تحریمهای بینالمللی و حتی تحریمهای منطقهای همواره در طول تاریخ روابط بینالملل مانند ابزاری برای همسو کردن دول کمتوانتر با ابرقدرتها به کار گرفته میشده است و این مهم جزو مواردی است که هیچگاه در هیچ دورهای در مسیری که هدف نهایی از تدوین آن ترسیم شده بود به کار گرفته نشده است. قرار بود تحریمهای بینالمللی ابزاری باشد که ضمانت اجرایی حقوق بینالملل را تامین کند اما این موضوع وسیلهای شد برای زورگویی و باجگیری ابرقدرتها.
اما برای اینکه نه به زورگیری و باجخواهی کشورها تن بدهیم و نه اسیر تحریمهای کمرشکن شویم باید راهی را بیابیم که در عمل تحریمها را به کاغذپارهای بیارزش مبدل سازد. با مطالعه بر روی تحریمهایی که در سالهای متمادی توسط هژمونی برتر بینالمللی بر کشورهایی که در حال رشد و توسعه بودند صورت گرفته است میتوانیم به فرمولی برسیم عملیاتی، که به راحتی میتواند حتی ناجوانمردانهترین تحریمهای بینالمللی که در حوزه دارویی میتواند باشد را از پای درآورد.
اینطور به نظر میرسد که اگر از فرمولی برای واردات و در کنار آن توجه به ظرفیت توان داخل بهره برده و در کنار همه آنها مراودات بینالمللی را به سوی همه کشورهای نظام بینالملل باز گذاریم و تنها روی بخشی از کشورها سرمایهگذاری نکنیم به راحتی میتوانیم در صورت مواجه شدن با تحریمها آن را نادیده گرفته و به مسیری که در راستای اهداف انقلاب برگزیدهایم ادامه دهیم.
واضح است که برای رسیدن به فرمولی که تحریمها را تبدیل به کاغذپارهای بیاهمیت میکند باید هزینه کرد و حوصله داشت. اینطور نیست که یک شبه تصمیم گرفته شود و از فردای آن تصمیم انتظار داشته باشیم که فرمول کاغذی ما عملیاتی شود. باید با مطالعه و گام به گام پیشرفت.
ابتدا برای واردات هر محصولی درباره مهندسی ساخت آن کسب اطلاع کرده و قبل از وابسته شدن کشور به صنعت و یا محصولی که مهندسی آن در اختیارمان نیست و تنها در انحصار یک یا چند کشور است به نتایج قابل تامل رسید و آن را فتح کرد. یا برای استفاده از محصولات مشابه کشورهای متعددی را در امر واردات اجناسشان به کشور دخیل کرد تا در صورت تحریم از سوی عدهای از کشورها باز هم کشوری باشد که حاضر به مراوده اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران به همان میزان قیمت تعریف شده بشود و نخواهد از تحریم کشور برای خودش کیسه بدوزد. مثلا اگر قرار است کالای ایکس از چین وارد شود و نیاز سالانه ما را تامین کند، بهتر به نظر میرسد که مقدار واردات ایکس را بین سه تا پنج کشور تقسیم کنیم تا پنج کشوری را داشته باشیم که هر کدام با استراتژیهای مختلف عمل میکنند و تاثیر تحریمها همه آنها را در موضع گیری علیه کشورمان بسیج نمیکند.
بر همین اساس اگر مسئولان کشور علاقه دارند که نشان دهند تحریمها کاغذپارهای بیش نیست و توان مقابله با رژیم تحریمهای ناجوانمردانه را دارا هستیم بهتر است بر مبنای این ادعا عملیاتی را هم در دستور کار خود قرار دهند تا واقعا بیاثر بودن آنها را مردم هم لمس کنند.
نویسنده: مائده شیرپور