یکی از آسیبهای جدی شبکههای اجتماعی مجازی، برخلاف عنوانی که دارند تقویت روحیه فردگرایی است و تنها شدن آدمها حتی در بین گروههای واقعی و حتی در جمع خانواده از نکات منفی این تکنولوژی است، چرا که فرد در جمع و در کنار اعضای خانواه حضور دارد اما با تلفن همراه خود در جای دیگریست، لذا لذت ارتباط جمعی از بین میرود.
در واقع فردگرايي يكي از مشكلات مهم جامعه امروزي است كه بايد براي مقابله با آن به تلاش برخاسته و طرحهايي را برگزينيم كه بتواند خلا موجود را پر كند. هم اكنون مسئولان آموزش و پرورش در حالی به راه اندازی شبکههای اجتماعی ویژه دانش آموزان روي آوردند كه اميد است با اجراي آن بتوان نگاه نسل آينده را بيش از پيش رو به سوي واقعيت سوق داد.
طرحي كه براساس آن قرار است کارهای گروهی در مدارس تقویت شده و با افزایش بازدیدها، برگزاری اردوهای دانشآموزی و ایجاد و توسعه انجمنهای دانش آموزی، علمی، فکری، هنری و ادبی نوعي شبکههای اجتماعی واقعی در محیط مدارس شکل بگیرد تا بتواند جايگزين خوبي براي شبكههاي اجتماعي مجازي باشد و همچنين نحوه ورود افراد به اين شبكهها را نيز با نوعي آگاهي همراه سازد.
مهدی نوید ادهم، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در باره راه اندازی شبکههای اجتماعی ویژه دانش آموزان و ورود شبکههای اجتماعی به مدارس با بیان اینکه انسان یک موجود اجتماعی و هویت او در گرو مناسبات اجتماعی است، گفت: هرچه ارتباطات و مناسبات اجتماعی یک فرد ارتقا می یابد، به همان میزان بر آگاهیها، شناخت و مهارتهای وی نیز افزوده میشود لذا شخصیت فرد نیز ارتقا مییابد.
وی افزود: افرادی که مناسبات اجتماعی ندارند، انسانهای تکامل یافتهای نیستند و سیر تاریخ زندگی انسانها نشان میدهد که همواره انسانها از زندگی فردی به سمت زندگی جمعی حرکت کردهاند و امروز برخلاف دوران ابتدایی زندگی بشر، مناسبات اجتماعی از فضای واقعی به فضای مجازی تبدیل شده و بجای شبکههای اجتماعی واقعی و چهره به چهره که در آن علاوه بر اطلاعات عواطف و احساسات نیز مبادله میشود، این شبکههای واقعی کمرنگ شده و به یک مدلی از یک فضای کاملا مجازی تبدیل شده است.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش همچنین تصریح کرد: امروز هرچند که شبکههای اجتماعی مجازی نیازهای انسان را پاسخ میدهند اما در این شبکهها نمی توان به دنبال احساس و عواطف بود و از سوی دیگر آسیبی که شبکههای اجتماعی مجازی میتواند به همراه داشته باشد هویت مجازی است، نه هویت واقعی.
نويد ادهم تصريح كرد: هویت مجازی انسانها همان نکته نگران کننده شبکههای اجتماعی مجازی است؛ به این معنا که مشخص نیست فرد معرفی شده در فضای مجازی همان فرد با هویت واقعی است یا خیر؟
وی انتشار گزارشهای متعدد از هویت جعلی افراد در شبکههای اجتماعی را از جمله نکتههای نگران کننده دانست و ادامه داد: این شبکهها عنوان کردند که در آن فرد جنسیت، سن و یا تابعیت خود را نادرست اعلام کرده و مشکلاتی که در این روند شکل گیری و تبادل ارتباطات و اطلاعات صورت می گیرد موضوعی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
نوید ادهم در عین حال که ضرورت شبکههای اجتماعی و ارتباط با این شبکهها را اجتناب ناپذیر میداند به این نکته نیز تاکید كرد: ثقل ارتباطات اجتماعی با شبکههای اجتماعی مجازی باشد یا واقعی موضوع قابل تاملی است.
وی ادامه داد: به نظر میرسد از منظر تعلیم وتربیت ثقل این ارتباطات باید برمبنای شبکههای اجتماعی واقعی پایهگذاری شود به این معنا که محیط مدرسه فضایی باشد که در آن مناسبات واقعی و رشد یافته با مدیریت درست برای دانش آموزان تبیین و تعریف شود و نیاز به دوست یابی و برقراری ارتباط موضوعی است که باید بدرستی به دانش آموزان آموزش داده شود.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با تاکید مجدد برفراهم کردن زمینههای اجتماعی شدن و تعاملات اجتماعی دانش آموزان در مدارس خاطرنشان کرد: جامعه پذیری یکی از وظایف و کارکردهای آموزش و پرورش است اما کانون این برنامهها باید مبتنی بر ارتباطات واقعی باشد نه ارتباطات دنیای مجازی؛ لذا مکانیزمهایی که لازمه شکل گیری یک ارتباط منسجم اجتماعی اعم از ارتباط با همسالان، دوستان، والدین، معلمان، اقوام، بزرگترها و و افراد جامعه است باید در دستور کار جدی آموزش و پرورش قرار بگیرد.
به اعتقاد نوید ادهم، همچنان که در سند تحول بنیادین نیز تاکید شده، رویکرد حاکم بر آموزش و پرورش باید رویکرد فرهنگی - تربیتی باشد و زمینه تربیت پذیری دانش آموزان باید متناسب با فرهنگ ایرانی - اسلامی شکل بگیرد و این رویکرد اقتضائاتی دارد که باید این زمینهها در مدارس فراهم شود.
این مسئول آموزش و پرورش در ادامه با تاکید بر اینکه باید کارهای گروهی در مدارس تقویت شود، افزایش بازدیدها، برگزاری اردوهای دانشآموزی و ایجاد و توسعه انجمنهای دانش آموزی، علمی، فکری، هنری و ادبی را از جمله اقداماتی برشمرد که باید برای ایجاد شبکههای اجتماعی واقعی در محیط مدارس شکل بگیرد.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره آموزش فرهنگ استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی در بین دانش آموزان نیز گفت: ورود شبکههای مجازی به جوامع امری اجتناب ناپذیر است و دانش آموزان نیز به عنوان شهروندان در محیط خارج از مدرسه به این فضاهای مجازی دسترسی دارند و ضمن پذیرش محاسن شبکههای اجتماعی و استفاده بهینه و مدیریت درست آن باید بتوانیم شبکههای اجتماعی مجازی را همسو با شبکههای اجتماعی واقعی ساماندهی کنیم؛ به این معنا که فرهنگ مواجهه هوشمندانه و دقیق با شبکه اجتماعی مجازی را در داخل شبکه اجتماعی واقعی بوجود آوریم.
نوید ادهم تاکید کرد: براین اساس دانش آموزان در محیط اجتماعی واقعی باید به درجهای از رشد و بلوغ فکری، رفتاری و معرفتی برسند که بدانند در برقراری ارتباط در فضای مجازی با هر فردی ارتباط برقرار نکنند و مسئولیت برقراری ارتباط را بپذیرند و وارد هر شبکه مجازی نشوند و ضمن داشتن زندگی شفاف در جریان آثار مثبت و منفی ارتباطات اجتماعی مجازی باشند، لذا اگر بتوانیم شبکه اجتماعی واقعی را بدرستی ساماندهی کنیم نه تنها نباید از مواجه شدن با شبکههای اجتماعی مجازی هراس داشته باشیم بلکه به عنوان یک فرصت باید با این تکنولوژی برخورد کنیم.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش اذعان کرد: مهمترین اصل حاکم بر خانواده و مدرسه به عنوان دو رکن اساسی تربیتی دانش آموزان در مواجهه با تکنولوژیهای جدید باید اصل مصون سازی باشد نه محدودیت آفرینی؛ لذا باید دانش آموزان را با افزایش آگاهی و اطلاعات از درون مصون کنیم تا نگران حضورشان در این گونه فضاها نباشیم تا آنها آزادانه و با آگاهی از آسیبهای تکنولوژی جدید و شبکههای اجتماعی مجازی دوری کنند نه با اجبار چرا که این نوع تکنولوژی محدودیت پذیر نیست.