تیم پزشکی حاضر در منطقه سرپل ذهاب معتقدند با آغاز فصل گرما و کمبود امکانات بهداشتی احتمال افزایش برخی بیماری‌ها دور از انتظار نیست.
نزدیک به چهارماه از زمین لرزه ۷.۳ ریشتری کرمانشاه می‌گذرد، زلزله‌ای که براساس آخرین آمار، تعداد کشته‌شدگان آن ۶۲۰ نفر بوده و ۱۲ هزار و ۳۸۶ مصدوم داشته است. از سوی دیگر در این زلزله به ۱۰ شهرستان و هزار و ۹۳۰ روستای استان کرمانشاه خسارت وارد شده است که وضعیت روستاها به لحاظ اهدای کانکس‌ها و کمک‌ها بهتر از شهرستان‌هاست.
این روزها وقتی با مردم سرپل ذهاب و روستاییان منطقه صحبت می‌کنی، همچنان از کمک‌های مردمی صحبت می‌کنند و قدردان حضور گسترده مردمی هستند که از لحظه زلزله آن‌ها را تنها نگذاشته‌اند. با این حال میزان کمک‌ها در یکی دو ماه اخیر کاهش یافته و این موضوع باعث نگرانی مردم منطقه شده است. اما نگرانی مهمتر برای مردم منطقه و پزشکان حاضر در شهرها و روستاهای زلزله‌زده، گرم شدن هوا و افزایش بیماری‌هاست.
مدیرعامل بنیاد ملی خانواده در گفت‌وگو با مهر با اشاره به پایش روانی ۱۰ هزار خانواده و شناسایی بیش از ۱۰۰ مورد حاد در حوزه خانواده در مناطق زلزله‌زده سرپل‌ذهاب می‌گوید: نزدیک به ۱۰۰ مورد حاد هم شناسایی شد که خانواده‌ها موارد روانی حاد داشتند. از لکنت زبان گرفته تا کابوس‌های شبانه و حتی دغدغه کنکوری‌ها به ویژه برای دخترها که وسایلشان را از دست داده بودند. اینها مسایل نگران‌کننده‌ای است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
حجت‌الاسلام رضا رویت اضافه می‌کند: پیش‌بینی ما و رویکرد علمی قصه این است که پس از اسکان اضطراری و امدادهای اولیه تازه مسائل خانواده و بحران‌های روانی شروع می‌شود، خانواده‌ها تازه می‌فهمند چه شده و چه آینده مبهمی روبه‌روی آن هاست. وقتی امدادگران می‌روند احساس تنهایی می‌کنند و... خدا نکند که این صداها یک زمان خاموش شود.
قرارگاه تخصصی خانواده یک قرارگاه مرکزی در شهر سرپل‌ذهاب است که با تجمیع ظرفیت‌های مردمی در حوزه خانواده از سراسر کشور؛ مداخلات خانواده‌محور جهت بهبود حال و وضعیت خانواده‌های زلزله‌زدگان را برنامه‌ریزی، هدایت و راهبری می‌کند. این قرارگاه با دعوت از پزشکان، پرستاران و تیم روانشناسی تلاش کرده است تا با تمرکز بر بانوان به ویژه بانوان باردار و شیرده در حوزه تغذیه، بهداشت و روان آن‌ها به صورت تخصصی ورود کند.
سرویس‌های بهداشت و موارد ضدعفونی‌کننده باید در میان اولویت‌ها قرار گیرد
طیبه داب، داوطلبی است از علوم پزشکی مشهد که یک هفته در منطقه سرپل‌ذهاب مستقر است. او درباره فعالیت‌هایی که به بانوان ارائه می‌شود، می‌گوید: مامایی، پزشک عمومی، داروخانه و تزریقات. همه خدمات پزشکی و پرستای در کنار مهدکودک و روانشناسی. وی افزود: خود من در بخش مامایی فعال هستم؛ مراقبت از باردارها و عفونت‌ها. مراجعه خانم‌ها بسیار بالاست و متاسفانه باید بگویم ۹۰ درصد خانم‌ها دچار عفونت شده‌اند. ما به صورت سیار به روستاها رفته‌ایم. آن جا هم همین طور است. علت عفونت پایین بودن سطح بهداشت است. همه عفونت‌ها هم یکسان است.
داب ادامه می‌دهد: جمعیت زیادی از یک حمام یا دستشویی استفاده می‌کنند و مواد ضدعفونی‌کننده هم نیست. به بخش‌های محروم شهر سرپل‌ذهاب یعنی پاونار و زعفران هم رفتیم؛ اصلا چیزی به اسم ماده ضدعفونی‌کننده وجود ندارد.
وی افزود: ما روزانه به طور میانگین ۳۰ مراجعه‌کننده داریم. یک اتفاق خیلی بد دیگر این است که بانوان خوددرمانی کردند. این باعث شد عفونت مقاوم شود که اصلا خوب نبوده است.
داب می‌گوید: وضعیت سلامتی خانم‌های باردار نسبتا خوب است اما مواردی داشتیم که تغذیه نامناسب داشتند و بچه رشد مناسب نداشت و رشد شکم براساس سن بارداری مناسب نبود.
وی تاکید می‌کند: مردم خیلی کمک کرده‌اند، خیلی به مردم زلزله‌زده دلگرمی داده‌اند، اما برخی چیزها به نظر مردم و مسئولان اولویت نیست؛ چیزهایی مثل مواد ضدعفونی‌کننده و سرویس‌های بهداشتی و حمام‌های مناسب. باید این مسائل آموزش داده شود.
مریم مزاری از علوم پزشکی بوشهر به منطقه سرپل‌ذهاب آمده است. او نیز می‌گوید: ما گروه جهادی هستیم که با فراخوان بسیج دانشگاه علوم پزشکی برای ارائه خدمات درمانی در سرپل‌ذهاب به قرارگاه تخصصی خانواده آمدیم.
وی با اشاره به مشاهدات خود از منطقه اضافه می‌کند: از نظر روانی وضعیت خوب نیست. نقاشی‌های کودکان بیشتر ترس از زلزله و خرابی است و انگار قرار است همیشه مردم در چادر باشند. یک حالت ناامیدی در چهره عمدتا زن‌ها هست.
مزاری با بیان اینکه باید به تغدیه بانوان و کودکان جدی‌تر پرداخته شود می‌افزاید: الان مواد غذایی بر خلاف یکی دو ماه اول کم شده است که باید به این موضوع توجه شود. بانوان باردار را داریم که در هفته آخر بارداری هستند و متاسفانه در چادر زندگی می‌کنند و به آن‌ها کانکس نرسیده است. این باید رعایت شود. اما عمده نگرانی‌ها از گرم شدن هواست، با توجه به وضعیت بهداشتی و فاضلابی که در سطح شهر می‌ریزد شرایط می‌تواند در فصل گرما خطرناک شود. حتی احتمال شیوع وبا هست.
