طی هفته‌های اخیر تحرکات در حوزه اقتصادی و امنیتی با محوریت رویکرد عربستان به عراق صورت گرفته است چنانکه عبدالامیر رشید یارالله وابسته نظامی عربستان سعودی در عراق بر آمادگی کشورش برای ادامه حمایت از نهاد نظامی عراق تاکید کرد. این دیدار در حالی صورت گرفت که نشست فشرده کمیته هماهنگی مشترک دو کشور برای توسعه همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله امنیتی و نظامی در بغداد صورت گرفت و برخی رسانه‌های سعودی پیش‌بینی می‌کنند که بزودی تمرین‌های نظامی مشترک بین عراق و عربستان برگزار شود. در همین حال طی هفته‌های اخیر عربستان بر حمایت و سرمایه جگذاری در بخش کشاورزی عراق تاکید و توافقاتی میان طرفین صورت گرفته بود. حال این سوال مطرح است که چرا چنین رویکردی از سوی سعودی صورت گرفته است در حالی عربستان از سال ۲۰۰۳ رویکرد منفی به عراق داشته و حتی از حامیان اصلی گروه‌های تروریستی و بعثی‌ها بوده است؟ سران عربستان همواره خواستار تغییر ساختار حاکمیتی عراق و بازگشت به دوران پیش از سال ۲۰۰۳ یعنی آنچه دوران حاکمیت اهل سنت می نامند بوده‌اند حال آنکه اکنون بر همگرایی با دولت عراقی صحبت می کنند که تناسب چندانی با آن ساختار ندارد. بخشی از این رویکرد را در اجبار سعودی در قبال عراق می‌توان تحلیل نمود. سعودی به رغن تحرکات گسترده و حمایت از تروریسم و آمریکا نتوانسته است به اهدافش در عراق دست یابد و رویکرد بغداد به همگرایی با مقاومت از یک سو مبارزه آن با تروریسم را محقق ساخته و از سوی دیگر موقعیت منطقه‌ای برای آن رقم زده است.
بر این اساس سعودی گزینه‌ای جز رویکرد تعاملی با عراق نخواهد داشت. در این میان یک سناریو مطرح است و آن اینکه عربستان امیدوار است با رویکرد اقتصادی و تعاملاتی با عراق از یک سو بغداد را در مسیر سیاست‌های خود هدایت نماید و آن را از جبهه مقاومت دور سازد چنانکه چنین رفتاری را در قبال لبنان و سوریه نیز داشته که البته با ناکامی همراه شده است.
از سوی دیگر عربستان به دنبال زمینه سازی برای انتخابات آتی عراق است و امیدوار است که در این انتخابات بتواند جریان‌های نزدیک به خویش را به قدرت برساند. فعال شدن عربستان در کشاورزی بخش‌های خاصی از عراق و هزینه کردهای بسیار برای جلب رضایت برخی از قبایل این سناریو را تقویت کرده است. در همین حال سعودی با رویکرد امنیتی به عراق و حتی کمک به تقویت ارتش این کشور امید دارد تا شاید بتواند عراق را به خلع سلاح نیروهای بسیج مردمی مانند حشد الشعبی سوق دهد تا به نوعی مقاومت زدایی را در عراق اجرا سازد. مجموع این تحرکات در حالی صورت می‌گیرد که سعودی همچنان با یک چالش بزرگ مواجه است و آن بی اعتمادی مردم و دولتمردان عراق به رفتارهای سعودی است چرا عربستان نشان داده است که همچنان حامی تروریسم و در کنار آمریکا و صهیونیست‌ها از محورهای بحران سازی در منطقه است و نمی‌توان به وعده‌های آن تکیه کرد.
نویسنده: فرامرز اصغری
