بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عصر روز شنبه به کار خود پایان داد. نمایشگاهی که برای اولینبار در شهر آفتاب تهران برگزار شد و برخلاف برخی پیشبینیها با استقبال خوب مردم و مخاطبان کتاب هم همراه شد.
نخستین تجربه برگزاری نمایشگاه کتاب در محلی جدید، آن هم با سر و شکلی مدرن و البته ویژه برگزاری اتفاقاتی نظیر نمایشگاه، نشان داد که میشود با یک مدیریت درست و با کمترین زمان ممکن، خدمتی را به مردم عرضه کرد که هم در شأن مردم باشد و هم برای فرهنگ این مملکت اثربخش.
علیرغم دور بودن فضای شهرآفتاب از مرکز شهر، اما امکانات دسترسی مخاطبان به این محل یکی از نکات خوب این دوره نمایشگاه بود. هرچند در این حوزه هم کاستیهایی وجود داشت، اما با درنظر گرفتن تجربه اولین دوره برگزاری، میتوان امیدوار بود که طی سالهای آینده این ضعفها هم از بین برود. امکانات خوب نمایشگاه و در اختیار گذاشتن سامانههای حملونقل عمومی در دل نمایشگاه و البته از نقاط مختلف پایتخت، باعث شد که نه تنها مردم عطای حضور در نمایشگاه را به لقایش نبخشند که اتفاقا در برخی روزها، تراکم بالا و به دور از انتظاری در نمایشگاه به چشم بیاید.
یکی از اتفاقاتی که در نمایشگاه امسال سوژه برخی رسانهها شده بود، بارندگی شدید باران و آبگرفتگی برخی سالنها بود. اتفاقی که اولا غیرمترقبه بود و دوم اینکه آنقدر بحرانی نبود که برخیها بخواهند در بیانصافی محض آن را به مدیریت شهری پایتخت ربط دهند. به هرحال «شهر آفتاب» اگر جای خوبی برای برگزاری نمایشگاه کتاب نبود، که بود، بروز چنین اتفاقی در مصلای تهران میتوانست خسارات بسیاری را به ناشران، عرضهکنندگان و حتی مخاطبان وارد کند. اما به هرحال طبیعی است که دوستان اصلاحطلب که برای موفق نبودن نمایشگاهی که حاصل تلاش قالیباف و همکاران او در شهرداری تهران بود، مدام ناخن به هم بسایند و آرزو کنند تا اتفاقی بیفتد و دوستان هم از آن برای خود نانی بردارند.
بیاخلاقی رسانههای جریان اصلاحات، به حدی بود که آنها بر روی این اتفاق چنان تمرکز کرده بودند، که یادشان رفته بود، اگر مجموعه شهر آفتاب خوب نبود، مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به دنبال در اختیار گرفتن آن برای مدت ۱۰ سال نبودند و در انتها هم از برگزاری موفق نمایشگاه بیست و نهم ابراز خوشحالی نمیکردند.
اما نمایشگاه کتاب امسال دارای یک نکته و نقطه تاریک بسیار بزرگ بود. عدم حضور رهبر انقلاب در نمایشگاه امسال به مانند سال ۹۳ نکتهای بود که نمیشود از کنار آن به سادگی گذشت.
چندی پیش علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر از ارسال نامه رسمی به رهبری برای حضور در این رویداد فرهنگی داده بود که با عدم حضور حضرت آیتالله خامنهای در شهر آفتاب، این دعوت بدون اجابت باقی ماند.
پاسخ این سوال که چرا یار مهربان کتاب، به مانند دو سال قبل قید حضور در نمایشگاه را زدهاند را باید مسئولان و متولیان فرهنگی کشور بدهند.
با عرض شرمندگی نمیتوان این توجیه را بپذیریم که رهبر انقلاب به خاطر فشردگی در برنامهها و دیدار و کارهای روزمره فرصت حضور در نمایشگاه را نداشتند.
«سیدعلی خامنهای» به عنوان رهبر نظام اسلامی، جزو معدود شخصیتهایی است که با کتاب موانستی دیر و دور دارد. رهبری که همواره بر موضوع کتابخوانی و نشر و بسط آن در جامعه تاکید دارند، کسی که برخلاف تقریبا اغلب مسئولان کشور، همواره و در بخشی از ساعات شبانهروز بر کتابخوانی اصرار دارند، کسی که نه تنها کتابهای بیشماری را خوانده و در کتابخانهاش جای داده، که در پایگاه اطلاعرسانی ایشان هم بخشی به کتاب و کتابخوانی اختصاص یافته است.
چطور میشود پذیرفت که ایشان در ۱۰ روز برگزاری نمایشگاه کتاب، فرصتی چندساعته برای حضور و بازدید نداشته است؟
دو سال قبل هم نوشتیم که عدم حضور ایشان در نمایشگاه کتاب یک اتفاق کمسابقه است. مقام معظم رهبری به جز مواردی که در سفر بودهاند، تنها طی چند دوره از برگزاری نمایشگاه در دولت اصلاحات، قید حضور در نمایشگاه را زدند و حاضر نشدند تورقی بر کتابهای تولیدی و منتشره در نمایشگاه کتاب داشته باشند.
بدون شک این عدم حضور را باید به ناراضی بودن رهبر فرزانه انقلاب مرتبط دانست. موضوع فرهنگ از نگاه ایشان و برخلاف برخی از مسئولان از موضوع اقتصاد و سیاست هم مهمتر است. پس وقتی یک رویدار بزرگ فرهنگی برگزار میشود و ایشان علیرغم دعوت رسمی، پاسخی نمیدهند و شرکت نمیکنند، یعنی دستکم یکجای کار مسئولان تصمیمگیر و تصمیمساز فرهنگی میلنگد. یعنی مشکلی در ساختار مدیریتی حضرات وجود دارد که چشمانتظاری نمایشگاه کتاب برای حضور «رهبر» بینتیجه میماند و حسرت حضور ایشان بر دل.
کاش آقایان مسئول، حواسشان باشد که در حوزه نشر و کتاب چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است که عالیترین مقام این نظام به عنوان حرفهایترین کتابخوان نمیتواند بپذیرد که در نمایشگاه کتاب شرکت کند. از عمر سه ساله دولت یازدهم و متولیان فرهنگی این دولت، مقام معظم رهبری در دو دوره نمایشگاه شرکت نکردهاند و قطعا این معنا و مفهومی را با خود به همراه دارد که عاقلان دانند!
اگر آقایان خودشان را به خواب نزده باشند، میفهمند که در آزمون مدیریت و مسئولیت، اگر رفوزه نشده باشند، قطعا تجدید شدهاند.
فروش کتاب در نمایشگاه از مرز ۷۸ میلیارد گذشت / رشد ۱۵ درصدی نسبت به دوره گذشته
قائممقام بیست و نهمین دوره نمایشگاه کتاب تهران از فروش ۷۸ میلیاردی کتاب در این دوره نمایشگاه خبر داد و گفت: این میزان نسبت به سال گذشته با ۱۵ درصد رشد همراه بوده است.
امیرمسعود شهرامنیا، با اشاره به میزان فروش کتاب در این دوره نمایشگاه گفت: طبق آماری که ما از پوزهای بانک شهر که امسال بانک عامل نمایشگاه بود، داریم میزان ۷۸ میلیارد تومان است، اما این رقم همه میزان فروش نیست؛ چراکه بخشی از خریدها به صورت متفرقه توسط کارتخوانهای دیگر بانکها یا به صورت نقدی و یا اعتباری انجام میشد. برآورد این است که باید به میزان رقمی که پوزهای بانک شهر اعلام کردهاند، ۳۰ یا ۴۰ درصد اضافه شود. اگر ما حداقل را در نظر بگیریم، باید گفت که نمایشگاه امسال ۱۱۰ میلیارد فروش داشته و اگر دو برابر حساب کنیم، به ۱۵۰ میلیارد تومان خواهیم رسید.
وی یادآور شد: تمامی این رقم اعلام شده به فروش کتاب اختصاص دارد؛ چرا که کارتخوانهای بخشهایی مانند رسانههای دیجیتال و یا اغذیهفروشیها متفاوت بود.
به گفته شهرامنیا؛ این دوره نمایشگاه نسبت به دوره گذشته خود با ۱۵ درصد رشد همراه بوده است.