اصلی خود را در خلیج فارس به ویژه در بحرین و قطر را اداره می‌کند، بلکه جنگ علیه تروریسم را با عملیات آشکار یا پنهانی در چندین کشور عربی از جمله عراق و سوریه، رهبری می‌کند که این امر می تواند توسعه نفوذ و توجیه بحران سازی‌های امنیتی اسراییل در منطقه را به همراه داشته باشد. البته نباید این سناریو را از نظر دور داشت که با حضور اسرائیل در سنتکام، آمریکا و کشورهای عربی موردعلاقه آن نیز احتمالاً مستقیماً در عملیات نظامی اسرائیل علیه فلسطینی‌ها از جمله جنگ در غزه نقش داشته باشند و با ادعای صلح مشترک به سرکوب فلسطینی‌ها بپردازند. موضوع دیگر آنکه بزرگترین پاداش برای اسرائیل اتحاد رسمی تر با کشورهای عربی علیه ایران و رهبری این کشورها حول محور خودش خواهد بود. یکی از دلایل اصلی محاصره طولانی مدت قطر مربوط به اصرار این کشور برای حفظ روابط سیاسی و اقتصادی با تهران است و به همین خاطر تلاش‌های روزهای آخر دولت ترامپ برای آشتی ریاض و دوحه را می‌توان حول تقویت ائتلاف ضد ایرانی تفسیر کرد.
در داخل سنتکام، اسرائیل قادر خواهد بود تا با همکاری کشورهای عربی به دنبال کارشکنی در بازگشت آمریکا به برجام باشد. این نکته هفته گذشته با حضور دو وزیر امارات و بحرین در یک کنفرانس امنیتی آنلاین، به میزبانی دانشگاه تل آویو، مورد تأکید قرار گرفت.
در این کنفرانس، کوچاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، بایدن را به دلیل اظهارات اخیرش مبنی بر تمایل به احیای توافق هسته‌ای، سرزنش کرد. او همچنین ادعا کرد که ایران به محض دستیابی به سلاح هسته‌ای با آنها اسرائیل را هدف قرار خواهد داد. کوچاوی همچنین تاکید کرد که گزینه حمله نظامی اسرائیل به ایران همچنان روی میز است.عبداللطیف الزایانی، وزیر امور خارجه بحرین، نیز تاکید کرد که اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس در صورت همصدایی شانس بیشتری برای جلوگیری از هرگونه سازش آمریکا با ایران دارند. وی افزود: موضع مشترک منطقه ای در مورد این موضوعات تأثیر بیشتری بر آمریکا خواهد گذاشت. این دیدگاه توسط انور قرقاش، وزیر مشاور امور خارجه امارات متحده عربی تکرار شد.
این امر زمانی تقویت می شود که در اظهاراتی که نشان از نگرانی از تشکیل اتحادی جدید در خاورمیانه علیه ایران است، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، ماه گذشته گفت که مشورت با اسرائیل و کشورهای حوزه خلیج فارس از اهمیت حیاتی برخوردار است، او تاکید کرد که واشنگتن پیش از بازگشت به برجام با متحدان منطقه‌ای‌اش مشورت خواهد کرد.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ترامپ، ماه گذشته با طرح این ادعا که تعدادی از رهبران القاعده در ایران پناه گرفته‌اند، عملا به اسرائیل و عربستان پاس گل آخر را هم داد. هر چند که گزینه نظامی علیه ایران دور از ذهن است اما حاضران جدید در سنتکام با ایران هراسی به دنبال توجیه بحران‌سازی‌های منطقه‌ای و ادامه حمایت از تروریسم و کشتار مردم فلسطین و یمن خواهند بود.
نویسنده: لادن رنجبرحقیقی
