در حالی که مدام برخی از مسئولان سیاسی داخل کشور که متمایل به تدبیر و امید هستند بر طبل این ماجرا می‌کوبند که با وجود بی‌تعهدی غرب در مقابل برجام باید تعهد جدید به نام اف.ای.تی.اف را نیز بپذیریم اما وزیر خزانه‌داری امریکا رسما اعتراف کرد که دوستانش از این کنوانسیون میخواهند برای تحریمهای جدید و بیبشتر در قبال ایران حمایت کرده و عملا راه‌ةای دور زدن تحریمها را نیز بر جمهویر اسلامی ایران مسدود کنند! حال با این اعتراف صریح دم خروس بیرون زده و باید دید که طرفداران داخلی کنوانسیونهایی که به قول رهبر معظم انقلاب مشکوک هستند، چطور میخواهند مواضع خود را درباره بهبودی شرایط با پیوستن ایران به اف.ای.تی.اف اصلاح کنند.
اعتراف سنگین امریکایی
اظهارات وزیر خزانه داری آمریکا در روز پایانی نشست اخیر FATF نشان می دهد که آمریکا از FATF برای کشف کردن راه های دور زدن تحریم ها استفاده می‌کند.
ماجرا از این قرار است که در ماه های اخیر، بارها کارشناسان درباره سوء استفاده آمریکا از گروه ویژه اقدام مالی FATF برای اجرای تحریم ها هشدار داده بودند و آنرا ابزار موثرتر شدن تحریم ها می دانستند، اما موافقین اجرای درخواست های FATF در داخل کشور، این موضوع را انکار می کردند و حتی مدعی بودند اجرای استانداردهای این نهاد بین الدولی باعث جلوگیری از افزایش فشارهای تحریمی خواهد شد.
با این وجود، اظهارات صریح استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا در نشست اخیر FATF که در شهر اورلاندو ایالت فلوریدا آمریکا برگزار شد و روز جمعه هفته قبل پایان یافت و ریاست این نهاد بین الدولی از نماینده آمریکا به نماینده چین منتقل شد، نشان می‌دهد که آمریکا از FATF برای کشف کردن راه های دور زدن تحریمها استفاده می‌کند.
منوچین در روز پایانی نشست FATF گفت: «سرانجام، تحت ریاست ایالات متحده آمریکا، FATF روش هایی را آزمایش کرد که استانداردها بتوانند به طور موثر در مورد تهدید تامین مالی اشاعه سلاح های کشتار جمعی، مبارزه کنند. کشورهای یاغی، تروریستها، و سندیکاهای جنایی بین المللی به طور فزاینده ای در دور زدن تحریم ها و سایر اقدامات پیشگیرانه، به منظور ادامه توسعه اشاعه گری سلاح های کشتار جمعی خبره و ماهر شده اند. من این سازمان را تشویق می کنم تا کارهایی را که در اینجا انجام شد، به منظور اطمینان از اینکه خط مشی ها و کنترل‌های شبکه جهانی FATF به طور موثر مواجهه با این تهدید تکامل یافته را تکمیل کند».
اولین اعتراف
این نکته از این جهت حائز اهمیت و قابل تامل خواهد بود که این اولین بار است که وزارت خزانه داری آمریکا به طور رسمی اعلام می کند که FATF اقدام به پیشگیری از دور زدن تحریمها می کند.
همچنین لازم به ذکر است که در جلسه کنگره آمریکا در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۷ (۹ آذر ۱۳۹۶) یعنی دقیقا یک روز بعد از اعلام وصول لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، مارشال بیلینگزلی دستیار وزیر خزانه‌داری آمریکا که اخیرا دوره ریاستش بر FATF پایان یافت، صراحتا در پاسخ به یکی از نمایندگان کنگره آمریکا تاکید کرده بود که برای حفظ فشارها به ایران و جلوگیری از دور زدن تحریم های آمریکا توسط کشورمان بخصوص سپاه، ضرورت دارد ایران قوانینی درباره مقابله با تامین مالی تروریسم و پولشویی تصویب و اجرایی کند.
براساس این گزارش، اخیرا مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا هم در کنفرانس خبری مشترک با هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان خواستار تصویب فوری و بدون حق شرط لوایح مرتبط با FATF یعنی لوایح الحاق به کنوانسیون های پالرمو و CFT توسط ایران شده بود.
آمریکا برای اجرای دقیقتر و موثرتر تحریم ها، نیاز شدیدی به اطلاعات اقتصادی و مالی دارد تا جلوی دور زدن تحریم توسط ایران را بگیرد. بخشی از این اطلاعات از طریق سوئیفت و بخشی از طریق سرویسهای امنیتی و اطلاعاتی به دست می آید. اما آمریکا به بخش مهمی از اطلاعات که در نظام بانکی ایران تولید می شود، دسترسی ندارد. بنابراین برای دسترسی به این بخش، نیاز شدیدی به اجرای استانداردهای FATF توسط ایران دارد. در صورت دستیابی آمریکا به این اطلاعات، دور زدن تحریم ها توسط ایران بسیار سخت تر خواهد شد.
مسیر سخت مصلحت اندیشی
با احتساب اعتراف صورت گرفته و تدابیری که در اظهارات اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در قالب مصاحبه های کوتاه منتشر شده است به نظر می‌رسد مسیر سخت میانجی‌گری بین مجلس و شورای نگهبان به پایان رسیده و مجمع خیلی صریح می‌ـواند لوایح سه‌گانه را با سندی که از ماهیت این کنوانسیون به صورت دم خروس بیرون زده و نشان می ده که غرب هیچ دلسوزی برای ایران ندارد رد کند. با این حساب این نکته که برخی از اعضا می گفتند برای اینکه سود و زیان تصویب یا رد لوایح سه‌گانه برای ما مشخص نیست و همین موضوع باعش شده که در بررسی مجمع اکثریت قاطع وجود نداشته باشد رفع شده و حالا مجمع تشخیص مصلحت نظام راحت‌تر می‌ـواند رای خود را بدهد.
تدابیر ویژه اتخاذ شود
حال فقط می ماند که تیم تدبیر و امید و اصلاحات هم تدابیر ویژه برای کنار گذاشتن خوشبینی به این کتنوانسیونها را اندیشیده و تدابیر ویژه‌ای را اتخاذ کند. تدابیری که به جای نگاه به خارج از مرزها و برنامه‌ریزی‌ةای اینچنین برای پیشرفت نگاه به داخل و سرمایه‌ها و توان داخلی برای شکوفایی اقتصاد را اصلاح کرده و دم خروسی که از غرب به صراحت بیرون زده را ببینند تا مشخص شود قبلا قصدی برای بازی با منافع ملی نداشته و از روی روشن نبودن ماجرا طرفداری از اف.ای.تی.اف را که منجر به بستن دست خودمان و تحریمهای بیشتر بود توصیه می‌کردند.
نویسنده: مائده شیرپور
