دیروز در حالی اختلال ایجاد شده در سامانه سوختگیری در پمپ بنزین‌ها که موجب بروز مشکلات بسیاری در روند سوختگیری خودروها شده، ناشی از حمله سایبری بوده است که گمانه‌زنی‌ها بسیاری در باب چرایی چنین حادثه‌ای مطرح است که طیفی از نابسامانی‌های زیر ساختی تا زمینه ساز برای برهم زدن روند رو بهبود اقتصاد کشور و حتی از سرگیری مذاکرات هسته‌ای را در بر می‌گیرد.
دیروز بسیاری از مناطق کشور با چالشی به نام اختلال ایجاد شده در جایگاه‌های سوخت مواجه شد که صف‌های طولانی در پمپ بنزین‌ها را رقم زد بویژه اینکه برخی شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای نیز تلاش کردند از این آب گل آلود ماهی خویش را گرفته و از آن به عنوان ابزاری برای غبارآلود سازی فضای داخلی ایران بهره گیرند.
مروری بر آنچه گذشت
دیروز جایگاه‌های سوخت در استان‌های مختلف کشورمان با اختلال در توزیع سوخت با نرخ سهمیه کارت سوخت روبه‌رو شدند که این موضوع مشکلاتی را برای مردم رقم‌زد و موجب صف‌ها طولانی در پمپ بنزین‌ها و البته نگرانی مردم از کمبود و یا حتی گرانی سوخت شد که بر این فضای ملتهب افزود.
گزارش‌ها از بسیاری از شهرها از جمله شهرهای شمالی از ساری، آمل، بابل، نوشهر، رامسر و چالوس در مازندران حکایت از تعطیلی پمپ‌های بنزین و ازدحام مردم دارددر توابع استان تهران اعم از ورامین، قرچک، تهران، ری، اسلامشهر و شهریار هم باوجود قطع سامانه توزیع سوخت بنزین به‌صورت آزاد عرضه شد. برخی از پمپ‌های بنزین در سطح استان البرز هم غیرفعال شدند و برخی هم فقط بنزین آزاد ارائه کردند. در استان فارس نیز در برخی جایگاه‌های عرضه سوخت شاهد ازدحام خودروها بود. در استان خراسان جنوبی بعد از اختلال چند ساعته، ۱۰ جایگاه به مدار برگشته و بنزین آزاد عرضه کردند.
در این میان احمد وحیدی وزیر کشور تاکید کرد: اختلال در ارائه خدمات در برخی از پمپ‌های بنزین ناشی از یک اشکال فنی و سامانه ای است و به زودی رفع می شود. وی با تاکید بر اینکه هیچ برنامه ای برای گرانی بنزین وجود ندارد، گفت: مردم نگرانی نداشته باشند.
اداره کل روابط عمومی وزارت نفت نیز با صدور اطلاعیه‌ای درباره مشکل فنی ایجاد شده در سامانه کارت هوشمند سوخت اعلام کرد: در پی مشکل فنی ایجاد شده در سامانه کارت هوشمند سوخت، از دقایقی پیش استفاده از کارت سوخت در جایگاه‌های عرضه سراسر کشور دچار وقفه شده است؛ اما طبق اطلاعات به دست آمده از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم‌اکنون سوختگیری در جایگاه‌های عرضه مشکلی ندارد و با وجود خارج شدن سامانه هوشمند سوخت از مدار، مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوختگیری کنند. کارشناسان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در حال بررسی مشکل فنی ایجاد شده و رفع آن هستند و این اطمینان به هموطنان عزیز داده می‌شود که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت ایجاد نخواهد شد.
همزمان با این اختلال‌ها
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور بیان کرد: یازده صبح امروز از جایگاه های سراسری سوخت درباره اختلال در سامانه سوخت گزارش هایی دریافت کردیم و متوجه شدیم موضوع مربوط به سراسر کشور است.وی افزود: در شرایط عادی بدون کارت سوخت امکان سوختگیری وجود نداشت. اما به علت اینکه صفوف طویل تر نشود امکان سوختگیری بدون کارت سوخت فراهم شده و افراد می توانند به صورت آزاد و همچنین گازوئیل را بدون نیاز به کارت سوخت دریافت کنند. امیدوار بودیم طی یک ساعت این مشکل حل شود تمام شرکت های متخصص شرکت ملی پخش در حال بررسی و رفع مشکل هستند.
علی فروزنده سخنگوی وزارت نفت در جمع خبرنگاران گفت: سوختگیری در جایگاه‌های سوخت با مشکل مواجه نیست، مشکلی برای سوختگیری وجود ندارد و مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوختگیری کنند.
وی ادامه داد: این اطمینان را به مردم می‌دهم که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت مردم به وجود نخواهد آمد و کارشناسان در حال بررسی و رفع مشکل هستند و به‌محض رفع مشکل به مردم اطلاع‌رسانی می‌شود.
فاطمه کاهی سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم گفت: جلسه‌ای فوری درباره اختلال سامانه هوشمند سوخت در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حال برگزاری است که به‌محض پایان یافتن جلسه اطلاع‌رسانی عمومی خواهد شد.
حوالی ظهر بود که سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد: اکنون ۴۰ درصد از جایگاه‌های سوخت سراسر کشور به صورت دستی به مدار فعالیت بازگشته‌اند.«فاطمه کاهی» با اشاره به اختلال ایجاد شده در سامانه سوخت، افزود: این جایگاه با قطع دستی سامانه هوشمند سوخت به مدار بازگشته اند. وی افزود: در این جایگاه ها امکان عرضه بنزین و گازوئیل به نرخ دوم و قیمت آزاد وجود دارد.
کاهی با رد شایعه افزایش قیمت بنزین، ادامه داد: در تلاشیم تا مشکل فنی سامانه هوشمند سوخت هر چه سریع تر رفع شود تا امکان دریافت بنزین به نرخ یارانه ای نیز امکان پذیر شود.
در همین حال تعدادی از تابلوهای شهری در برخی شهرها از جمله کرج و اصفهان و همچنین تابلوهای جایگاه‌های سوخت به دلیل هک شدن سراسری مطالبی را منتشر کرد.سید علی معرک نژاد، مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری اصفهان نیز در این ارتباط با بیان اینکه در حال بررسی این موضوع در اصفهان هستیم، اظهار داشت: اطلاعات تکمیلی را در اختیار شهروندان قرار خواهیم داد.
گمانه‌زنی‌ها
این حادثه در حالی روی داده است که در باب چرایی آن دیدگاه‌های متعددی مطرح می‌شود. برخی بر این عقیده‌اند که نامناسب بودن زیر ساخت‌های جایگاه‌های سوخت و شرکت فراورده‌های نفتی و شرکت نفت موجب بروز چنین اختلالاتی شده است. سناریوی دیگر آن است که همزمان با روند خوب واکسیناسیون در کشور و نیز عملکردهای دولت در حل مشکلات اقتصادی کشور، چنین خرابکاری‌هایی برای تحت الشعاع قرار دادن این روند بوده است. در همین حال برخی آن را به برخی تحولات روزهای اخیر نظیر درخواست‌های مکرر برای بازخواست برخی مسئولان دولت یازدهم که در تامین سوخت بدون کیفیت و البته استخدام برخی نمایندگان در شرکت نفت نقش داشته‌اند را در چنین رویدادی بی تاثیر نمی‌دانند که با ایجاد اخلال به دنبال انحراف افکار عمومی از این پرونده‌ها هستند. اما در این میان شبکه‌های بیگانه بویژه در فضای مجازی تلاش کردند تا این وضعیت را به مسائل حاشیه‌ای سوق داده و به دنبال غبارآلود ساختن فضای سیاسی و اجتماعی کشور باشند. نسبت دادن این اخلال‌ها به مذاکرات هسته‌ای و اینکه ایران در صورت عدم توافق با غرب با تشدید این وضعیت ها مواجه خواهد شد و نیز نسبت دادن این اختلال‌ها به حوادث آبان ۹۸ و القا برهم خوردن دوباره فضای اجتماعی و امنیتی ایران محور این رویکرد را تشکیل داده است. این سناریو سازی زمانی آشکارتر می‌شود که طی هفته‌های اخیر این شبکه‌ها بویژه در فضای مجازی با ادعای دلسوز مردم ایران بودن و ابراز همدردی با قربانیان آبان ۹۸ به دنبال تحریک احساسات مردم ایران هستند.
به هر تقدیر هر کدام از این سناریو که مطرح باشد یک اصل وجود دارد و آن اینکه در کنار اقدام دولت و مسئولان برای تکرار نشدن چنین حوادثی، هوشیاری و بیداری همگانی در برابر فرصت‌طلبانی که به دنبال غبارآلود سازی فضای ایران آن هم در شرایط بهبود وضعیت اقتصادی و رفع بحران کرونا هستند، امری ضروری است که می‌تواند مولفه‌ای مهم در برابر فتنه‌هایی باشد که برای برهم زدن اقتصاد و امنیت ایران از هیچ اقدامی فروگذار نیستند.
دیروز بسیاری از مناطق کشور با چالشی به نام اختلال ایجاد شده در جایگاه‌های سوخت مواجه شد که صف‌های طولانی در پمپ بنزین‌ها را رقم زد بویژه اینکه برخی شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای نیز تلاش کردند از این آب گل آلود ماهی خویش را گرفته و از آن به عنوان ابزاری برای غبارآلود سازی فضای داخلی ایران بهره گیرند.
مروری بر آنچه گذشت
دیروز جایگاه‌های سوخت در استان‌های مختلف کشورمان با اختلال در توزیع سوخت با نرخ سهمیه کارت سوخت روبه‌رو شدند که این موضوع مشکلاتی را برای مردم رقم‌زد و موجب صف‌ها طولانی در پمپ بنزین‌ها و البته نگرانی مردم از کمبود و یا حتی گرانی سوخت شد که بر این فضای ملتهب افزود.
گزارش‌ها از بسیاری از شهرها از جمله شهرهای شمالی از ساری، آمل، بابل، نوشهر، رامسر و چالوس در مازندران حکایت از تعطیلی پمپ‌های بنزین و ازدحام مردم دارددر توابع استان تهران اعم از ورامین، قرچک، تهران، ری، اسلامشهر و شهریار هم باوجود قطع سامانه توزیع سوخت بنزین به‌صورت آزاد عرضه شد. برخی از پمپ‌های بنزین در سطح استان البرز هم غیرفعال شدند و برخی هم فقط بنزین آزاد ارائه کردند. در استان فارس نیز در برخی جایگاه‌های عرضه سوخت شاهد ازدحام خودروها بود. در استان خراسان جنوبی بعد از اختلال چند ساعته، ۱۰ جایگاه به مدار برگشته و بنزین آزاد عرضه کردند.
در این میان احمد وحیدی وزیر کشور تاکید کرد: اختلال در ارائه خدمات در برخی از پمپ‌های بنزین ناشی از یک اشکال فنی و سامانه ای است و به زودی رفع می شود. وی با تاکید بر اینکه هیچ برنامه ای برای گرانی بنزین وجود ندارد، گفت: مردم نگرانی نداشته باشند.
اداره کل روابط عمومی وزارت نفت نیز با صدور اطلاعیه‌ای درباره مشکل فنی ایجاد شده در سامانه کارت هوشمند سوخت اعلام کرد: در پی مشکل فنی ایجاد شده در سامانه کارت هوشمند سوخت، از دقایقی پیش استفاده از کارت سوخت در جایگاه‌های عرضه سراسر کشور دچار وقفه شده است؛ اما طبق اطلاعات به دست آمده از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم‌اکنون سوختگیری در جایگاه‌های عرضه مشکلی ندارد و با وجود خارج شدن سامانه هوشمند سوخت از مدار، مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوختگیری کنند. کارشناسان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در حال بررسی مشکل فنی ایجاد شده و رفع آن هستند و این اطمینان به هموطنان عزیز داده می‌شود که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت ایجاد نخواهد شد.
همزمان با این اختلال‌ها
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور بیان کرد: یازده صبح امروز از جایگاه های سراسری سوخت درباره اختلال در سامانه سوخت گزارش هایی دریافت کردیم و متوجه شدیم موضوع مربوط به سراسر کشور است.وی افزود: در شرایط عادی بدون کارت سوخت امکان سوختگیری وجود نداشت. اما به علت اینکه صفوف طویل تر نشود امکان سوختگیری بدون کارت سوخت فراهم شده و افراد می توانند به صورت آزاد و همچنین گازوئیل را بدون نیاز به کارت سوخت دریافت کنند. امیدوار بودیم طی یک ساعت این مشکل حل شود تمام شرکت های متخصص شرکت ملی پخش در حال بررسی و رفع مشکل هستند.
علی فروزنده سخنگوی وزارت نفت در جمع خبرنگاران گفت: سوختگیری در جایگاه‌های سوخت با مشکل مواجه نیست، مشکلی برای سوختگیری وجود ندارد و مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوختگیری کنند.
وی ادامه داد: این اطمینان را به مردم می‌دهم که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت مردم به وجود نخواهد آمد و کارشناسان در حال بررسی و رفع مشکل هستند و به‌محض رفع مشکل به مردم اطلاع‌رسانی می‌شود.
فاطمه کاهی سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم گفت: جلسه‌ای فوری درباره اختلال سامانه هوشمند سوخت در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حال برگزاری است که به‌محض پایان یافتن جلسه اطلاع‌رسانی عمومی خواهد شد.
حوالی ظهر بود که سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد: اکنون ۴۰ درصد از جایگاه‌های سوخت سراسر کشور به صورت دستی به مدار فعالیت بازگشته‌اند.«فاطمه کاهی» با اشاره به اختلال ایجاد شده در سامانه سوخت، افزود: این جایگاه با قطع دستی سامانه هوشمند سوخت به مدار بازگشته اند. وی افزود: در این جایگاه ها امکان عرضه بنزین و گازوئیل به نرخ دوم و قیمت آزاد وجود دارد.
کاهی با رد شایعه افزایش قیمت بنزین، ادامه داد: در تلاشیم تا مشکل فنی سامانه هوشمند سوخت هر چه سریع تر رفع شود تا امکان دریافت بنزین به نرخ یارانه ای نیز امکان پذیر شود.
در همین حال تعدادی از تابلوهای شهری در برخی شهرها از جمله کرج و اصفهان و همچنین تابلوهای جایگاه‌های سوخت به دلیل هک شدن سراسری مطالبی را منتشر کرد.سید علی معرک نژاد، مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری اصفهان نیز در این ارتباط با بیان اینکه در حال بررسی این موضوع در اصفهان هستیم، اظهار داشت: اطلاعات تکمیلی را در اختیار شهروندان قرار خواهیم داد.
گمانه‌زنی‌ها
این حادثه در حالی روی داده است که در باب چرایی آن دیدگاه‌های متعددی مطرح می‌شود. برخی بر این عقیده‌اند که نامناسب بودن زیر ساخت‌های جایگاه‌های سوخت و شرکت فراورده‌های نفتی و شرکت نفت موجب بروز چنین اختلالاتی شده است. سناریوی دیگر آن است که همزمان با روند خوب واکسیناسیون در کشور و نیز عملکردهای دولت در حل مشکلات اقتصادی کشور، چنین خرابکاری‌هایی برای تحت الشعاع قرار دادن این روند بوده است. در همین حال برخی آن را به برخی تحولات روزهای اخیر نظیر درخواست‌های مکرر برای بازخواست برخی مسئولان دولت یازدهم که در تامین سوخت بدون کیفیت و البته استخدام برخی نمایندگان در شرکت نفت نقش داشته‌اند را در چنین رویدادی بی تاثیر نمی‌دانند که با ایجاد اخلال به دنبال انحراف افکار عمومی از این پرونده‌ها هستند. اما در این میان شبکه‌های بیگانه بویژه در فضای مجازی تلاش کردند تا این وضعیت را به مسائل حاشیه‌ای سوق داده و به دنبال غبارآلود ساختن فضای سیاسی و اجتماعی کشور باشند. نسبت دادن این اخلال‌ها به مذاکرات هسته‌ای و اینکه ایران در صورت عدم توافق با غرب با تشدید این وضعیت ها مواجه خواهد شد و نیز نسبت دادن این اختلال‌ها به حوادث آبان ۹۸ و القا برهم خوردن دوباره فضای اجتماعی و امنیتی ایران محور این رویکرد را تشکیل داده است. این سناریو سازی زمانی آشکارتر می‌شود که طی هفته‌های اخیر این شبکه‌ها بویژه در فضای مجازی با ادعای دلسوز مردم ایران بودن و ابراز همدردی با قربانیان آبان ۹۸ به دنبال تحریک احساسات مردم ایران هستند.
به هر تقدیر هر کدام از این سناریو که مطرح باشد یک اصل وجود دارد و آن اینکه در کنار اقدام دولت و مسئولان برای تکرار نشدن چنین حوادثی، هوشیاری و بیداری همگانی در برابر فرصت‌طلبانی که به دنبال غبارآلود سازی فضای ایران آن هم در شرایط بهبود وضعیت اقتصادی و رفع بحران کرونا هستند، امری ضروری است که می‌تواند مولفه‌ای مهم در برابر فتنه‌هایی باشد که برای برهم زدن اقتصاد و امنیت ایران از هیچ اقدامی فروگذار نیستند.
