بر اساس آنچه که آمار رسمی کشور از وضعیت نیروی کاراعلام می‌کند؛ در حال حاضر ۳ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۳۹۸ نفر تعداد بیکاران کشور است که بر اساس اطلاعات به دست آمده از منابع رسمی در وزارت کار، سهم جمعیت فارغ‌التحصیل کشور از کل جمعیت بیکار کشور، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر است. بر همین اساس حاصل نسبت جمعیت بیکار تحصیلکرده به کل جمعیت بیکار کشور، نشان از سهم ۵۶ درصدی فارغ‌التحصیلان از بیکاران دارد. بر این اساس نرخ بیکاری در بین جمعیت فارغ‌التحصیل ۱۸ درصد برآورد می‌شود؛ یعنی از هر ۱۰ نفر دانش آموخته دانشگاهی ۱.۸نفر بیکار است.
همچنین مقایسه وضعیت جمعیت بیکار فارغ‌التحصیلان در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ نیز نشان می‌دهد، از میان ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بیکار در سال ۹۴ بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر دارای تحصیلات دانشگاهی بودند که معادل تقریبا ۴۰ درصد از کل جمعیت بیکار کشور است؛ این آمار به خوبی نشان دهنده عدم تعادل بین عرضه و تقاضای نیروی کار بویژه در جمعیت تحصیلکرده کشور است.
آنچه مسلم است ناتوانی بازار کار در پاسخ به نیاز اشتغال جمع کثیری از بیکاران، چند سالی است کهبه عنوان مهمترین معضل کشور مطرح است و پیرو آن طرح‌ها و پروژه‌های زیادی ارایه و بعضا اجرا می‌شود اما این طرح‌ها تاکنون نتوانسته گره‌ای از این مشکل باز کند.
چندی پیش در همین راستا معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار از آغاز طرح کارورزی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از دهه اول تیرماه خبر داد و در تشریح جزئیات اجرای طرح کارورزی که با هدف جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار از مقطع کاردانی تا مقطع دکتری اجرایی شده است، اعلا م کرد: جامعه هدف اجرای این طرح، دانش‌آموختگان دانشگاهی و واحدهای پذیرنده اعم از بخش خصوصی و تعاونی هستند، که درگام اول کارفرما را تشویق می کنیم تا نیروی کار فارغ‌التحصیل دانشگاهی جدید را جذب کند و در مرحله بعد هدف ما آماده سازی نیروی کار برای بازار کار است که این افراد در دوره کارورزی مهارت لازم برای ورود به بازار کار را کسب می‌کنند.
وی بابیان اینکه دانش‌آموختگان دانشگاهی، کارفرمایان و واحدهای متقاضی جذب کارورز نیز مخاطبان اجرای طرح کاروزی هستند، اعلام کرد : سامانه ثبت نام به نشانی karvarzi.mcls.gov.ir برای کارورزان و واحدهای پذیرنده کارورزان فعال است که می‌توانند آمادگی خود را برای اشتغال یا جذب متقاضیان از طریق ثبت نام در این سامانه اعلام کنند.
بعداز اجرایی شدن این مساله متولیان این مساله از ثبت نام بیش از ۶۰ هزار نفر واجد شرایط تاکنون در سامانه کارورزی خبر داده و مدعی شدند؛ افزایش میزان اشتغال پذیری نیروی کار و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از جمله دستاوردهای مهم این طرح است.
اجرای طرح کارورزی از فردا
درهمین راستا روزگذشته مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار از اجرای طرح کارورزی ویژه اشتغال فارغ التحصیلان از روز چهارشنبه۲۱ تیر ماه خبرداد و اعلام کرده تاکنون۳۸۶هزار نفر در سامانه کارورزی ثبت نام کردند که ۶۸ هزار و۶۰۰نفر واجد شرایط هستند.
علاءالدین ازوجی با تاکید بر اینکه طرح کارورزی صرفا برای اشتغالزایی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از مقطع فوق دیپلم به بالا را شامل می‌شود، گفت: از کل تعداد ۳۸۶ هزار نفری که در سامانه ثبت نام کردند ۶۸ هزار و ۶۰۰ نفر دارای مدارک دانشگاهی هستند و مشمول طرح می‌شوند.
مدیر کل سیاستگذاری بازار کار و توسعه اشتغال وزارت کار در خصوص میزان استقبال واحدهای پذیرنده و کارفرمایان برای جذب واجدان شرایط طرح کارورزی گفت: واحدهای اقتصادی متقاضی نیروی کار فارغ التحصیل که تحت عنوان واحدهای پذیرنده عنوان می‌شوند از طرف ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین دستگاه‌های اجرایی استانی شناسایی می‌شوند. در زمینه جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی مذاکرات بسیار خوبی با نمایندگان بخش خصوصی و تعاونی مانند اتاق بازرگانی، اتاق اصناف و اتاق تعاون صورت گرفته تا از ظرفیت بخش خصوصی در طرح کارورزی استفاده شود.
وی ادامه داد: طبق گزارش‌های دریافتی، خوشبختانه طی دو سه هفته گذشته نظر به جلسات با نمایندگان بخش خصوصی و همچنین ابلاغ برنامه جامع اشتغال فراگیر از سوی معاون اول رئیس جمهور، تحرکات خوبی در بازار کار در استان‌ها مشاهده می‌شود.
مدیرکل سیاستگذاری بازار کار و توسعه اشتغال وزارت کار با یادآوری هدفگذاری اشتغال ۱۵۰ هزار فارغ‌التحصیل در سال با اجرای طرح کارورزی گفت: در همین زمینه سلسه جلسات وزارت کار با بخش خصوصی و تشکل‌ها آغاز شده و نیاز آنها به نیروی کار نیز سنجیده شده است.
وی افزود: بر اساس جلساتی که تاکنون برگزار شده است استقبال خوبی از سوی بخش خصوصی برای جذب نیروی کار شده است به طوریکه سازمان نظام مهندسی کشاورزی اعلام آمادگی کرده تا در قالب طرح کارورزی سالانه ۳۰ هزار نفر در بخش کشاورزی مشغول شوند.
ازوجی ادامه داد: در بخش دامپزشکی ۵ هزار نفر، در بخش حمل و نقل اشتغال ۵ تا ۷ هزار نفر، در بخش تعاون حدود ۱۵ هزار نفر و در سایر بخش‌ها از جمله اصناف نیز استقبال قابل قبولی شده است.
مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره آخرین اقدامات اجرای برنامه جامع اشتغال فراگیر که اخیرا از سوی معاون اول رئیس جمهور به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است گفت: در این برنامه حدود ۳۵ نوع اقدام از سوی وزارت کار، دستگاه‌های اجرایی، استانداری‌ها و بخش خصوصی برای تحریک بازار کار باید انجام شود.
وی با بیان اینکه دستورالعمل برنامه اشتغال فراگیر نیز حداکثر تا هفته آینده به استان‌ها ابلاغ می‌شود افزود: دستورالعملی که تهیه می‌شود نحوه تخصیص یارانه‌ها، مشوق‌های دولتی، نظام پایش و سایر موارد را در بر می‌گیرد.
ازوجی درباره وضعیت عرضه نیروی کار نیز گفت: سالانه بین ۸۰۰ هزار تا ۸۵۰ هزار نفر عرضه نیروی کار در کشور داریم که ۸۰ تا ۸۲ درصد این افراد از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند.
اشتغالزایی برای ۹۷۰ هزار نفر
در همین راستا در اوایل تیرماه سالجاری بود که معاون اول رئیس جمهوری و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی برنامه اشتغال فراگیر در سال ۹۶ را ابلاغ کردکه درآن آمده بود این طرح با هدف افزایش جمعیت شاغل به میزان ۹۷۰هزار نفر در سال ۹۶ ابلاغ شده است .
اگرچه این هدف مدنظر متولیان بوده اما با این وجود مدیرکل سیاستگذاری بازار کار و توسعه اشتغال وزیر کار در پاسخ به این سوال که آیا با اجرای طرح‌های اشتغالی دولت امسال اشتغالزایی برای ۹۷۰ هزار نفر بر اساس تکیلف برنامه ششم توسعه محقق می‌شود یا خیر اعلام کرده که تاکنون به دلیل اینکه برنامه مدونی در سیاست‌های کلان در حوزه اشتغال وجود نداشته است بازار کار با یک روند روبه رشد بسیار کند نامحسوس مواجه بود اما ابراز امیدواری کرده تا امسال به دلیل هدفگذاری صورت گرفته این میزان اشتغال مشروط بر توسعه سیاست‌های اقتصاد کلان کشور ایجاد شود.
