بهرام قاسمی در نشست هفتگی خود با خبرنگاران که صبح دیروز دوشنبه برگزار شد در پاسخ به سوال سیاست روز مبنی بر دلیل حضور نیافتن رییس جمهور در اجلاس شانگهای پیرامون این اجلاس که در «آستانه» قزاقستان برگزار شد، گفت: شانگهای سازمانی بسیار مهم است، ایران هم در این سازمان عضو ناظر به حساب میآید و با توجه به این عضویت ما و سطح حضوری که معمولاً در سطح معاون وزیر بوده، چندان لزومی به حضور آقای رئیسجمهور در آن اجلاس نبوده و بخصوص در این ایام که ایشان مشغلههای زیادی را هم دارند، لذا ما در اجلاس اخیر در سطح وزیر خارجه شرکت کردیم؛ هر چند که در گذشته آقای رئیسجمهور به صورت کوتاه در برخی اجلاسهای شانگهای شرکت کرده بودند.
قاسمی تصریح کرد: آقای ظریف پس از حضور در آنکارا، به آستانه سفر کردند که فرصت خوبی بود جهت رایزنیهای مفصل با مقاماتی که در آن اجلاس حضور داشتند و البته نیاز بود با دولت قزاقستان هم به عنوان کشور همسایه و دوست در رابطه با مسائل دوجانبه و منطقهای صحبتهایی را داشته باشیم.
وی اظهار داشت: در خصوص عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای، درخواست ما مدتها است که ارائه شده و در حال طی کردن فرآیند لازم آن است، در این خصوص حدود ۳۰ سند وجود دارد که باید آنها در ایران به تصویب برسد. مسئله عضویت ایران ممکن است تا حدی طولانیتر شود و البته ما خواهیم کوشید اسناد مرتبط را مطالعه و آن را با قوانین خود تطبیق دهیم؛ لذا روند عضویت ما در شانگهای همچنان ادامه دارد.
وی در خصوص مساله قطر گفت: مسائلی که بعد از نشست ریاض در منطقه اتفاق افتاد و جلسه قبل هم گفتم برگزاری نابهنگام و چیدمان اشتباه آن میتواند آثار مخرب را داشته باشد تحقق پیدا کرد و مساله قطر هم به دنبال آن نشست رخ داد. قاسمی تصریح کرد: باید طرفین درگیر در این مساله با راهکار سیاسی و مذاکره مشکلات خود را حل کنند و آنها را به خویشتن داری تشویق می کنیم. ما خواهان روابط همه جانبه با همسایگان خود هستیم و با اراده ای که در تهران وجود دارد میتوانیم همکاریهای خود را با همسایگان افزایش دهیم.
آمریکا بدنبال وقت خریدن برای تروریستهاست
سخنگوی وزارت خارجه درخصوص مسئله سوریه و اقدامات متناقض امریکا در آن کشور بیان کرد: مسئله سوریه بحث پیچیدهای است و بازیگران متعددی دارد و متاسفانه آنچه توسط امریکا و متحدان آن در سوریه رخ میدهد به گونهای است که شاهدیم در مواقعی که تروریستها در شرایط محدودیت و ضعف قرار دارند، امریکاییها برای آنها وقت میخرند و با اقداماتی که انجام میدهند به دنبال تغییر موازنه قوا هستند.
طرح استقلال کردستان عراق کار نسنجیدهای است
وی در پاسخ سوالی درباره موضع ایران در قبال مسئله همه پرسی برای استقلال کردستان عراق که به تازگی توسط برخی مقامات آن اقلیم مطرح شده است، گفت: بحث اقلیم کردستان، طوایف و قومیتهای مختلفی که در عراق وجود دارد به چند اصل اساسی بازمی گردد که از اصول اولیه سیاست خارجی ایران هم به حساب میآید که شامل تمامیت عرضی، قانون اساسی، حاکمیت ملی وعراق باثبات و دموکراتیک است که در آن هر شخصی با هر دین و قومیتی که هست بتواند آزادانه و با حفظ حقوق خود در آن سرزمین به صورت مسالمتآمیز زندگی داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: طرح این مسائل در مقطع کنونی که چالشهای زیادی منطقه را فراگرفته است. کاری است نسنجیده که میتواند آثار مخربی را نسبت به حفظ تمامیت عرضی عراق داشته باشد.
قاسمی در پاسخ به این سوال که موضع ایران در قبال قید کردن نام خلیج عربی به جای خلیج فارس توسط وزیر خارجه امریکا چیست، بیان کرد: فکر میکنم آقای تیلرسون که سابقه مسائل حوزه نفتی را دارند و از مدیران آن حوزه به حساب می آیند از آشنایی و آگاهی پایینی در سطح مسائل تاریخی و جغرافیایی برخورداند، چراکه با توجه به پیشینه سیاستمداران امریکایی که ما از آنها سراغ داریم میدانیم که آنها به خوبی از نام اصلی آن حوزه که خلیج فارس باشد، مطلع هستند.
وی گفت: توصیه می کنم آقای تیلرسون برای آگاهی بیشتر مطالعاتی را در حوزه تاریخ و جغرافیا داشته باشند و امیدوارم در آینده این قبیل مسائل مجددا از سوی ایشان مطرح نشود.
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به اینکه با دلارهای نفتی نمی تواند تاریخ و جغرافیا را خرید، خاطرنشان کرد: همچنین نمیتوان کشوری را که دارای تاریخ و فرهنگ است را بی هویت از لحاظ تاریخی و فرهنگی خواند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا وزارت خارجه ایران قصد شکایت از وزارت خارجه عربستان با توجه به برخی از اظهار نظرات برخی مقامات آن وزارتخانه مبنی بر اینکه ایران را میدان جنگ خواهیم کرد و روی دادن حادثه تروریستی تهران پس از این اظهارات دارد یا خیر؟ گفت: قبل از حوادث تلخ تهران، اظهارات سخیف و مداخلهجویانهای را برخی مقامات سعودی ابراز کردند که تا حد زیادی هم شبههبرانگیز است و البته توسط دستگاههای ذیربط در حال بررسی است و هرگاه در این خصوص به جمعبندی لازم برسند، احتمالاً مسئله را به اطلاع مردم خواهند رساند.
قاسمی در خصوص مسئله سوریه و برخی اقدامات آمریکا در آن کشور اظهار داشت: اقدامات آمریکا در سوریه تا حدی مشکوک است، مقامات آمریکایی بارها گفتهاند که در حال مبارزه با تروریسم هستند ولی تجربه بیانگر آن است که ما صداقت و عمل لازم را از آنها ندیدیم و توصیه میکنیم به آمریکاییها که به جای برخی رفتارهای مقطعی در سوریه، عزم خود را در مبارزه با تروریستها جزم کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اجلاس آتی آستانه و نحوه پیش رفتن مسئله تفاهم بر سر مناطق کاهش تنش در سوریه افزود: طی روزهای آینده نشست کارشناسی آستانه را در مسکو خواهیم داشت و اگر در آن اجلاس به تفاهمات لازم دست پیدا کنیم، هفته بعد از آن میتوانیم نشست «آستانه ۵» را داشته باشیم که این مسئله بازمیگردد به نتیجه اجلاس کارشناسی مسکو که در آن چه مباحثی صورت بگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که رایزنیهای دیپلماتیک ایران پس از مسئله تحریمهای قطر چگونه بوده است؟ گفت: با توجه به شرایط ویژهای که در منطقه وجود داشت، دستگاه دیپلماسی از ابتدای شکلگیری تحریمها علیه قطر، رایزنیهای فعالانه خود را انجام داد و در همان روز اول، ۱۵ تماس تلفنی شخص آقای ظریف با همتایان خود در دیگر کشورها داشت.
قاسمی افزود: پس از آن نیز آقای ظریف به ترکیه رفتند که بخشی از دستور کار آن سفر به مسئله قطر برمیگردد و پس از ترکیه نیز ایشان به آستانه رفتند و با ۹ مقام عالیرتبه جهانی که در آن اجلاس حضور داشتند، در خصوص مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی به گفت وگو پرداختند.
وی اظهار داشت: امروز(دیروز) نیز آقای ظریف عازم اسلو شدند و در آن کشور هم در حاشیه اجلاسی که برگزار میشود، با سایر مقامات حاضر، رایزنیهای خود را ادامه میدهند چرا که صلح، ثبات و امنیت منطقه برای ما بسیار حائز اهمیت است.
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص تصویب طرح تحریمها علیه ایران در سنای آمریکا گفت: در این خصوص به طور کلی باید بگویم که سیاستهای تحریمی شکست خورده و سیاستهای ناکارآمد محسوب میشود و در گذشته توسط آمریکاییها تجربه شده است، لذا اتخاذ این قبیل رویکردها از جانب آنها نوعی آب در هاون کوبیدن است و ما توصیه می کنیم که دولتمردان آمریکایی به این مسئله توجه داشته باشند آنچه که در گذشته تجربه شده است را دوباره تجربه نکنند؛ چرا که در آینده باید به عقب بازگردند.
سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: ما بر اساس مکانیزمهایی که وجود دارد این مسئله را پیگیری می کنیم، برگزاری کمیسیون مشترک برجام که به احتمال زیاد در تیرماه خواهد بود و همچنین وجود شورای عالی نظارت بر برجام که در کشور به رصد کلیه فعالیتهای طرفهای درگیر در برجام میپردازد، از جمله مکانیزمهایی هستند که میتوانیم این قبیل مسائل را در آنها مطرح کنیم و هر جا لازم بدانیم بدون هیچ تعارفی اقدام مقتضی را انجام خواهیم داد؛ چرا که این مسائل با امنیت و منافع ملی ما سر و کار دارد.
وی در خصوص موضع ایران در قبال قطر و همکاری با ترکیه در خصوص این مسئله گفت: روابط ما با قطر از گذشته خوب بوده و همواره تماسهایی را از طریق سفارتخانههای خود داشتهایم، همچنین با دیگر کشورهای همسایه هم روابط خوبی را داشته و همواره خواهان همکاری و توسعه روابط با آنها بودهایم.
سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: تصور ما این است که ورود قدرتهای بینالمللی به منطقه همواره به تنشها در این منطقه منجر میشود و ما دیدیم که مشکلاتی همچون مسئله تحریمهای قطر که پس از ورود برخی قدرتهای فرامنطقهای به این منطقه صورت گرفت، بسیار زودتر از آنچه انتظار میرفت آشکار شد.
وی اظهار داشت: ما معتقدیم که صلح، ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی در کشورهای منطقه بسیار مهم است و اگر اینها نباشند، همه از این وضعیت متضرر خواهند شد.
سیاستهای منطقهای ایران تغییر نمیکند
قاسمی در پاسخ به این سوال که پس از حادثه تروریستی تهران سیاست منطقهای ما به چه نحوه خواهد شد، گفت: من هیچ ارتباطی بین این مسائل نمیبینم؛ چرا که اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره ثابت و روشن بوده است و آن را ادامه خواهیم داد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به این سوال که موضع شما در خصوص این اقدام برخی از رسانهها مبنی بر تفکیک قدرت دیپلماسی و قدرت دفاعی چیست، افزود: این مسئله از نگاه کلان و با در نظر گرفتن منافع و امنیت ملی کشورها امری است نادرست؛ چرا که مجموعه ای از عوامل قدرت زا همچون دموکراسی، حضور ملی مردم و دیگر فاکتورهایی که وجود دارد، همه میتوانند مجموعه پازلهایی را شکل دهند که در یک تعریف واحد، توان و قدرت ملی نامیده می شوند.
وی تصریح کرد: توان دیپلماسی بدون قدرت و توان دفاعی نمیتواند کارآیی لازم را داشته باشد و این مسئله در خصوص قدرت دفاعی بدون توان دیپلماسی هم صادق است.
قاسمی اظهار داشت: آنها که درصدد تفکیک این مسائل هستند، دید کوتاه و اطلاع کمی از مسائل دارند و نمیتوانند مجموعه این عوامل را با یک دید خاص و به شکل کلی آن در نظر بگیرند.
سخنگوی وزارت خارجه در پایان در خصوص برخی ناآرامیها در افغانستان بیان کرد: ایران همواره خواهان صلح، ثبات و امنیت در کشور دوست و همسایه افغانستان بوده و هست و سیاستهای ما بیانگر این مسئله بوده، اما برخی تلاش برای ناامن کردن کشورهای منطقه از جمله افغانستان دارند که از نظر ما محکوم است و راه به جایی نخواهند برد و ما مایلیم مرز میان ایران و افغانستان همواره امن باشد.