این که رئیس مجلس شورای اسلامی در دوره دهم چه شخصیتی با دیدگاه سیاسی باشد، بی اهمیت نیست، اما تمرکز بر روی این موضوع در چند روز گذشته از اندازه خود گذشته است.
پس از برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه گذشته و در اردیبهشتماه برای انتخابات دور دوم که تکلیف را روشن ساخت و ترکیب مجلس به طور کامل مشخص شد، اما همه جلساتی که از سوی نمایندگان منتخب مجلس دهم برگزار شد، روی محور انتخاب رئیس مجلس، نواب رئیس و هیئت رئیسه آن بود، گروههای سیاسی که در مجلس دهم حضور دارند، هر کدام سعی میکنند تا ریاست مجلس را در اختیار داشته باشند به همین خاطر نشستهای زیادی برای آن برگزار شده است. آنها وزن سیاسی خود را در انتخاب ریاست مجلس میبینند.
دو طیف سیاسی اصولگرا و اصلاحطلب، همچنان خود را پیروز انتخابات مجلس میدانند و هر یک اکثریت را در خانه ملت از آن خود میدانند و به نوعی قدرتنمایی میکنند. چنین وضعیتی از سوی یکی از طیفهای سیاسی نمود بیشتری دارد.
اصلاحطلبان و نمایندگان حامی دولت، در این زمینه از رقیب خود فعالتر هستند و حتی طیف حامی دولت نشستی را هم با حضور دو طیف سیاسی برگزار کرد که در آن، هم علی لاریجانی و هم محمدرضا عارف حضور داشتند، البته این که میان دو طیف یک رقابت سالم برای به دست آوردن کرسی ریاست مجلس جریان داشته باشد، عیب نیست، اما تمرکز بیش از اندازه روی آن باعث میشود که این فضا به سوی دو قطبی پیش برود که عیب کار را نمایان میسازد.
گرچه ریاست مجلس هم همانند دیگر نمایندگان در یک فرایند شورایی در همه مصوبات و نظرات یک رأی دارد، اما سیاستی که رئیس مجلس در مقام ریاست پیاده میکند میتواند خط مشی مجلس را هم ترسیم کند.
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب، درباره نقش و اهمیت مجلس شورای اسلامی فرمودهاند؛ «مجلس با تصویب قوانین، ریلگذار حرکت دولت و دستگاه اجرایی است.»
مجلسی که باید ریلگذاری سالم و بینقص را برای دولت ایجاد کند، باید سعی داشته باشد تا از فضای بازیهای سیاسی و ایجاد دوقطبی در آن جلوگیری کند، پایان رقابتهای سیاسی پای صندوقهای رأی و سپس تایید آن از سوی شورای نگهبان، فضای دیگری را برای خانه ملت ایجاد میکند و آن خدمت به ملت و انقلاب است.
نمایندگان مجلس و ریاست آن اکنون باید خود را از وابستگیهای سیاسی و جناحی دور سازند و درپی اهداف طیف سیاسی خود نباشند، که اگر درپی این راه حرکت کنند، از وظایف اصلی و مهم خود دور خواهند ماند.
مجلس اکنون دغدغه و اولویتهای بسیاری دارد که میتواند با کار کارشناسی و دقیق برای آینده کشور براساس نیازهای جامعه اسلامی ریلگذاری کند. البته حرکت در مسیر این ریل و پذیرفتن آن از سوی دولت هم موضوع مهم دیگری است که اگر از سوی دولت، ریلگذاری مجلس پذیرفته نشود، کار لنگ میماند. البته اگر راه ترسیم شده از سوی مجلس سالم باشد و دولت حرکت نکند، مشکل از مجلس نیست، اما اگر مسیر ریلگذاری شده ناهموار باشد، نمیتوان بر دولت خرده گرفت.
کشور اکنون با مشکلات زیادی روبروست، مشکلات اقتصادی از یکسو و مهمتر از آن آسیبهای اجتماعی است که باعث نگرانی شده است.
رهبر معظم انقلاب در این زمینه نگرانیها، توصیهها و خواستههای خود را از مسئولین مطرح کردهاند. آسیبهای اجتماعی صرفاً به مسائل و مشکلات اقتصادی گره نخورده است، بلکه در بسیاری مواقع حتی تمکن مالی هم باعث آسیبهای اجتماعی میشود و تنها فقر دلیل آن نیست.
مجلس در این راه میتواند کارگشا باشد. ترکیب نمایندگان مجلس تغییرات زیادی کرده است، بسیاری از آنهایی که سابقه طولانی در مجلس داشتند اکنون دیگر نیستند و چهرههای تازه کار و تازه نفس وارد خانه ملت شدهاند، انتظار میرود که، رویکرد آنها به جای کار سیاسی و سیاستزدگی، دغدغه ایران اسلامی باشد. آنها مدیون ملتی هستند که رأی خود را از آنها دارند، پس خدمت به آنها اولویت است که هر مجلسی باید آن را سرلوحه کار خود قرار دهد، حال ریاست مجلس را فلان شخصیت برعهده داشته باشد یا آن دیگری، مهم این است که ریاست مجلس ویژگیهای لازم را داشته باشد و نمایندگان هم در زمان خود، با انتخاب رئیس مجلس دوره دهم درایت و بصیرت خود را نشان خواهند داد.
سیاوش کاویانی